phải nhiều lời. Ngưu đầumã diện, dẫn ra cao đài nhìn một chút là được. Thiết kế đài này có têngọi “Vọng hương đài”, mặt giống như cái lưng còng, nhìn về ba hướngđông, tây, nam, độ cong tám mươi mốt dặm, đằng sau giống như dây cung.Ngồi bắc kiếm thúc làm thành, đài cao bốn mươi chín trượng, xây sáu mươi ba bậc, người hiền lương không đi vào đài này, có công hai bình, nhưngđã chết, chỉ có ác quỷ, đứng từ đó nhìn về cố hương rất gần, có thể nghe thấy giọng, nhìn thấy hành động của người thân, từ người già đến trẻnhỏ, từ nam đến nữ, thấy họ không thực hiện di chúc, không dạy dỗ được,khổ vì tranh chấp tài sản, nam thì muốn lấy vợ mới, nữ thì muốn đi lấychồng khác, tài sản ruộng điền bị che giấu, phân chia bè phái...

Đằng sau vẫn còn rất nhiều, đại ý là gọi đám tội hồn xem tình cảnh gia đìnhmình sau khi mình chết, nhà tan cửa nát, sau khi để họ phải chịu cựchình trên cơ thể, trong lòng lại chịu thêm một lần giày vò nữa. Tâm lýtác giả Ngọc lịch bảo sao có vẻ có chút biến thái, chuyên dùng cáchkhủng bố nhân thế làm nhiệm vụ của mình, đối với việc cải tạo Vọng hương đài cũng vậy. Nhưng nhân gian cũng có biện pháp để đối phó. Trung Hoatoàn quốc phong tục chí, trong phần Thọ xuân mê tín lục có nói: “Ngườichết sau ba ngày lên Vọng hương đài cấm người nhà khóc lóc. Tục cho rằng người chết không biết vì sao mà chết, đi đến Vọng hương đài mới biếtmình đã làm quỷ, nếu khóc lóc sẽ làm cho người chết càng đau khổ hơn.”Trên thực tế, người nhà khóc ròng ba ngày liền, nếu không thay đổi chútkhông khí thì cũng không chịu nổi!

Ác cẩu thôn[22'>

[22'> Nghĩa là: thôn chó dữ.

Nói về chuyện ác cẩu dưới âm phủ, xuất hiện sớm nhất có lẽ là ở lời dẫntrong tập Di kiên chí bổ, đem hai con ác khuyển đứng canh giữ bên cạnhcầu sông Nại. Căn cứ vào nguồn gốc từ thần thoại Ấn Độ, Diêm Vương vốncó bốn mắt khuyển, nhưng ở cổng âm phủ lại thường có ác cẩu canh cổng,đó mới là điều quan trọng. Sau này, do trạm kiểm soát của cầu sông Nạibị tháo dỡ, ác cẩu thất nghiệp, không có nơi nào để ở, liền được đem đến nuôi tại thôn ác cẩu, để nó tự tìm kế sinh nhai.

Thôn ác cẩu chỉ gặp trong tiểu thuyết thời nhà Thanh, nhưng trong các tác phẩm lại cócách nói không thống nhất. Trong đó, câu chuyện được nhiều người biếtđến nhất là Thuyết nhạc toàn truyền của Tiền Thái, người sống ở đầu đờiThanh, hồi thứ bảy mươi mốt có đoạn viết về việc làm thế nào để xuống âm phủ:

Gặp cảnh gió bão thê thảm, mây đen kéo đến ùn ùn, nghe nóitrong một làng kia có ác cẩu, hình dáng giống như sói, tính tình thìhung dữ như hổ. Nếu thấy quỷ tay sai áp giải những người phạm tội điqua, chúng sẽ lao lên mà cắn, có người bị cắn mất tay, cũng có người bịcắn mất bụng... Chứng kiến cảnh tượng ấy chẳng ai không run sợ mà bámchặt lấy người đi cùng, vừa đi vừa cầu khấn cho qua nhanh thôn ác cẩu.

Trong cuốn Hồng lâu mộng, hồi mười bảy có đoạn viết: “Giả mẫu đi chơi ngắmcảnh ở thôn ác cẩu, Phong tỷ tỷ hướng về phía Vọng hương đài mà ngắmnghía với vẻ rất tò mò.” Trong chuyện có nhắc đến thôn ác cẩu nhưng cóvẻ như không có gì đáng sợ cả, ngược lại, còn tạo cho người đọc cái cảmgiác giống như đang đi du lịch trong vườn thú vậy.

Khi mọi ngườiđang xem rất vui vẻ, bỗng từ trong ngôi nhà tranh có một con chó chạyra. Con chó này từ trước đến giờ chưa gặp những người này bao giờ, nóđứng từ đằng xa sủa lên, chó nhà này sủa sẽ làm cho chó của các nhà khác nghe thấy, cũng chạy ra ngoài đường mà sủa theo, chỉ một lát đã tụ họpcả trăm con chó to, bao vây Giả mẫu đang đứng đợi ở cây cầu. Giả mẫu vàPhong tỷ tỷ đều cảm thấy vô cùng sợ hãi, Giả Châu liền gọi người đemnhững chiếc bánh bao đã hấp sẵn tới, có khoảng hai trăm chiếc, ném rakhắp [1'> Nghĩa là: hai loại quỷ báo ân, báo oán.

Về chuyện thi cử thời xưa, ít nhất là khoảng đầu đời nhà Thanh, thậm chíxa hơn một chút là khoảng cuối đời nhà Minh, trong xã hội đã có quy định bất thành văn là vào đêm trước khi các thí sinh đến ứng thi, trong khuvực coi thi phải tổ chức nghi lễ mời hai loại quỷ báo ân và quỷ báo oánvề chứng kiến. Nghe nói vào buổi tối hôm đó, các vị quan chức đến thamdự phải mặc quan phục rất long trọng, thắp hương thành kính mời các vị“quỷ thần” có liên quan từ khắp các ngả đường đến chứng kiến. Những vị“quỷ thần” tới tham dự có thể được phân làm ba loại lớn như sau: loạithứ nhất là thần Thiên địa anh minh, chuyên đến trường thi giúp các vịquan quản lý trật tự, chủ trì công đạo, loại này thuộc về công lý. Mộtloại khác là hồn ma tổ tiên các gia đình có con em đến dự thi, lũ lượtkéo nhau tới trường thi để động viên, cổ vũ con cháu của mình. Tuynhiên, trà trộn vào nhóm những hồn ma này còn có nhiều tiểu nhân vô công rồi nghề cũng ra điều tò mò, lo lắng lắm, đứng ngoài ngó ngó, trôngtrông vào bên trong. Tất cả bọn họ nói cho cùng cũng chẳng giúp được gìcho việc thi cử, thậm chí có không ít hồn ma còn đứng chen lấn trongphòng của quan coi thi. Mọi sự công - tư đều được xem xét cẩn thận, chuđáo và cũng rất phân minh. Loại thứ nhất thì dùng cờ màu đỏ, loại thứhai thì dùng cờ màu xanh, còn loại thứ ba chính là “ân oán nhị quỷ”, tức là những hồn ma c