tiếng một người nào đó trong đám đông kêu lên:

- Đúng là con kỳ đà rồi!

"Con kỳ đà thì một mình mình cũng đập chết được, làm gì mà xôn xao dữ vậy? " Tôi vừa thầm nghĩ như thế, vừa chen lách đám người đang thở hổn
hển, nét mặt đầy kinh dị đứng ngáng trước mặt tôi, kiếm một chỗ trống
ghé nhìn. Vừa nhìn vào, tự nhiên người tôi bỗng bật lùi ra sau. Trời ơi, một con kỳ đà kinh khủng, tôi chưa từng thấy và chưa từng nghe tía má
nuôi tôi nói đến bao giờ! Con vật bò sát to lớn vừa bị đâm chết, những
vết thương toang hoác trên lưng, bên bụng, giữa đầu tóe máu, máu còn
chảy ròng ròng. Ngôi mả ai mới chôn, nấm đất đắp chưa khô đã không may
bị nó moi vào lưng gò ngang chân mộ. Và từ cái hang rộng đào bằng hai
chân trước ấy, con vật đã chui vào, cạy bật nắp áo quan lên, thò đầu vào ăn thịt cái thây ma. Vết đất bị móng chân con vật cào sâu lúc giẫy
chết, bới tung lên, cùng những lùm cây bụi cỏ gãy rạp, nhàu nát, nhốm
đầy máu chung quanh, chứng tỏ rằng một cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra
nơi đây giữa con vật kinh khủng với đám người chiến thắng cởi trần, mồ
hôi mồ kê nhễ nhại còn đang cầm xà-beng, cầm chĩa đứng vây quanh. Một
ông cụ già nghiêng đầu ngắm nghía con vật đã bị đâm chết, thở phào ra:

- Từ cha sinh mẹ đẻ đến giờ, tôi chưa gặp con nào lạ lùng khủng khiếp như con này. Không phải cá sấu, mà cũng không phải là kỳ đà. Kỳ đà thì
mõm nhọn chứ! Cái mõm con này lại bằng, không ra hình đầu kỳ nhông mà
cũng không ra hình đầu rắn mối. Chắc nó là một con lai... gì đó!

- Nom như một con rồng. Nhất là khi nó cất đầu lên, cái lưỡi dài đỏ
hỏn le ra thụt vào nhanh như chớp, chẳng khác gì một con rồng đang phun
lửa. May mà tôi né kịp, không thì tôi đã chầu Diêm Vương rồi!

- Ờ... Khi nó táp hụt thằng này, hai hàm răng chơm chởm của nó bập vào nhau nghe một tiếng "cảng" rợn người.

Một người đàn ông bạo dạn thò tay vào nắn nắn những mụn gai trên lớp
da lưng rất dày đóng đầy bùn khô mốc của con vật lâu lâu còn giật giật
co co mấy cái, cũng lắc đầu bảo:

- Hồi nhỏ tôi có nghe ông nội tôi nói, nhưng tôi không tin, nghĩ có
lẽ là các ông già xưa hay vẽ ra bằng tưởng tượng... Không biết có chắc
là giống này chăng?

Con vật kinh khủng nằm đấy, không động cựa gì nữa. Mình nó dài và to
cỡ một chiếc xuồng ba lá, chỗ vòng bụng thòi ruột còn đỏ vì máu chảy ri
rỉ kia, phải đến hai vòng tay người to lớn ôm mới giáp.

- Chạy đi mời thầy giáo đi. Chắc ổng biết đấy!

Trong đám đông, sáng kiến của một người nào đó vừa gợi lên, lập tức
được hưởng ứng ngay: “Phải rồi! Phải rồi! Chạy đi tìm thầy giáo Bảy mau
lên". Ở vùng rừng xa xôi này, thầy giáo Bảy là người trí thức duy nhất
của xã, am tường mọi việc. Lại nghe nói thầy là người có cảm tình với
cộng sản, bị bọn thực dân luôn luôn làm khó dễ, và chúng "đày thầy về
tận cái xứ khỉ ho cò gáy này cho muỗi đốt", nên thầy càng được phụ huynh học sinh nể trọng. Giỗ chạp, cưới gả gì người ta cũng mời thầy giáo
Bảy. Thậm chí những việc kiện tụng, tranh chấp nhau mà làng xã không
phân xử nổi, một ý kiến của thầy đưa ra có thể giảng hòa được đôi bên.
Cho nên trong trường hợp đứng trước con vật quái lạ không ai rõ tông
tích nó là con gì này, người ta chỉ còn đợi chờ ở sự hiểu biết có tính
cách quyết định của thầy giáo Bảy thôi.

- Ai lại để cái mùi người chết xông ra mà đứng quanh hít thở mãi như
vầy được! Thời bây giờ chứ có phải ngày xưa đâu mà để vậy chờ tề tổng
tới làm biên bản!

- Nào, bà con ta mỗi người một tay... nhanh lên!

- Chao ui! Kinh khủng quá!

Trong lúc thầy giáo Bảy chưa đến, người ta gấp rút đóng lại nắp áo
quan, lấp cái hang ăn thông vào huyệt mả, và không ngớt xôn xao bàn tán
về sự xuất hiện bất thường của con vật quái lạ này...

- Thầy Bảy tới rồi!

Tiếng bọn trẻ reo lên trước tiên. Mọi người tránh giạt ra, nhường lối vào cho một người đàn ông trạc ngoài bốn mươi tuổi, mặc áo sơ-mi cộc
tay, quần bà ba đen xắn cao ngang ống chân, vừa từ dưới một chiếc tam
bản cập bờ, gấp bước đi lên.

- Thầy coi giùm nó là con gì, thầy Bảy?

Ông cụ già ban nãy đã ước đoán nó là "con lai", bước tới gật đầu chào thầy giáo, vừa hỏi vừa nhìn vào mặt thầy rồi lại đưa mắt nhìn con vật.
Mọi người chung quanh ồn lên một thoáng rồi bắt đầu im phăng phắc. Thầy
giáo Bảy lần túi lấy mục kỉnh ra lau vào vạt áo, đoạn thong thả đeo lên
mắt, đầu khẽ nghiêng qua nghiêng lại ngắm nghía con vật. Những nếp nhăn
trên trán thầy cứ giãn ra co vào, càng làm tăng thêm vẻ quan trọng trên
gương mặt xương xương mà ai nấy đều kính nể, và càng làm cho mọi người
thêm háo hức đợi chờ lời phán của "con người thông tường mọi lẽ, nhất xứ làng quê" này.

- Nó là một con kỳ đà thôi! Đúng như vậy, một con kỳ đà.

Thầy giáo Bảy chép miệng nói, đầu gật gù như khẳng định thêm cho câu
mình vừa thốt ra. Tiếng xôn xao lại bắt đầu dậy lên. Một người nào đó
trong đám đông cười hô hố: "Hồi nãy, tôi đã bảo nó là con kỳ đà mà không ai chịu nghe!" Có tiếng người cãi lại: “Hứ! Kỳ đà thì to hơn bắp