nghĩ mình không làm được chuyện ấy, đành xem bà

Đồng hát, thế rồi bà vui vẻ đi với bên A.

Hôm ấy Thu chờ đến mười

giờ mà vẫn không tìm được việc, cô đành lưu luyến ra về. Một ngày không có việc

làm tựa như ngồi trên lửa, tựa như có người lấy từ trong túi Thu ra một đồng

hai hào, đành phải chờ ngày mai đến nhờ bà Lí.

Chờ đến ngày thứ ba Thu

mới tìm được việc, vẫn là việc gánh cát. Bên A nói nhiều người hôm trước tuyển

đều không gánh nổi, bỏ việc, cho nên ông ta phải đến đây tuyển thêm. Thu khẩn

thiết yêu cầu. Bên A mới tạm cho Thu thử việc, nếu làm không nổi thì phải thôi

ngay, không trả tiền công nửa ngày. Thu vội đồng ý.

Tìm được việc Thu vui

lắm, giống như một chân đã bước đến chủ nghĩa cộng sản. Thu theo bên A đến nơi

làm việc, lúc ấy vừa đúng giờ nghỉ giải lao, tất cả đều là nam, không có một

phụ nữ nào. Những người kia thấy Thu đến gánh cát đều ngạc nhiên. Có một người

nói với giọng không thân thiện:

- Đằng ấy gánh ít, chúng

tớ chịu thiệt, coi như giúp đằng ấy, đi tìm việc khác mà làm, làm nhiều được

nhiều, làm ít được í>

Một người khác có phần

tốt bụng, nói:

- Cánh tớ hai người làm

thành một nhóm, một người xuống thuyền, một người gánh lên dốc, chứ một người

vừa phải xuống thuyền vừa phải gánh lên dốc vất vả lắm. Liệu ai làm thành một

cặp với cậu? Cùng nhóm với cậu chẳng hóa ra phải gánh thêm cho cậu à?

Thu lạnh lùng nói:

- Anh đừng lo, tôi vơi

tôi làm thành một nhóm, tôi không gánh ít hơn các anh đâu.

Bên A nói:

- Cô cứ làm đi rồi hãy

nói, không được thì đừng cố rồi lại xảy ra tai nạn lao động.

Có một người quen Thu

nói: “Mẹ cô là cô giáo, cô còn tham chút tiền này làm gì?”

Có người thấy bên A đi

rồi liền nói đùa:

- Ngày hè nóng bức, một

mình cô là gái ở đây không tiện. Chốc nữa làm nóng lên, chúng tớ cởi hết áo

quần, đến lúc ấy cô em đừng xấu hổ nhé.

Thu mặc bọn họ, nghĩ

bụng: chúng mày cởi mà chả sợ xấu hổ, tao nhìn sợ gì? Thu chỉ cắm cúi sửa lại

quang sọt, đòn gánh. Lúc làm việc, Thu cùng với một con trai xuống sông. Thuyền

nối với bờ bằng một tấm ván làm cầu, tấm ván chỉ rộng chừng ba chục phân, đi

lên đấy tấm ván oằn xuống. Phía dưới là sông, nước sông đang to, đục ngầu, đỏ

vàng lẫn lộn, trông thật dễ sợ, những người non gan đi tay không cũng không dám

qua cầu ván này đừng nói gì gánh cát nặng.

Lâu không gánh, nay gánh

cảm thấy đâu vai. Cũng may, cái đòn gánh Thu gánh quen từ nhiều năm nay, vẫn

còn rất tốt, không quá dài, hơn nữa rất mềm, gánh lên vai cứ nhún nha nhún

nhảy. Những người biết gánh đều biết, nếu một đòn gánh không nhún nhảy, cứng đơ

đơ, lúc gánh rất mệt; nếu cái đòn gánh gánh lên nhún nhảy hài hòa với bước đi,

khiến gánh nặng trên vai nhe đi rất nhiều.

Gánh cát phải đến năm

chục ký, Thu gánh cát đi trên cái cầu ván hẹp oằn xuống, chỉ sợ chân bước hụt

sẽ rơi xuống sông. Thu biết bơi, nhưng bên mép nước đầy những đá, ơi xuống chắc

chắn không bị chết đuối thì cũng va vào đá mà chết. Thu không dám nhìn xuống

chân, mắt nhìn thẳng, nín thở, coi như qua cầu an toàn.

Xuống khỏi thuyền lại

phải leo dốc, có một đoạn bằng phẳng gần mép nước, nhưng càng đi càng dốc, đi

tay không leo dốc còn phải thở phì phò, gánh nặng trên vai thì không biết như

thế nào. Bây giờ Thu mới hiểu tại sao bọn con trai kia chia thành nhóm hai

người, là vì vừa qua cầu ván, hai chân đã bủn rủn, nếu có người tiếp sức leo

dốc, người gánh từ thuyền xuống có thể nhẹ nhàng đi về thuyền, tạm thời nghỉ

ngơi. Nhưng nếu là một người phải đi một đoạn đường xa mới tới đích.

Thu không có bạn, đành

gánh một mình. Gánh được hai chuyến, toàn thân ướt đẫm mồ hôi, nắng đã lên, lại

không có nước uống, cảm thấy người như say nắng, sắp ngất. Nhưng nghĩ hôm nay

gánh sẽ được một đồng hai hào, nhất là nhớ lại hai hôm nay không tìm được việc,

Thu phải cắn răng để làm.

Ngày hôm ấy không biết đã

qua đi thế nào, đến lúc hết giờ, Thu mệt nhoài. Nhưng về đến nhà Thu vẫn làm ra

vẻ thanh thản, nếu không mẹ sẽ lo lắng. Hôm ấy Thu rất mệt, ăn cơm, tắm xong là

đi ngủ ngay.

Hôm sau, mới rạng sáng

Thu đã dậy, lúc ấy mới cảm thấy cái đau đớn của ngày hôm qua không là gì, lúc

này toàn thân rã rời, hai vai phồng rộp, đau đến độ không mặc được áo. Vì phải

trở vai luôn luôn nên phía sau cổ cũng bị trầy xước, hai bắp đùi nặng trĩu, mặt

với cánh tay sém nắng, khi rửa mặt nước lên mặt đau rát.

Mẹ thấy Thu dậy liền đến

khuyên con đừng đi làm nữa, mẹ nói:

- Con làm vất vả quá, đem

qua ngủ cứ rên hừ hừ, hôm nay đừng đi nữa.

- Con ngủ lúc nào cũng

rên. – Thu nói

Mẹ cầm cái đòn gánh, nói

như khẩn cầu:

- Con ơi, đừng đi nữa,

con gái của mẹ, con gái gánh nặng không tốt đâu, sẽ sinh ra nhiều chứng bệnh,

mẹ biết thói quen của con, con không ốm thì làm sao ngủ lại rên, chắc chắn hôm

qua con mệt lắm.

Thu an ủi mẹ:

- Mẹ yên tâm, conoán cả

rồi, con sẽ không đi làm những việc quá nặng nhọc đâu.

Gánh cát hai ngày, cánh

thanh niên cùng làm có cái nhìn khác về Thu, tuy Thu là gái nhưng gánh không

kém bọn họ. Có một câu tên lá Vương Trường Sinh chủ động đến nhận làm một nhóm

với Thu, cậ