BA CÔ HỌC SINH ĐƯA MẮT NHÌN NHAU, không muốn để một cô

tách đàn ở nhà ông Trương ngủ cùng giường với con gái ông ta. Tĩnh Thu thấy khó

giải quyết, chủ động nói:

- Hai bạn ở với nhau, tớ ở đây.

Hai cô học sinh vui mừng đồng ý ngay.

Hôm ấy không có hoạt động gì, mọi người ổn định chỗ ở,

nghỉ ngơi, buổi tối tập trung tại nhà ông Trương cùng ăn cơm và bàn công việc

của ngày hôm sau: phần lớn thời gian sẽ đi thăm hỏi, nói chuyện với bà con

trong thôn, biên soạn tài liệu giáo khoa, nhưng cũng cần sắp xếp thời gian ra

đồng làm việc với bà con nông dân.

Ông Trương đưa mọi người đến chỗ ở, chỉ còn một mình

Tĩnh Thu cùng với vợ ông ta. Bà Trương đưa Thu vào buồng cô con gái thứ hai,

bảo Thu để hành lí vào đấy. Căn buồng này giống như những căn buồng của các

làng quê khác Thu đã từng đến, chỉ có một cửa sổ nhỏ không lắp kính mà dán giấy

bóng.

Bà Trương bật đèn, đèn điện rất tối, cố gắng lắm mới

nhìn rõ mọi thứ. Căn buồng chừng mười lăm mét vuông, thu xếp gọn gàng, cái

giường lớn hơn giường một, nhỏ hơn giường đôi, hai người ngơi chật nhưng cũng

vừa. Khăn trải giường trắng tinh, vừa giặt hồ còn cứng, sờ tay lên như sờ mặt

giấy, không giống sờ lên vải. Chăn gấp thành hình tam giác, ruột chăn trắng lòi

ra hai đầu, mặt chăn hoa đỏ. Thu suy nghĩ hồi lâu, nhưng vẫn không nghĩ ra phải

bằng cách nào để tung chăn, cô không khỏi bối rối, quyết định tối nay đắp chăn

của mình để sáng mai không phải gấp đúng kiểu. Theo yêu cầu hồi đó, học sinh về

nông thông trong các gai đình trung nông lớp dưới, phải giống như Bát lộ quân

thời xưa, sau khi dùng đồ dùng của gia chủ phải trả về đúng nguyên dạng.

Trên chiếc bàn bên cửa sổ có tấm kính lớn dùng để ép

ảnh được coi như thứ xa xỉ thời đó. Dưới tấm kính lót mảnh vải nâu, ảnh để trên

vải, tấm kính đặt lên trên. Tĩnh Thu tò mò ghé vào xem ảnh.

Có thể bà Trương thường xuyên tiếp khách cho nên rất

hay chuyện, cũng rất hòa nhã, thân tình. Bà chỉ vào từng tấm ảnh giới thiệu với

Thu. Trong ảnh là Trương Trường Sâm, con trai cả của ông bà, người cao lớn,

không thể nghĩ đấy là con của vợ chồng ông Trương, có thể đấy là sự biến dị

trong gia đình. Anh này làm việc ở bưu điện Nghiêm Gia Hà, một tuần lễ mới về

thăm nhà một lần. Nàng dâu cả là Dư Mẫn, dạy tiểu học trường làng, dáng người

mảnh mai, xinh xắn, rất xứng đôi với chồng.

Con gái lớn tên là Trương Trường Phần cũng rất xinh

đẹp, sau khi tốt nghiệp trung học về lao động tại địa phương. Con gái thứ hai

là Trương Trường Phương, dung nhan hoàn toàn ngược lại với chị, miệng dẩu, mắt

cũng nhỏ hơn mắt chị gái. Phương đang học trung học ở Nghiêm Gia Hà, mỗi tuần

lễ về nhà hai lần.

Đang nói chuyện thì anh con trai thứ hai của ông

Trương về, cha gọi anh ta về gánh nước, thổi cơm sớm, nghe nói có khách trên

tỉnh về, khách sẽ ăn cơm ở nhà.

Tĩnh Thu ra chào công tử thứ hai của ông Trương, thấy

cậu ta không giống anh trai, nhưng lại giống cha như đúc, thấp lùn, các đường

nét hình như cũng không cân đối. Thu hơi giật mình, tại sao trong nhà hai anh

em, hai chị em lại khác nhau như vậy? Hình như cha mẹ sinh con trai và con gái

đầu phải dốc toàn bộ phẩm chất tốt đẹp để tạo nên, đến lứa sau thì đâm uể oải,

biếng nhác, tùy ý trời thế nào cũng xong.

Bà Trương nói chuyện rất thân thiết, hai người chào

hỏi nhau xong khách cảm thấy như trong một nhà. Bà chỉ vào cậu con thứ hai nói

với Tĩnh Thu:

- Đây là anh Hai của con, tên là Lâm.

Thu không biết nên xưng hô thế nào, cô chỉ nói:

- Đi gánh nước à? Để em giúp.

Lâm tỏ ra xấu hổ, nói khẽ:

- Gánh được không?

- Có gì mà gánh không được? Em vẫn về nông thôn học tập

bà con nông dân.

Bà Trương nói:

- Cô giúp được à? Để tôi ra sau vườn nhổ mấy cây rau,

cô mang ra sông rửa giúp. – Nói xong bà cầm cái làn ra sau vườn.

Trong nhà chỉ còn Tĩnh Thu và Lâm, Lâm tay chân ngượng

ngùng không biết để vào đâu, cậu liền ra sau nhà lấy thùng gánh nước. Một lúc

sau bà Trương mang hai cây rau vào, đưa cho Thu để cô theo Lâm ra sông.

Lâm không nhìn Thu, chỉ nói trống không: “Đi thôi”,

rồi bước đi trước. Thu xách làn rau theo sau, hai người men theo con đường nhỏ

ra sông. Dọc đường, họ thanh niên trong thôn, các cậu này chọc Lâm: “Lâm, cha

mày hỏi vợ cho mày đấy à?” “Ôi, con gái thành phố cơ đấy!” “Súng bắn chim đổi

được trọng pháo!”

Lâm bực mình, đặt thùng xuống, đuổi theo lũ bạn. Tĩnh

Thu gọi to: “Đi thôi, mặc kệ họ”. Lâm quay lại, gánh đôi thùng đi nhanh ra bờ

sông. Thu lòng dạ bồn chồn, không biết đám thanh niên kia nói năng với ý gì?

Tại sao lại đùa chuyện ấy?

Ra đến bờ sông, Lâm nhất định không cho Thu rửa rau,

bảo nước rất lạnh, sẽ làm cô cóng tay. Thu không thể cưỡng lại, đành đứng nhìn

Lâm rửa rau. Lâm rửa xong rau rồi múc đầy hai thùng nước, Thu giành lấy để

gánh:

- Vừa rồi anh không để em rửa rau, bây giờ phải để em

gánh nước.

Lâm không chịu, cậu ta gánh nước chạy như bay về phía

trước.

Về đến nhà, Lâm lại đi gánh tiếp, Thu giúp bà Trương

thổi cơm, nhưng bà không để cô làm. Vừa lúc ấy thằng cháu cả Lâm là Hoan Hoan

dậy, bà Trương dặn cháu:

- Hoan,