trước cửa lớn điện Kỳ Niên phóng
tầm nhìn ra xa, cầu Đan Bệ như một nét mác trải dài về hướng Nam, hàng
cây bách cổ hai bờ xanh biếc một màu, thấp thoáng vài mái hiên đền chùa, tầm nhìn như kéo dài vô tận.
Điều này khiến người ta có một ảo giác như đang từ trên trời chầm chậm trượt xuống.
Noãn Noãn đi mua sữa chua về, chúng tôi bèn cùng hưởng thụ cảm giác lâng lâng vừa trượt xuống từ trời vừa uống sữa chua.
Mọi người rời Thiên Đàn qua cửa Bắc Thiên Môn, thầy Lý nói muốn để chúng tôi đi thăm Đại Thạch Lạt Nhi ở Tiền Môn.
Đại Thạch Lạt Nhi cách Thiên Đàn không xa, chỉ đi một chút là tới.
“Đại Thạch Lạt Nhi là khu thương nghiệp cổ nhất, và cũng phồn hoa nhất của
Bắc Kinh, nơi đây tập trung dày đặc các biển hiệu cửa tiệm cổ nhất Bắc
Kinh. Đồng Nhân Đường bán thuốc bắc, Thụy Phù Tường bán vải, Mã Tụ
Nguyên bán mũ, Nội Liên Thăng bán giày vải, Trương Nhất Nguyên bán lá
trà, vân vân, đều là những cửa tiệm nổi tiếng có hàng trăm năm lịch sử.” Thầy Lý vừa đi vừa nói, đã đến đầu phố, trên hàng rào trạm lộng bằng
sắt cao chừng một tòa nhà hai tầng, có đề ba chữ lớn thếp vàng: Đại Sách Lan.
“Đây...” Tôi có chút kích động, hỏi Noãn Noãn: “Lẽ nào đây chính là...”
“Đại Thạch Lạt Nhi.” Noãn Noãn bật cười khúc khích.
“Sách Lan nghĩa là hàng rào, có thể đọc thành Thạch Lạt à?”
“Em đã tra tự điển,” Noãn Noãn nói, “không đọc được.”
“Vậy...”
“Đừng hỏi nữa,” Noãn Noãn nói. “Cứ gọi theo thế đi.”
Nghe nói, thời Hiếu Tông, để phòng trừ nạn trộm cướp ngày càng hoành hành
trong kinh thành, hàng rào này được dựng lên đầu con phố, cứ đêm xuống
là đóng chặt, ở những khu rào trọng yếu còn có binh sĩ đi tuần về đêm.
Vì ở đây tập trung nhiều tiệm buôn bán, hàng rào được xây cao lớn, vững
chắc, nên người ta gọi đây là “Đại Sách Lan” tức hàng rào lớn.
Đầu đời Thanh có lệnh cấm: “Trong thành gần hoàng cung, nghiêm cấm huyên
náo”, vì chỗ này vừa may nằm ngoài dải cô lập, mọi người đều đổ về đây
tìm niềm vui, những khu ăn chơi như Khánh Lạc Viên, Quảng Đức Lầu, Quảng Hòa Viên vẫn còn tồn tại đến bây giờ, thuở đấy đều đêm đêm vang tiếng
đàn ca.
Nơi đây cũng trở thành nơi người dân thưởng trà, xem
kịch, mua sắm, là một phần trong cuộc sống sinh hoạt của người dân Bắc
Kinh cổ.
Tôi và Noãn Noãn đi dạo dọc con phố, ngay lập tức bị thu hút bởi một lầu quán có kiến trúc như hý viên tự, bên trên còn có cả
biển hiệu “Nơi sản sinh điện ảnh Trung Quốc”.
Bên trong là kiểu kiến trúc hình vòng hai tầng, bốn bề tường có treo rất nhiều tranh ảnh lịch sử.
Vốn dĩ đây là một rạp chiếu phim, bộ phim điện ảnh đầu tiên của Trung Quốc “Núi Định Quân” năm 1905 được chiếu chính tại đây.
Nhìn các máy móc chiếu bóng cổ trưng bày, tôi kể cho Noãn Noãn nghe còn nhớ hồi nhỏ được đi xem chiếu bóng ngoài trời.
Thời đó chỉ cần có lễ kỷ niệm, là khu đất trống trước đình chùa lại được
chăng một tấm vải trắng lớn, vào buổi tối sẽ chiếu phim.
Tôi luôn thích đứng cạnh anh thợ chiếu bóng, xem anh chầm chậm quay cuộn phim.
Noãn Noãn nói hồi nhỏ em cũng cực kỳ thích xem chiếu bóng ngoài trời.
Ra khỏi lầu quán, lòng tôi vương đầy những hồi ức xưa cũ, dường như thấy
chính mình đã trở lại thành thằng bé nhảy nhót nghịch ngợm thuở nào.
“Đại Sách Lan” là khu phố đi bộ, không hề có xe cộ đi vào, những biển hiệu
cổ của các cửa tiệm càng làm tăng thêm vẻ cổ xưa cho cảnh phố.
Noãn Noãn nói ở đây có vài nơi em dường như đã từng thấy trong những bộ phim làm về triều Thanh.
Trong khu “Đại Sách Lan” đều là các tiệm buôn bán, nhưng tôi chẳng rủng rỉnh gì, thành ra ham hố mua sắm cũng không cao.
Thái độ phục vụ ở đây cũng không tồi, mỗi khi khách mua đồ, nhân viên cửa
hàng thường nói: “Đây là đồ - Ngài – mua, đây là hóa đơn – Ngài – cần,
tôi để hóa đơn trong túi này, để - Ngài – tiện cầm.” Mỗi chữ Ngài đều
được kéo dài ra, cũng khá thú vị.
Mỗi khi nhìn thấy giá tiền ghi trên một món đồ, phản ứng đầu tiên của tôi đều là đổi sang tiền Đài, quả nhiên rất rẻ.
“Nhân dân tệ với Đài tệ đổi thế nào ?” Noãn Noãn hỏi.
“Khoảng một đổi bốn,” tôi nói. “Một nhân dân tệ đổi được bốn Đài tệ.”
“Ừm.” Noãn Noãn gật đầu tỏ ra đã hiểu, rồi chỉ vào một bình hoa ghi giá 200 tệ. “Vì thế cái này giá 50 Đài tệ?”
“Là 800 Đài tệ chứ!” Tôi trợn tròn mắt không dám tin vào tai mình.
Noãn Noãn lè lưỡi, nói: “Em vốn không giỏi Toán mà.”
“Thế này sao gọi là không giỏi được?” Tôi nói. “Phải gọi là rất kém.”
Tôi rút trong ví ra một tờ 100 Đài tệ kể từ khi đến Bắc Kinh vẫn chưa được
cho ra phơi nắng, nói: “Đổi cho em lấy 100 nhân dân tệ.”
“Anh mơ đấy à!” Noãn Noãn nói.
“Cũng được,” tôi cười cười, “môn toán của em cũng coi như chưa hết thuốc chữa.”
Noãn Noãn dường như rất tò mò về tờ tiền đỏ trong tay tôi, tôi bèn đưa cho em.
“Đây là Tôn Trung Sơn mà” Noãn Noãn xem xét xong, nói.
“Em cũng nhận ra à,” tôi nói. “Lợi hại đấy.”
“Ai mà không nhận ra chứ.” Noãn Noãn lườm tôi một cái.
Tôi thấy Noãn Noãn cực kỳ hứng thú với Đài tệ, bèn lại móc ví ra tờ 1000 Đài tệ màu xanh đưa cho em.
“Sao lại là trẻ con thế này?” Noãn Noãn tỏ vẻ nghi hoặc. “Em còn tưởng sẽ thấy Tưởng Giới Thạch
