ơng phản rõ

rệt của môi trường sống đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của những

người trong gia tộc. Bà kỵ ngoại tuy lớn lên vô cùng xinh đẹp, lại là

người có văn hóa, nhưng sau khi chuyển đến sống ở quê nghèo hẻo lánh

này, thì lại không có cách nào thích nghi được với cuộc sống nơi đây.

Đầu tiên là việc bà nói giọng Bắc Kinh, dường như chẳng có người nào

xung quanh có thể nghe hiểu được, lại thêm việc những thuộc hạ không còn quan tâm đối đãi tốt, nên cuộc sống bỗng chốc sa vào cảnh cùng quẫn.

Nhưng vấn đề lớn nhất là ở chỗ, bà kỵ ngoại có một thói quen rất xấu, đó là hút thuốc phiện, mỗi ngày người trong nhà phải cầm rất nhiều tiền đi mua thuốc phiện cho bà, thực sự là vô cùng lãng phí.

Khi mới

chuyển về quê sống, ban đầu ông kỵ ngoại còn gửi tiền đều đặn về trợ cấp tiêu dùng trong gia đình, cuộc sống vì thế mà cũng tạm ổn. Nhưng rồi

khi con trai của bà kỵ ngoại dần trưởng thành, lấy vợ, tức là cụ ngoại

của tôi, rồi lại sinh ra bà ngoại tôi và hai người em trai của bà. Về

sau, ông kỵ ngoại từ Vân Nam chuyển đến Sơn Đông, con đường quan lộ lại

rộng mở, tha hồ hưởng thụ, ông cưới luôn mấy người thiếp, cả ngày chỉ

cùng bọn họ ngắm hoa thưởng rượu, rồi dần chìm sâu vào tửu sắc. Từ đó,

cũng vứt bỏ luôn người vợ ở Tứ Xuyên, không gửi tiền về để nuôi gia đình nữa.

Cả nhà bà kỵ ngoại rất nhanh chóng sa vào cảnh khốn cùng

nghèo khó, con trai của bà, tức ông cụ ngoại của tôi, hàng ngày đến ngồi ở bên ngoài cửa quan huyện giúp người ta viết đơn kiện, nhưng chút tiền công cỏn con ấy không thể nào đủ để nuôi sống cả một gia đình có đầy đủ già trẻ lớn bé. Cảnh nhà đã khó càng thêm khó, tất cả mọi người trong

nhà đến cơm cũng ăn chẳng đủ no, lại còn phải gom hết tiền đưa cho lão

tổ mẫu đến từ Bắc Kinh mua thuốc phiện về hút.

Có một ngày, đứa

cháu gái đích tôn mà kỵ ngoại tôi yêu thương nhất do nửa đêm đói quá

không ngủ được, bèn chạy vào trong bếp muốn lấy chiếc bát sạch để múc

nước uống, không ngờ do đói quá, hoa mắt chóng mặt ngã ở bên cạnh lu

nước, suýt chút nữa thì mất mạng. Bà kỵ ngoại ôm đứa cháu gái đáng

thương vào lòng khóc gào thảm thiết, nói mình là đồ vô tích sự, già rồi

mà không chết đi, chỉ biết hút thuốc phiện làm hại gia đình, giờ đây,

thiếu chút nữa thì hại chết đứa cháu gái đáng yêu nhất này. Đến đêm ngày hôm sau, bà ở trong phòng ngủ của mình, treo cổ tự vẫn.

2. Chuyện về bà cụ ngoại tôi

Từ chuyện của kỵ ngoại tôi xin kể một chút đến thời đại của cụ ngoại, lúc

này triều đình nhà Thanh đã hoàn toàn sụp đổ, kế vào đó là thời kỳ dân

quốc. Nhà mẹ đẻ của cụ ngoại tôi họ Vương, cũng là một trong những gia

tộc lớn của huyện An Giang, Tứ Xuyên lúc bấy giờ. Cụ ngoại tôi là con

gái một trong gia đình. Ngay từ nhỏ đã được cha mẹ vô cùng nuông chiều,

cụ cũng là một đại mĩ nhân nổi tiếng của vùng, người theo đuổi cụ nhiều

vô số. Đương nhiên cụ ngoại khi đó cũng là một nam nhân có phong độ, hào hoa phong nhã, quân tử hảo cầu. Ông cụ ngoại nhanh chóng đến mở lời cầu thân. Phu phụ họ Vương thấy cụ ngoại là con trưởng trong một gia tộc

lớn Tô gia, tuy gia đạo có chút sa sút, nhưng con người cũng là một nhân tài, thông thư đạt lễ, cảm thấy hai bên gia đình môn đăng hộ đối, vì

thế đã đồng ý gả con gái cho, chấp nhận hôn sự này.

Nhưng bất

hạnh của đại tiểu thư nhà họ Vương lại bắt đầu từ khi đặt chân vào gia

đình họ Tô. Trong đêm động phòng hoa chúc, đúng thời khắc đáng giá ngàn

vàng ấy, khi tân lang tân nương đang xoắn xuýt bên nhau cùng uống rượu

ngâm thơ thưởng họa, thì tân lang đột nhiên phát hiện ra đại mĩ nhân ở

trước mặt mình là người mù chữ, đến một chữ bẻ đôi cũng không biết. Ở

thời đại ấy, kỳ thực đại đa số đàn ông Trung Quốc cũng không có yêu cầu

gì đối với trình độ văn hóa của người phụ nữ, bởi vì theo quan niệm của

người Trung Quốc lúc bấy giờ “phụ nữ bất tài là người có đức”. Thời ấy,

số đàn ông biết chữ cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay, nào dám mong chờ đàn bà chân yếu tay mềm có ít nhiều văn hóa. Có một số người phụ nữ thông

thư đạt lý, biết đến sách vở thì phần lớn họ đều là nữ sinh sống ở chốn

đô thành, còn ở chốn quê mùa hẻo lánh này thực đúng là vô cùng hiếm. Ông cụ ngoại tôi, cũng chỉ học qua trường tư thục, còn chẳng học qua một

trường lớp có quy mô lớn nào, nhưng do ông bà truyền lại, nên cũng là

người văn hay chữ đẹp, vì thế mà cụ cho mình là người tài giỏi, trong

lòng sinh ra kiêu ngạo. Trong đêm động phòng hoa chúc khi phát hiện ra

vợ mình là người không biết chữ, liền lập tức đập vỡ chén thề, giũ áo

giận dữ bỏ đi. Từ đó về sau luôn luôn ghét bỏ bà.

Cũng từ đêm đó

trở đi, như số trời đã định, số phận bi thảm của cụ ngoại tôi ở Tô gia

bắt đầu. Lúc bà được gả vào Tô gia, nhà họ Tô cũng đã bắt đầu sa sút,

chồng bà kỳ thực cũng chỉ là một người văn thư nhỏ bé trong phủ huyện mà thôi, với số tiền công ít ỏi, cộng thêm việc lần lượt ra đời ba đứa

con, cuộc sống của Tô gia ngày càng thêm khốn khó. Đặc biệt là khi bố

chồng ở chốn Vân Nam xa xôi không đoái hoài hỏi han gì đến gia đình nữa, cũng không gửi tiền về, Tô gia lúc này đã bị dồn đến bướ