c thì bên ngoài có tiếng gõ cửa. Tôi đứng dậy sửa soạn lại quần áo cho ngay ngắn bước ra mở cổng. Phương Du đến, nó dúi nhanh mấy tờ giấy bạc vào tay tôi nói:

– Chỉ có bảy chục đồng thôi, mày xài đỡ đi. Bây giờ tao phải đi thi rồi, thi xong tao sẽ tìm cách giúp mày.

Nói xong, nàng nhìn tôi cười, rồi bỏ đi thật nhanh

Tôi đứa mắt nhìn theo. Cài cửa lại, bước lên thềm nhìn những tờ giấy bạc trong tay mà lòng ngẩn ngơ. Trao tiền cho mẹ, tôi nói:

– Phương Du mang tiền đến này, mẹ con mình lây lất thêm hai ngày nữa rồi tính sau.

Hai ngày lại trôi qua, công việc vẫn không tìm được. Sang tối thứ 3, vừa mở cửa cho tôi bước vào mẹ nói ngay:

– Như Bình mới đến!

Tôi ngạc nhiên:

– Nó đến đây làm gì? Để xem mẹ con ta chết chưa à?

– Bình, sao con cứ dùng cặp mắt thù hận nhìn người như thế? Cha con sai nó đến mà!

– Cha bảo nó đến có việc gì?

– Cha con bảo nó mang đến ba ngàn đồng!

Tôi ngạc nhiên:

– Ba trăm ngàn đồng? Tại sao?

– Mẹ cũng không biết, Như Bình nói là cha con bảo mang tiền đến cho chúng ta sắm tết và trả tiền phố.

Tôi chẳng hiểu:

– Nhưng, tại sao bỗng nhiên cha lại mang tiền đến cho chúng ta thế?

Mẹ do dự một lúc nói:

– Có lẽ ông ấy hối hận về việc làm hôm nọ.

Tôi cắn nhẹ môi suy nghĩ xong ngẩng đầu lên nói:

– Mẹ đưa ba ngàn đó cho con để con đem trả lại cho họ. Con đã thề là sẽ không bao giờ dùng tiền của họ nữa mà. Họ tưởng chúng ta sống không nổi nên bây giờ đem tiền tới bố thí cho chúng ta. Mẹ! con không thể chịu được sự bố thí của họ!

Mẹ thở dài. Yên lặng một lúc, người nói:

– Nhưng mà… chúng ta đang cần tiền mà.

Tôi hét lớn:

– Cần tiền thật, nhưng không cần tiền của họ!

Mẹ nói thật nhỏ:

– Không cần tiền họ nhưng cần tiền của Phương Du? Ðể một đứa nghèo khổ như Phương Du phải chia xẻ tiền bạc cho chúng ta, như thế con vẫn yên tâm xài tiền của nó à? Còn cha con, tiền này không phải của bố thí, đó là trách nhiệm bổn phẩn cuả người phải nuôi con mà!

– Mẹ! Tôi hét to – Con không muốn mẹ thuyết phục con! Nói thế nhưng ý chí tôi bắt đầu lung lay, tôi cắn lấy môi, cố bướng – Con người còn phải có tự ái chứ, mẹ nỡ để con chịu nhục à?

Mẹ lắc đầu:

– Nhục? Nhục đâu có ăn được con? Đời có nhiều lúc tàn nhẫn lắm con ạ!

Tôi cũng lắc đầu:

– Mẹ, mẹ đừng ép con nhận số tiền này, vì nếu con nhận, con sẽ chẳng bao giờ ngóc đầu lên nổi vì nhục.

Mẹ yên lặng, bước tới bàn, mở hộc tủ lấy gói giấy trao cho tôi. Xấp giấy bạc trong tay, nhìn gương mặt xanh xao của mẹ, lòng tôi bàng hoàng. ba ngàn đồng! ba ngàn đồng trong lúc này là cả một cứu tinh. Đối với cha tôi, ba ngàn bạc không có nghĩa lý gì cả. Ý chí tôi bắt đầu lung lay, lòng tự ái và thực tại nghèo khổ chiến đấu bất phân thắng bại trong óc tôi. Nhiều lúc tôi muốn buông tay, nhưng khi nghĩ tới những lằn roi cha đã quật trên người tôi, những lời xiên xỏ thâm độc của dì Tuyết, tôi trấn tỉnh lại được và bước mạnh ra khỏi nhà.

Con đường dẫn đến “đằng kia” hôm nay sao dài quá. ba ngàn đồng bạc làm tim tôi đập chẳng đều. Mãi đến khi đứng trước hai tấm cửa màu đỏ, tôi vẫn chưa bình tĩnh. Có nên nhấn chuông không? Có nên trả lại ba ngàn bạc chăng? Tại sao không nghĩ đến gương mặt xanh xao của mẹ già mà chỉ nghĩ đến tự ái cá nhân của mình? Đầu óc tôi rối tung lên, sau cùng, tôi cũng đưa tay lên nhận chuông.

Nơi phòng khách, cha đàng ngồi ngậm dọc tẩu, dì Tuyết đang xếp máy bay giấy cho thằng Kiệt. Thấy tôi bước vào, họ đều có vẻ ngạc nhiên, tôi tới gần chỗ họ ngồi, đặt ba ngàn đồng lên kỷ trà, xong yên lặng xoay lưng lại, định bỏ về. Tiếng cha gọi giật lại:

– Y Bình! Đứng lại coi!

Tôi đứng lại, giọng nói cha như một mệnh lệnh, tôi không chống lại được, xoay người lại nhìn cha. Người vẫn ngậm dọc tẩu và mắt đăm đăm nhìn về phía tôi. Yên lặng, tôi cố gắng giữ vững tinh thần cho tim bớt đập. một lúc, cha tôi nói:

– Bao nhiêu đó đủ rồi con ạ! Tôi vẫn đứng yên đưa mắt nhìn ông. Cầm dọc tẩu chỉ về phía ghế, cha tôi bảo – Ngồi xuống đây!

Tôi không ngồi, vẫn đứng yên. Có điều tôi thấy giận mình quá, tại sao không quay lưng bỏ đi đi còn đứng đây làm gì, để nghe ông ấy nói chuyện à?

Cha tôi đưa dọc tẩu và miệng trở lại, người gật gù:

– Y Bình, đem tiền về đi!

Tôi cắn nhẹ môi, nội tâm xung đột dữ dội. Thái độ của cha thật lạ, bên trong lệnh truyền của ông hình như có chứa đựng cái gì, giọng nói của ông hôm nay hình như hòa nhã hơn. Thấy tôi vẫn tiếp tục yên lặng, người ngồi thẳng lưng dậy:

– Y Bình, đừng cứng đầu nữa con ạ, vì tiếp tục cứng đầu là ngu xuẩn. Con đừng ngộ nhận, hảy suy nghĩ kỹ đi rồi đem tiền về cho mẹ con.

Ông ra lệnh cho tôi à? Tôi nhìn xấp giấy bạc rồi lại nhìn chạ. Ngu xuẩn? Có lẽ đúng, vì bấy nhiêu tiền trong tay Lục Chấn Hoa đâu có nghĩa lý gì? Nhưng đối với tôi và mẹ? Có quá nhiều việc cần đến nó. Nhìn cha mà tim tôi đập mạnh. Thế có nên lấy tiền hay không? Nhưng tại sao cha lại đổi thái độ nhanh như vậy? Có phải vì hối hận hay vì thương hại? Hay vì một lý do nào khác? Giữa lúc tôi đang do dự thì dì Tuyết chen vào, vẫn giọng nói châm biếm cố hữu:

– Anh cần gì phải nài ép như vậy, người ta đã không muốn lấy mà cứ nài ép hoài.

Tô