sẽ lấy chữ này để kiểm chứng.” Vị tú tài này vô cùng mừng rỡ, liền cầm bút, mài mực đen đậm rồi vẽ lên tay người đó một chữ “khôi”rất to. Vừa viết xong đã không nhìn thấy bàn tay đó đâu nữa, cũng khôngthấy bóng dáng của vị thần minh kia đâu, mà chỉ thấy một chữ “khôi” ởtrên bài thi của mình. Màu vừa đen vừa đậm, thấm đẫm cả trang giấy. Vàtất nhiên, vị đó không phải thần minh gì cả, chỉ là oan hồn giả mạo màthôi.”

Một cách kỳ lạ khác đó là hiện tượng thí sinh bỗng nhiênphát điên. Oan hồn hiện hình hoặc nhập vào người làm cho các thí sinhđang thi thì phát điên, phát cuồng, những chuyện như thế này ở trongtrường thi cũng không ít. Cuốn thứ năm trong Bắc Đông Viên bút ký sơbiên viết thời Càn Long, năm Kỷ Hợi, trong kỳ thi Hương chỉ có mộttrường thi mà có đến ba người bị điên.

Người thứ nhất sau khibước vào trường thi, phát đề thi xong, tự nhiên phát điên chạy vào trong thành, gặp người liền đọ sức quyết liệt. Một người khác sau khi nhậngiấy làm bài, bước vào phòng thi, đột nhiên nổi cơn điên mà kêu rằng:“Tôi chỉ có thể viết tờ trình lên, có người muốn hãm hãi, ép tôi làmđiều gian dối!” Còn một người khác, bỗng dưng nổi con điên loạn, hét ầmĩ: “Tìm kiếm anh đã năm năm, hôm nay gặp được, anh không được đi nơi nào khác.” Liền sau đó anh ta chạy ta ra ngoài, tự tìm đến cái chết màkhông ai có thể ngăn cản được.

Sự khắc nghiệt nhất của việc trảthù chính là lấy mạng đền mạng. Ma báo thù sẽ lấy mạng người ở trườngthi và cái oán độc này chắc chắn sẽ rất sâu nặng. Nhưng những kiểu lấymạng ở trường thi thường núp dưới những hình thức như thí sinh tự sáthoặc bạo bệnh mà chết. Theo thống kê các con số được ghi chép lại, việcngười tự sát tại trường thi nhiều hơn việc theo cổ tự vẫn, tuy có ngườinói rằng đó là bị oan quỷ hại chết sau đó giả dạng dưới hình thức tựthắt cổ chết, nhưng cái này chưa đủ cơ sở để thuyết phục người khác. Màtrong truyền thuyết viết về oan quỷ chính là “ải quỷ” cũng có rất nhiều, ví như Dư mạc ngẫu đàm tiết lục của Tôn Đàn có viết về một cuộc thi vào mùa thu ở Hồ Nam, sau khi các sĩ tử vào trường thi, nửa đêm bỗng từ đâu đó vang lên bài thơ tuyệt cú. Mà điều lạ lùng là những câu thơ lại từmiệng của một cô gái đọc lên, và câu thơ cuối cùng: “Kim dạ nguyệt minhnhân tĩnh hậu, thanh linh nhất bức kết tàn sinh.”[17'> Quả nhiên là oanhồn của “ải quỷ” hiển linh. Ngoài ra, các thí sinh khi vào phòng thithường mang theo con dao nhỏ, vì thế việc tự kết liễu đời mình cũng làđiều dễ dàng thực hiện được. Trong cuốn Bàng biếm hiên trực ngôn củaTiền Thuật có viết: Vào năm Đinh Mậu, kỳ thi Hương ở Nam Kinh có đến hơn bốn mươi người chết, trong đó có ba trường hợp có thể nói là rất kỳ lạ, được ghi lại dưới đây:

[17'> Nghĩa là: đêm nay trăng sáng, sau khi người tĩnh tâm lại, đã kết thúc cuộc sống tàn khốc này bằng một đoạn vải màu xanh.

Có một thí sinh ở Dương Châu, vào đêm mồng Tám, khi tất cả mọi người đangtập trung ở bên ngoài thì chỉ có một mình anh ta đi vào phòng ngủ. Đêmđã về khuya, mọi người nghe thấy trong phòng phát ra tiếng động lạ vànhìn thấy thí sinh này vén rèm cửa chạy ra ngoài, tay mang theo chiếcbát vỡ, rồi dùng các mảnh sành để rạch bụng, máu chảy thành suối, tayanh ta nắm lấy ngũ tạng của mình và gục xuống, nghiêm giọng nói: “Khôngtin, nhìn tim tôi!”, nói xong anh ta ngã xuống đất và chết.

Cáichết tuy rất thảm hại nhưng theo lão nô đi với thí sinh này nói, ngườihuynh đệ của anh ta chết sớm, để lại cô nhi quả phụ, người này vì muốnchiếm tài sản nên đã ép chết em dâu mình, giết chết đứa cháu tội nghiệp, vì vậy có tội thì phải chịu tội.

Những kiểu bị oan hồn lấy mạng, ngoài những người vong ân bội nghĩa còn có một lượng lớn những ngườilàm việc ác như cưỡng bức, cho vay nặng lãi, chiếm lĩnh tài sản, ruộngvườn của người khác, buôn bán thuốc phiện… Lương Cung Thần vào năm CanhThân tham gia ứng thi. Số là bên cạnh có người thắt cổ chết trong nhà vệ sinh, trước khi chết đã tự viết vào bài thi của mình: “Dao bút giếtngười có ba, đồng tính luyến ái là một, mời đại nhận thực thi chínhpháp.” Thật là một người chết không đủ để che đậy tội lỗi, mà trời bắtchết, thì rõ ràng mặt mũi phải úp xuống đất!

Oan hồn đòi mạng quả nhiên là giả, nhưng điều tra về cái chết của những người này lại tìm ra được rất nhiều chuyện xấu xa, đó là những thu hoạch ngoài ý muốn. Từ đó chúng ta có thể thấy, các lão gia lợi dụng chức vụ của mình ở địaphương để làm những việc thất đức. Vì thế, cách nói về oán quỷ trongtrường thi cũng không phải là không có ý nghĩa.

Đương nhiên,người chết ở trong trường thi không phải ai ai cũng là kẻ ác. Trước khibước vào phòng thi, thí sinh phải chuẩn bị kỹ tâm lý, chỉ hy vọng gặpđược đề thi mà mình đã cố công chuẩn bị kỹ càng. Đến khi phát đề thi thì tất cả đều ngỡ ngàng, thất vọng, bao nhiêu hy vọng, chờ đợi từ ba nămnay bây giờ đã trở thành con số không, cơ hội tiếp theo phải khổ sơ, chờ đợi thêm ba năm nữa. Như Lưu Thanh Viên từng nói: “Vào lúc đó, gặpnhiều đề thi không được như ý thì tự nhủ với lòng mình, năm nay chắc sẽkhông đỗ, có trăm cái cần phải suy nghĩ, hoặc là lo có thù không thểtrả, hoặ