
gười có thể về nhà buổi chiều kia
với vẻ mặt thất thần, trên tay cầm tờ báo đưa tin chứng khoán sụt giảm, giá
vàng lên. Những người phải xoay sở vất vả trong mớ bong bong quan hệ với đồng
nghiệp, với chồng, vợ, con cái, ông bà, anh chị, bà con họ hàng gần xa… Những
người mẹ đồng thời là người vợ bắt con cái nhịn đói thêm một chút để đợi chồng
về muộn. Những ngươi cha đồng thời là người làm công ở trong tâm trạng cáu gắt
vì sức ép công việc. Những người bị bao vây từ nỗi lo toan về việc phải làm sao
để có một mái nhà ấm êm, một ngàn khoản cho con du học, đến những cơn cáu giận
không thể kiềm chế khi con về khuya, hay lười học. Tâm lý đó chắc cũng phức tạp
không kém lứa tuổi dậy thì, cũng cần phải hiểu và cảm thông.
Bởi đối với chúng ta, cha mẹ đâu chỉ có Công, có Nghĩa, có
Tình yêu không cần đáp trả. Cha mẹ còn có nỗi lòng, những dằn vặt, những diễn
biến tâm lý khác nhau trong từng giai đoạn khó khăn khác nhau của một kiếp làm
người. Có đáng để tìm hiểu không em? Có đáng để chúng ta lội ngược một dòng nước
mắt? Vì yêu thương. Và để biết đón nhận tình yêu thương đúng cách.
Chúng ta chẳng có nơi nào khác để đi…
Cách đây 10 năm, trong một đêm hiếm hoi Sài Gòn se lạnh, tôi
quấn mình trong chăn nằm nghe bài Earth Song của Michael Jackson bằng chiếc máy
Walkman nhỏ, bất chợt thấy tim mình thắt lại. Tôi hình dung con kênh Nhiêu Lộc
đen ngập rác chạy quanh thành phố, nhớ những vạt rừng trơ gốc trên đường đi
công tác, những chiếc xe khách cũ kỹ phả khói đen kịt lên trời…
Vậy mà đã mười năm…
Hôm qua, một người bạn trẻ gửi cho tôi đường link bài Earth
Song trên Youtube, kèm theo một đoạn trích trong bản báo cáo dài 570 trang mang
tên “Viễn cảnh môi trường toàn cầu lần thứ tư” (viết tắt là GEO-4) của chương
trình Môi trường Liên hiệp quốc (UNEP) công bố vào tháng 10/2007. Trong đó có
đoạn: “Trái đất đã trải qua 5 cuộc tuyệt chủng lớn trong 450 triệu năm qua, sự
kiện gần nhất xảy ra cách đây 65 triệu năm. Và cuộc tuyệt chủng qui mô lớn lần
thứ 6 đang diễn ra - lần này là do chính hành vi của con người gây ra”.
Tôi nghe lại Earth Song, nhận ra rằng những cảm xúc mà bài
hát này khơi dậy trong tôi chưa bao giờ cũ. Chỉ có những day dứt hôm nay làm
tôi xót xa hơn ngày xưa. Ngay bên ngoài khung cửa kia là bầu không khí đặc
quánh khói bụi, trong cái nóng oi bức trái mùa. Chợt nhớ một câu trích của
Margaret Mead: “Chúng ta chẳng còn nơi nào khác để đi… Trái đất này là tất cả
những gì chúng ta có”.
Con người chắc hẳn không mong như vậy. Các nhà khoa học thậm
chí đã lên kế hoạch xây dựng một căn cứ bảo tồn AND trên Mặt trăng để duy trì sự
sống trên Trái đất, và cải tạo sao Hỏa để loài người có thể di cư đến đó một
khi thảm họa tuyệt chủng xảy ra.
Nhưng cho đến lúc ước mơ ấy thành hiện thực, chúng ta thật sự
không có nơi nào khác để đi cả. Chúng ta đang phải đối diện với thực tế rằng ở
khắp nơi đang bị xói mòn do nạn chặt phá rừng. Các cơn bão ngày càng mạnh lên.
Hạn hán và thiếu nước nghiêm trọng tại nhiều nơi trên thế giới, trong khi mùa
lũ và gió bão liên tục tấn công nhiều nơi khác. Nhiệt độ năm sau luôn cao hơn
năm trước. Thậm chí có nơi tuyết đã không còn rơi vào mùa đông nữa. Trái đất
nóng lên làm cho băng ở hai cực tan ngày càng nhanh, mực nước biển đang dâng
cao.
Các nhà khoa học đã cảnh báo nếu băng ở hai cực tan hết thì
mực nước biển có thể dâng lên 80m, đủ nhấn chìm hầu hết các thành phố lớn trên
thế giới. Và Việt Nam, lúc đó sẽ là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề
nhất. Bởi thế, trong bài báo cáo GEO-4 nhấn mạnh một thông điệp khẩn thiết:
“Cứu lấy hành tinh: Bây giờ hoặc không bao giờ!”
Bây giờ hoặc không bao giờ, bạn có thể cứu hành tinh này,
chúng ta có thể cứu hành tinh này bằng những việc rất nhỏ, như trồng một cái
cây, tắt điện khi không sử dụng, đi xe đạp thay vì xe máy, không xài phí giấy vở,
đừng vứt rác bừa bãi, dùng những vật liệu có thể tái chế…
Suốt mấy tháng nay, trên đường phố Hà Nội, Sài Gòn, tôi nhìn
thấy một số teen Việt khóc trên mình chiếc túi “I’m not a Plastic Bag”, những
chiếc áo thun có in dòng chữ “I love the Earth”, “I love Green”.
Tôi mong rằng, bạn không mang chúng như một vật trang sức
theo phong trào mà như sứ giả nhỏ bé của thiên nhiên. Với một ý thức mạnh mẽ. Với
một thông điệp rõ ràng. Để nói ràng bạn không thờ ơ. Để nói rằng bạn yêu Trái đất
này và bạn thực sự muốn cứu lấy hành tinh xanh của chúng ta…
Bởi vũ trụ bao la, nhưng một hành tinh đẹp như Trái đất thì
không dễ tìm thấy.
Những gạch nối từ quá khứ
Có lần, tôi đọc được trên Internet một tin ngộ nghĩnh. Một
phụ nữ người Ba Lan tên là Agat Czemierys đã đăng quảng cáo với nội dung:
“Chúng tôi muốn nhận nuôi một ông hay bà, người sẽ sống, tận hưởng các kỳ nghỉ
mùa hè và đi mua sắm cùng chúng tôi suốt đời. Không ràng buộc về tiền bạc, chỉ có
tình thương”. Kết quả Agat đã nhận được hàng ngàn thư trả lời từ các cụ già
trên khắp Ba Lan, mong được làm ông bà cho các con của cô.
Câu chuyện đó làm tôi nhớ bà ngoại của mình quá đỗi. Tôi nhớ
những ngày ngồi gọt