những con chó từ dưới sàn nhà chạy túa ra sủa vang,
nên cứ tưởng như hai người đang cãi nhau chuyện gì. Chúng tôi đi tới đâu, chó
sủa rộ lên tới đó. Không biết bao nhiêu là chó, con nào con nấy dữ như quỷ sứ,
cứ chồm chồm ra, cậy gần nhà chực xông vào cắn con Luốc.
- Sao họ nuôi chó làm gì mà nuôi lắm vậy, hở
tía?
Tôi phát bực, hỏi tía
nuôi tôi.
- Ờ, nuôi mà như không nuôi... Người Miên
theo đạo Phật, không ai ăn thịt chó. Cũng không bán. Ai xin thì họ cho không
vậy thôi. Chó đẻ ra bao nhiêu cũng nuôi mặc cho nó lớn, sống thế nào cũng mặc.
Con Luốc đi bên tôi, đuôi nó không cụp xuống
tỏ vẻ sợ hãi, lại còn cứ ve vẩy, tuồng như không màng đến bọn nhãi nhép tong
teo kia. Chỉ cần tôi ra lệnh một tiếng, là nó xông ra cho bọn chó kia một bài
học nên thân ngay. Ngôi chùa sáu mái lợp ngói đỏ uốn cong vút, xây trên nền đá
như kiểu kiến trúc chùa chiền ấn Độ, sừng sững đứng trên một ngọn đồi cát,
chung quanh mọc toàn những cây xoài cổ thụ to có đến ba bốn người ôm. Chúng tôi
lần theo những bậc thang xây bằng đá tổ ong, đi lên chùa. Hai bên bậc thang, ở
mỗi quãng mặt bằng phải đi bình thường một lúc trước khi bước lên một tầng
thang cao hơn, có bệ xây hình rắn bảy đầu xòe ra như cái quạt khổng lồ. Ngọn
đồi cũng thấp thôi, nhưng cách kiến trúc đường lên bậc thang khiến tôi khi bước
đi cứ có cảm giác là chùa ở trên chỗ cao lắm, vì luôn luôn phải ngửa cổ lên mới
nhìn thấu được bên trên. ông Lục cụ chưa già lắm, khoảng ngoài năm mươi tuổi
thôi. ông không mặc quần áo kiểu sư ta mà choàng quanh người bằng cả một súc
lụa vàng, lẹp xẹp đôi hài cỏ, tươi cười bước ra tiếp tía nuôi tôi. Tía nuôi tôi
chắp hai tay vái Lục rất kính cẩn. Thấy tía nuôi tôi làm gì, tôi cũng bắt chước
làm theo như vậy. Hai người lại nói chuyện với nhau bằng tiếng Miên, làm tôi
đứng ngớ ra nhìn. Tía nuôi tôi theo Lục vào chùa. Tôi vừa toan bước theo thì
tía nuôi tôi quay lại, bảo:
- Không được dắt chó vào chùa. Con muốn vào
thì phải bắt nó nằm ngoài sân kia!
Tôi không thể nào bảo được con Luốc cho nó
chịu nằm yên. Hễ tôi quay lưng đi thì nó lóc cóc chạy theo, nên tôi đành phải
đứng ngoài cửa ngóng vào. Tía nuôi tôi đập đập chân giũ bụi trên góc phản, rồi
lên ngồi xếp bằng tròn trên chiếc chiếu hoa rất đẹp, đối diện với Lục. Tôi thấy
ông Lục ân cần rót nước mời tía nuôi tôi, rồi hai người lại tiếp tục nói lăng
líu gì với nhau. Tôi đưa mắt nhìn sâu vào trong, thấy trên bàn thờ là những ông
bụt cũng gần giống như bụt ở các chùa Việt Nam vậy thôi. Duy chỉ có điều khác
là dưới bàn thờ nào cũng chất lổm nhổm những chiếc nồi đất mới, đựng xương
người đã hỏa thiêu, trên nắp buộc vuông vải trắng, và bên hông nồi có dán mảnh
giấy nhỏ đề tên họ ngày mất của người đó. Từ một ngôi nhà nhỏ bên phải, bọn trẻ
con đang líu ríu cúi đầu vái một ông Lục trẻ, rồi chúng cắp sách xô ra, tranh
nhau bước xuống bậc thang chạy về. Tía nuôi tôi cầm gói giấy vàng bước ra, còn
ngoái lại vái ông Lục cụ một lần nữa. ông bước ra theo tiễn chân khách, hình
như toan nói điều gì rồi lại thôi. Khi tía con chúng tôi ra đến đầu bậc thang
ông "dớ!" lên một tiếng, khiến tía nuôi tôi giật mình quay lại. Ông
Lục cụ điểm ngón tay trỏ vào khoảng không, nói thật chậm nghe rõ từng tiếng
một:
- Rừ xây choòng cáp, boòng lá trrâu xoa!
Tía nuôi tôi "pát!pát!" luôn mồm và
vái ông Lục cụ một cái thật dài trước khi nắm tay tôi dắt đi.
- Nói chuyện gì trong ấy mà lâu vậy tía? -Tôi
hỏi.
- Đủ mọi thứ chuyện. Lục hỏi thăm Tây đánh
vào tới đâu rồi, hỏi chúng ta từ đâu tới. - Tía nuôi tôi đáp cách vui vẻ.
- Có thuốc cho thằng Cò không tía?
Tía nuôi tôi chìa gói giấy vàng ra:
- Thuốc đây. Hay lắm! Làm bằng một trăm thứ
cứt chim và xương rắn độc. Trong uống ngoài xoa, khỏi ngay thôi. Lục không lấy
tiền, chỉ biếu thôi.
- Lúc nãy ổng nói gì với tía đấy?
Tía nuôi tôi ngó tôi một lúc rồi mới đáp:
- Con thì cái gì cũng hỏi. Ừ, Lục bảo: "Tre
muốn chặt thì gai phải đốn!" Không nói thẳng đâu, mình phải suy ngẫm ra mà
hiểu lấy... Tức là muốn đánh được thằng Tây, thì phải trừ bọn tay chân của nó
trước!
- Hay quá tía nhỉ! Ờ, tụi nhỏ nhỏ đi học kinh
ở chùa vừa ra lúc nãy phải không hở tía?
- Học chữ đấy. Các sróc Miên đều không có trường
học. Trẻ con đến học ở chùa thôi. Ông Lục cụ là người oai quyền nhất sróc đấy!
- Gặp được ông Lục cụ tốt thì may, tía nhỉ!
Tía nuôi tôi chỉ
"ừ" rồi cười cười nhìn tôi bằng cặp mắt khó hiểu.
Chúng tôi lặng lẽ trở về thuyền, mặc cho
những bầy chó đuổi theo vờn chung quanh con Luốc sủa đến váng óc. Sau khi uống
thuốc và bôi thuốc được một lúc, thằng Cò đã ngồi dậy, tỉnh như không. Quả là
món thuốc thần diệu thật! Tía nuôi tôi liền bọc một gói nanh cá sấu trở lên
chùa đền ơn Lục cụ, bảo là để Lục tiện nó làm quân cờ... Má nuôi tôi thì cứ bảo
nên ở nán lại một ngày nữa hãy đi để hôm sau bà lên chùa lạy Phật đã, nhưng
đang gặp lúc thuận nước thuận gió, nên tía nuôi tôi không thể chiều bà được.
Thế là vào khoảng
