rằng:

- Nếu

không có mẹ theo sát thì bố con đã nghĩ quẩn rồi. Kim Phần, thư con viết cho bố con cũng bị Hồng vệ binh lục ra, coi là bằng chứng lấy đi. Con

mau giải quyết chỗ đồ đạc ở chỗ con đi. Chiến dịch này khác với ngày

xưa, hồi trước chỉ liên quan đến một số ít người, nhưng lần này có lẽ ai cũng phải chịu sự nung đốt của lò lửa cách mạng. Con lấy người của phái hữu thì càng phải đặc biệt cẩn thận.

Tối đến, Đào Kim Phần và

chồng đóng cửa, mở cái hòm gỗ lớn, lấy những bức thư tình và thư nhà

được cất giữ cẩn thận trong đó ra, lấy một cái chậu men cũ và bắt đầu

đốt thư. Những bức thư đó đều được viết khi hai người đang yêu nhau, vẫn luôn được cất giữ cẩn thận, định một ngày nào đó sẽ viết hồi ký cho

mình, giờ cũng phải nén lòng đốt bỏ.

Lúc đó Sầm Kim còn nhỏ, rất

nhiều chi tiết sau này là nghe mẹ kể lại. Cô chỉ nhớ, trong giấc mơ nào

đó, cô nghe thấy tiếng “bang” và giật mình mở mắt ra xem, thấy bố mẹ

đang ngồi trên chiếc ghế con, ở giữa là một đống lửa, trong phòng có ít

tro xám bay trong gió.

Cô hiếu kỳ hỏi:

- Mẹ, mẹ đang sưởi ấm à?

Mẹ đến bên giường vỗ lưng ru cô ngủ:

- Ngủ đi, ngủ đi, mẹ có chút việc, làm xong mẹ sẽ ngủ cùng con.

Số thư phải đốt có đến một thùng lớn, chỗ tro đốt ra cũng cả đống lớn, cái chậu rửa mặt cũ bị biến dạng. Xử lý đống đó phải đặc biệt cẩn thận, nhỡ bị người ta phát hiện thì sẽ hỏng bét, chắc chắn sẽ bị hỏi thăm vì đã

đốt bằng chứng buộc tội.

Nghe nói bố rất thông minh vì đã xử lí

đống “tội chứng” như thế này: bố khoét một lỗ tròn ở đáy cái chậu rửa

mặt rồi tím ít đất vàng, làm thành một cái bếp than nhỏ. Chỗ tro đó nghe nói được trộn lẫn với bột than làm thành các viên than, dùng để nấu

cơm.

Nghỉ hè năm đó, lần đầu tiên mẹ đưa Sầm Kim lên tỉnh để thăm ông bà ngoại, bố vì bị giám sát lao động nên không thể cùng đi.

Cô chỉ nhớ lúc tàu nhổ neo, trời còn rất sớm, nửa đêm họ đã phải dậy, bên

ngoài vẫn còn se se lạnh, cô mặc một cái váy và đi đôi xăng đan, khẽ

rùng mình. Trên các con phố trống trải của thị trấn nhỏ không có ai khác ngoài ba người nhà họ.

Bố đặt cô lên vai, hai tay giữ đôi chân cô, cô cảm thấy ấm hơn nhiều.

Đến bờ sông, dưới bầu trời đen kịt, cô nhìn thấy một con tàu lớn, rất nhiều cửa sổ nhỏ hắt ra ánh đèn, giống như một ngôi nhà lớn vậy. Mẹ nói với

cô đó là con tàu.

Tấm ván bắt từ bờ sông lên tàu rất dài, bố giẫm lên, tròng trành lắc lư, cô sợ quá ôm chặt lấy đầu bố.

Bố nói:

- Kim Kim, con bịt mắt bố rồi, bố chẳng thấy gì sẽ rơi xuống nước mất.

Cô vội bỏ tay ra, đổi sang tư thế nắm lấy tai bố và hỏi:

- Bố ơi, rơi xuống nước có bị chết đuối không?

- Bố biết bơi sẽ không bị chết đuối, nhưng bị hòn đá to như con ngoắc vào thì sẽ bị chìm xuống đáy.

- Đeo hòn đá vào thì sẽ chìm xuống đáy ạ?

- Đúng vậy, hòn đá nặng, không nổi lên được.

Bố đưa cô và mẹ vào một phòng nhỏ trên con tàu, có bốn cái giường, bên

trên hai cái, bên dưới hai cái, cô còn nhỏ, không phải mua vé nên ngủ

cùng giường với mẹ.

Cô và mẹ đứng bên mạn tàu nhìn bố một mình

xuống tàu. Cô cứ thấp thỏm, có cảm giác như dáng đi chao đảo đó, bố sẽ

bị ngã khỏi tấm ván và rơi xuống nước.

Nước sông đánh vào đáy tàu phát ra những âm thanh trống rỗng và hoang vu, tiếng còi tàu chói tai

đột ngột vang lên. Trời vẫn chưa sáng, tàu tu tu tu từ từ rời bến, bóng

bố nhỏ dần, cuối cùng khuất hẳn, cô buồn đến nỗi phát khóc.

Mẹ ôm lấy cô vỗ về:

- Đừng khóc, đừng khóc con, chúng ta đi thăm ông bà ngoại thôi mà, rồi sẽ về ngay, bố đợi mẹ con mình ở nhà.

Cuộc sống trên tàu rất kỳ lạ, giống như một căn nhà lớn bập bềnh trên sông

nước. Mẹ không phải đi làm, cả ngày chơi với cô. Nhưng trên tàu chẳng có gì chơi, cô và mẹ thường ngồi bên mạn thuyền ngắm cảnh hai bên bờ sông, nhưng bên sông cũng chẳng có cảnh gì đẹp, chỉ là những bờ sông dài vô

tận, tất cả đều giống nhau, khiến cô cứ cảm giác như con tàu chẳng hề di chuyển chút nào, cứ dừng mãi một chỗ.

Dường như phải rất lâu rất lâu họ mới đến được tỉnh. Mẹ sợ Hồng vệ binh nhìn thấy sẽ gây phiền

phức nên nhân lúc trời còn tối thui đã đưa cô về nhà ông bà ngoại.

Ông bà ngoại sống trong một căn hộ, ở thành phố E rất ít nhà chung cư, đây

là lần đầu tiên Sầm Kim tận mắt nhìn thấy một căn hộ, lần đầu tiên ngủ

trong phòng ngủ ở tầng trên cô cứ nghĩ không biết cái nhà này có đổ

không? Liệu ngủ đến nửa đêm, dưới giường có xuất hiện một cái hố rồi

nuốt chửng cả cô và chiếc giường vào trong đó không? Liệu khi vừa tỉnh

dậy có phát hiện ra chẳng phải căn hộ gì mà là chiếc tàu lớn, tất cả mọi người trong nhà đều ở trên một con tàu lớn không?

Nhưng cô không có cơ hội hỏi mẹ cô bởi vì mẹ còn mãi nói chuyện với ông ngoại và bà

ngoại, cứ như muốn trút hết những điều cần nói của cả đời ra vậy, hơn

nữa mấy người lớn đều thì thà thì thầm, dáng vẻ rất lo lắng. Mỗi lần cô

muốn hỏi mẹ cái gì đều bị mẹ ngăn lại:

- Mẹ đang bận, Kim Kim tự chơi đi.

Chơi ở nhà bà ngoại mấy hôm thì cô chẳng nhớ điều gì khác mà chỉ nhớ mỗi bà nói:

- Giời ạ, Kim Kim nhà mình biến thành gái quê đặc sệt rồi, đặc giọng

thành phố E, nếu ông ngoại không gặp chuyện th