, liền tìm kiếm thuốc tiên khắp nơi, tu luyện đan dược, hy vọng có thể

trường sinh bất tử, e sợ giang sơn cực khổ dành được sẽ theo sự kết thúc của sinh mệnh chớp mắt hóa thành số không. Họ biết rõ trên đời này

không hề có phương thuốc bất tử, nhưng vẫn nghĩ đủ mọi cách tìm kiếm. Có lẽ đó là vì không cam tâm, không cam chịu tâm huyết một đời của mình

phó mặc cho dòng nước cuốn trôi. Thế nhưng sức người thật sự có thể làm

gì được số trời? Vua chúa được tôn xưng là con trời (thiên tử), nhưng

con trời và người thường cũng chẳng có phân biệt. Còn Đạt Lai Lạt Ma

được tôn xưng là Phật sống, họ cũng là xương phàm thai tục, dù có linh

hồn không chết, lại chẳng có thể xác không già.

Có lẽ Tsangyang

Gyatso trước giờ chưa từng nghĩ phải ngồi ôm thiên hạ, hô mây gọi gió.

Từ khi vào ở trong cung Potala, Ngài mới biết, cuộc sống ở đây còn lâu

mới tốt đẹp như tưởng tượng trong lòng, nhìn thấy trong mắt. Ngài như

một chú chim sẻ lông vàng, bị nhốt vào chiếc lồng đẹp đẽ sang trọng, mỗi ngày đợi người chủ cho ăn, thỉnh thoảng cùng y đi dạo trước lầu sân

vắng, ngắm phong cảnh mênh mông vô biên phương xa, muốn bay lượn, lại

phát giác sớm đã bị vận mệnh chặt đứt lìa đôi cánh. Ngài khát vọng tự

do, ngày ngày cô độc ngóng nhìn ngoài cửa sổ, hy vọng sẽ có người đi

qua, sinh lòng thương xót giúp Ngài trốn thoát. Lúc đó, Ngài hầu như

quên mất, bản thân là Phật, quên rằng sứ mệnh Ngài vào ở trong cung

Potala là để cứu rỗi chúng sinh, để họ không phải chìm đắm trong bùn lầy trần thế.

Đúng vậy, chìm đắm, giờ đây người thật sự chìm đắm là

Ngài. Hàng ngày đọc kinh văn khô khan, tham ngộ Phật pháp phức tạp. Thầy dạy kinh của Tsangyang Gyatso đối với Ngài đặc biệt nghiêm khắc, vì chỉ cần một chút lơi lỏng là sẽ bị Đệ Ba trừng phạt khắc nghiệt. Sangye

Gyatso bận rộn xong chuyện chính sự, có lúc còn đích thân giảng bài cho

Tsangyang Gyatso, điều này khiến Ngài càng thêm lo sợ không yên. Chúng

ta dường như có thể tưởng tượng được tình cảnh ba trăm năm trước, một

thiếu niên mười lăm tuổi bị nhốt trong cung điện phồn hoa của cung

Potala: tay ôm sách kinh, ngồi nằm không yên, Ngài luôn nghĩ cách làm

sao để có thể thoát ly khỏi trói buộc, trở lại cảnh tiêu dao ngày xưa

của mình.

Trên thực tế, Phật sống các đời đều từ lúc thơ ấu đã

được chỉ định là linh đồng chuyển thế, kiếp này của họ cũng chỉ là đứa

trẻ bình thường, lại phải gánh vác trách nhiệm của kiếp trước mà họ

không hề hay biết. Bất kể họ có bằng lòng hay không, nhất định phải có

sự khác biệt với những đứa trẻ khác. Không thể trưởng thành thuận theo

tự nhiên, không thể sống tự do tự tại; khi họ còn rất nhỏ, đã bị nhốt

vào chiếc lồng tu hành, tiếp nhận phán xét của số mệnh. Suốt đời này,

ngay cả quyền lợi lựa chọn họ cũng không có, định sẵn phải dùng hạnh

phúc bình thường đổi lấy kính ngưỡng của muôn dân. Cô độc ngồi trên ngai Phật, sách kinh là tri âm, tràng hạt là giai nhân, Phạn âm[4'> là tình

ca, đèn bơ là ánh sáng duy nhất.

[4'> Phận âm: chỉ tiếng đọc kinh.

So ra, Tsangyang Gyatso bay nhảy ngang dọc mười lăm năm chốn phàm trần,

chẳng phải may mắn hơn các linh đồng chuyển thế khác ư? Ít nhất Ngài

từng có thời gian tự tại an nhàn, từng tắm trong gió núi trăng thanh dịu dàng, từng cùng cô gái xinh đẹp đa tình nói chuyện yêu đương. Chỉ chẳng qua hết thảy những điều tốt đẹp này như hạc vàng đi xa, không trở lại

nữa. Đào hồng rụng rồi vẫn sẽ có khi lại nở, trăng sáng lặn xuống phía

tây rồi sẽ có lúc mọc lên, người yêu ly biệt vẫn còn có ngày gặp lại,

nhưng Tsangyang Gyatso, thì mãi mãi vĩnh biệt cõi hồng trần rối rắm.

Không kịp rồi, tất cả đã quá muộn. Anh túc thật sự rất đẹp, nhưng khi bạn ăn

vào, mới biết đó là một loại thuốc chứa kịch độc. Sau khi hiểu rõ thì đã trúng độc quá nặng. Bạn muốn trở thành vua của cung Potala, thì tất

nhiên phải trải qua dày vò người thường không thể chịu đựng. Tsangyang

Gyatso không quản nóng lạnh, vất vả học tập Phật pháp ở đây, dù trong

lòng Ngài ít nhiều không tình nguyện, thậm chí nóng nảy không yên, nhưng Ngài rốt cuộc vẫn là linh đồng chuyển thế, trong cốt cách có tính Phật

và linh tuệ. Trong thời gian ngắn ngủi, việc học tập của Tsangyang

Gyatso đã tiến bộ vượt bậc, điều đó khiến Sangye Gyatso cảm thấy an ủi,

đôi khi lơ đãng, sẽ mỉm cười với Ngài.

Nụ cười đó đối với

Tsangyang Gyatso thật nhợt nhạt yếu ớt. Mỗi khi màn đêm buông xuống cung Potala, mọi người tản hết, mỗi một đồ vật ở đây đều tẩy hết lớp phấn

son trang điểm ban ngày, tỏ ra yên tĩnh vô cùng. Lúc này lòng Tsangyang

Gyatso bị nỗi cô độc gặm nhấm, Ngài nhớ làng nhỏ miền núi đã cho Ngài

tất cả những điều tốt đẹp. Nhớ màu bầu trời đêm ở đó, nhớ hương thơm của hoa dại, nhớ hình ảnh người dân Monpa uống rượu ca hát bên đống lửa,

nhớ người mẹ khâu vá da chồn dưới đèn, càng nhớ tình cảm dịu dàng khi

Ngài cùng ý trung nhân hò hẹn dưới trăng.

Trong kiếp này ngắn ngủi,

Được sủng hạnh vô cùng.

Kiếp sau thời thơ ấu,

Phải chăng lại tương phùng?

Sau khi tỉnh mộng, Ngài đã lệ rơi đầm đìa, cả cung Potala rộng lớn này, chỉ có ánh trăng hắt xuống giư