
những cảnh sắc ở quê nhà, chỗ này, chốn kia, thật nhiều và thật nhiều. Tuy
nhiên tôi chỉ có thể ngó sơ qua thôi. Biết khi nào tôi có thể nhìn lại con
sông, ngọn núi ở quê tôi một lần nữa. Có thể khi có một chuyện gì xảy ra đối
với mẹ tôi, hoặc do một cơ hội nào khác mà tôi có thì giờ thong thả nhìn
hình ảnh ở quê nhà. Nhưng đó là điều mà tôi cảm thấy xót xa và tôi nghĩ tôi đã
viết về nỗi niềm và tâm sự đó trong câu chuyện trên. Thật không ngờ! Mới vừa gửi
xong bản thảo thì “cơ hội về quê một lần nữa” đã đến.
“Lần
này tôi sẽ chịu trách nhiệm.” Bác Kita nói vẻ khẩn trương. “Cậu dẫn vợ con đi.”
Mùa hè năm ngoái, Bác Kita chỉ dẫn một mình tôi
thôi. Kỳ này tôi, vợ và Sonoko (đứa con gái 16 tháng), tất cả sẽ đi theo bác.
Bác Kita và bác Nakabatake thì tôi đã viết khá chi tiết trong chuyện “Về, đi
rồi lại đến”. Bác Kita là chủ tiệm may âu phục ở Tokyo còn bác Natabatake là
chủ tiệm vải ở dưới quê và cả hai từ xưa đều là chỗ qua lại thân thiết với gia
đình tôi. Từ ngày tôi làm những chuyện bê bối đến nay năm hay sáu lần, à không
phải vậy đâu, thật ra những chuyện bê bối đó đã xảy ra rất nhiều lần đếm không
hết, tôi đã không thể gặp mặt những người quyến thuộc trong gia đình. Tuy
nhiên, hai người này luôn luôn giúp đỡ tôi rất tận tình, không bao giờ tỏ vẻ gì
khó chịu. Như là mùa hè năm ngoái, mặc dù biết trước anh cả ở quê nhà sẽ tức
giận, bác Kita và bác Nakabatake đã bàn tán và lập kế hoạch cho tôi về thăm sau
mười năm.
“Nhưng
mà, có sao không? Nếu cả nhà chúng tôi bị đuổi khỏi cửa không cho vào thì thật
là xấu hổ, không thể ngẩng đầu lên được với ai.” Tôi bao giờ cũng dự tưởng tình
huống tệ nhất.
“Làm gì có chuyện đó.” Hai người nghiêm nghị bác
lời.
“Mùa
hè năm ngoái, hai bác thấy thế nào?” Có lẽ tính tôi cẩn thận quá mức như phải
gõ xuống mặt cầu khi đi qua cây cầu đá kiên cố. “Rồi sau đó hai bác có bị anh
Monji (tên người anh cả) nói điều gì không? Bác Kita, bác nghĩ thế nào?”.
“Chuyện đó thì cái thế của anh cậu là…” Bác Kita suy
nghĩ một hồi rồi nói tiếp: “Cũng vì có sự hiện diện của bà con quyến thuộc, tôi
không thể nói là anh cậu hoan nghênh chuyện cậu về. Tuy nhiên vì tôi dẫn
cậu đi, tôi nghĩ sẽ không sao đâu. Mùa hè năm ngoái khi tôi gặp anh cậu ở
Tokyo, anh ấy chỉ hờn mát với tôi một chút thôi, nói tôi là người xấu, chớ
không phải là giận hờn gì tôi cả.”
“Vậy à? Còn bác Nakabatake, bác có bị anh tôi xài xễ
điều gì không?”
“Không.” Bác Nakabatake ngước mặt lên nói: “Anh cậu
không nói với tôi một câu nào. Từ trước đến nay hễ mỗi khi tôi giúp cậu một
điều gì thì sau đó, chắc chắn là anh cậu nói mỉa tôi, nhưng chỉ có chuyện mùa
hè năm ngoái thôi thì anh cậu không nói một điều gì với tôi cả.”
“Thế à?” Tôi hơi an tâm một chút. “Nếu không phiền
thì xin hai bác dẫn đi vậy. Không thể nào mà tôi lại không muốn gặp mẹ tôi. Và
mùa hè năm ngoái vì không gặp được anh Monji nên lần này tôi rất muốn gặp anh
ấy. Được hai bác dẫn đi, tôi rất đội ơn nhưng tôi không biết vợ tôi sẽ
nghĩ như thế nào. Đây là lần đầu tiên vợ tôi gặp gia đình bên chồng nên cô ấy
sẽ phải lo lắng nhiều thứ như là ăn mặc như thế nào, và các thứ khác. Xin
phiền bác Kita làm ơn nói giùm vợ tôi một tiếng chớ tôi mà nói thì chắc chắn cô
ta sẽ cằn nhằn cho mà coi.” Xong tôi gọi vợ tôi vào phòng.
Kết quả ngoài dự đoán. Sau khi bác Kita báo cho vợ
tôi biết mẹ tôi đang bệnh nặng và đề nghị nên để mẹ tôi xem mặt Sonoko một lần
cuối, vợ tôi liền chấp hai tay xuống chiếu rồi cúi đầu nói:
“ Trăm sự xin nhờ bác.”
Bác Kita quay sang hỏi tôi:
“ Cậu tính lúc nào thì đi?”
Tôi trả lời ngày hai mươi bảy. Hôm đó là ngày hai
mươi tháng chạp.
Trong vòng một tuần sau, vợ tôi tất bật chuẩn bị.
Đứa em gái bên vợ từ quê lên phụ giúp. Có nhiều thứ mới phải mua. Tôi gần như
phá sản. Chỉ có Sonoko là không biết chuyện gì xảy ra, đi chập chững
loanh quanh trong nhà.
Chín
giờ sáng ngày hai mươi bảy, con tàu tốc hành xuất phát từ ga Ueno. Tàu chật
ních. Không một chỗ ngồi, chúng tôi đứng gần năm tiếng đồng hồ cho đến ga
Haranomachi.
Bác Kita cho tôi xem bức điện tín:
“Mẹ càng ngày càng yếu. Dazai hãy về gấp.
Nakabatake.” Đây là điện tín mà bác Nakabatake, về quê sớm hơn chúng tôi một
chút, gửi lên bác Kita sáng hôm nay.
Tám giờ sáng ngày hôm sau, đến Aomori, chúng tôi
liền đổi tàu sang đường Ou-u, rồi đến ga Kawabe lại đổi sang tàu đi
Goshogawara. Từ nơi đây, hai bên đường tàu sắt là những vườn táo. Năm nay có vẻ
táo được mùa.
“Ồ!
Đẹp quá.” Với đôi mắt đỏ hoe vì thiếu ngủ, vợ tôi chăm chú nhìn phong cảnh
chung quanh: “Em từng mong ước được thấy những cây táo đang kết trái như thế
này.”
Những trái táo gần sát con tàu, với tay là có thể
hái được, ửng đỏ trong ánh sáng ban mai.
Khoảng mười một giờ, chúng tôi đến ga Goshogawara.
Con gái bác Nakabatake đã đứng sẵn chờ chúng tôi. Nhà bác nằm ngay trong
khu phố Goshogawara. Chúng tôi bàn tính xin tạm nghỉ ở nhà bác một chút, để vợ
con thay quần áo rồi từ đó về quê ở làng Kanagi. Quê tôi, làng Kanagi, nằm ở
phía bắc nhà ga Goshogawara, đi chuyến tàu đườ