có thể

đủ sức khống chế kết cục. Muốn ngồi xuống, nhìn ánh tà dương vàng ngoài cửa sổ. Nhưng nỗi cô đơn đột nhiên lại trào dâng, không để bạn dừng chân. Bạn hiểu rất rõ. Bạn rất hiếm khi nhớ tới cô đơn. Nhưng bạn có thể cảm

thấy giờ đây đang rất cô đơn. Như một người phụ nữ đương lúc đẹp nhất,

trầm lắng nhất, người mà cô yêu và người yêu cô đều không có bên cạnh. Khách sạn mini ở Hội An, trong hành lang thắp đèn lồng đỏ. Rất thích căn phòng đó. Tường quét vôi loang lổ, chiếc giường sắt đơn

màu đen, màn trắng rủ. Toa lét ốp gạch men sứ đen, có đèn tường. Đúng.

Nó giống một căn phòng khách sạn ở thị trấn nhỏ châu Âu. Người Việt

thiết kế cho khách Tây ở. Bên ngoài có bể bơi. Có hành lang dài và ngoằn ngoèo. Trong phòng, bạn có thể tắm, uống nước, đập muỗi, đọc tiểu thuyết tiếng Anh, mất ngủ, giống như cuộc sống ở Bắc Kinh. Tất cả

như cũ. Chỉ có điều bạn không viết văn tiếp. Bạn mang theo một cuốn sổ

nhỏ, bìa đen cứng bằng da bọc. Lấy bút bi ghi lại nhật ký trên đó trong

suốt chuyến du lịch Việt Nam. Viết những câu thơ rời rạc. Vẽ hình. Chỉ

duy nhất không sáng tác. Sáng tác của bạn không phải như vậy. Sáng tác cần phải nhốt mình trong phòng kín, đối diện với máy tính, ban ngày che kín rèm, bật đèn bàn, cứ làm việc như vậy suốt ngày đêm. Mãi

cho đến khi cảm giác như sắp cận kề cái chết. Sáng tác như một căn bệnh. Trong thị xã nhỏ Hội An nơi đất khách, mất ngủ trong đêm khuya, tự tỉnh giấc. Ngắm đèn lồng đỏ trong hành lang bên dưới. Đi tàu thuỷ từ Phnom Penh tới Angko Vát. Buổi sáng mát mẻ, rừng dừa và cây cối vừa bừng tỉnh sau một giấc ngủ

say nồng. Sông Mê Kông bát ngát, cứ vươn mãi ra tới chân trời. Bầu trời

có những tầng mây trĩu nặng màu hồng xám. Vừa có một trận mưa trong đêm, không khí âm ẩm. Mặt trời vẫn chưa đủ mạnh phá tan tầng mây, chỉ khẽ

hắt ra luồng sáng màu da cam sau kẽ mây. Đám Tây ba lô đã vác hành lý xuống tàu, đang lần lượt trèo lên boong, chuẩn bị tắm nắng. Tới trưa, mặt trời sẽ rất gắt, họ sẽ nướng người như thể nướng bánh mì. Tàu đột nhiên khởi động, càng lúc càng nhanh, gió dữ dội ụp xuống. Dọc sông có cây lớn, lũ trẻ dưới gốc cây đua nhau nhảy cẫng lên hua tay chào,

thấy rõ những nụ cười trong sáng trên gương mặt chúng. Có lẽ cả cuộc đời chúng sẽ không đi ra khỏi mảnh đất đó. Những người khác đến từ thế giới bên ngoài đem lại cho cuộc sống vốn êm đềm ngày lại ngày của chúng

những cảm nhận mới mẻ. Những người trên tàu cũng vẫy tay chào lại. Tàu lại lướt qua một vùng đất bằng phẳng. Những đám chim trắng bay vòng vòng rất thấp, rồi lướt qua cánh đồng, đâm bổ lên trời cao. Ở Phnom Penh, bạn trọ ở khách sạn Narin Guest. Trong thành phố này đã rất khó kiếm những khách sạn mini sạch sẽ như

vậy. Tầng trệt có một gian bếp nhỏ. Trên tivi đang chiếu một quảng cáo

của Thái rất hay. Tầng một có một gian ngoài trời, đặt bàn gỗ lớn và ghế gỗ tựa cao. Có thể ngồi đó uống rượu, ăn cơm, hóng gió. Bà đầu bếp biết làm món cà ri gà rất ngon, ăn kèm sữa chua và chuối, thêm cả đồ giải

khát mát mẻ, ngậm trong miệng là những đá vụn xay nhỏ, cắn lạo xạo. Giường gỗ, dày và chắc chắn. Vỏ gối bằng vải bông, có hình các loài thú, viền hình hoa lá. Y hệt phòng ngủ của trẻ con. Khách Tây đi chân trần trên hành lang gỗ. Trong tiệm nuôi rất nhiều

chó, con nhỏ nhất cũng vài tháng tuổi, rất thân thiện, cứ quỳ xuống bên

cạnh liếm chân bé gái. Ngoài cửa là con đường cát sỏi. Rất nhiều con

đường ở Phnom Penh đều như vậy, gập ghềnh và thô ráp. Xe máy phóng qua,

bụi bay mù trời, không ngừng lắc lư. Trước đây, thành phố này đã từng

xảy ra bạo lực, chiến tranh, bãi giết người đẫm máu. Vết thương của nó

cần có thời gian hồi phục. Nhưng những người đàn ông đã có một gương mặt nhẫn nhục cứng rắn. Một kiểu kiên trì hàn gắn vết thương. Những người

từng nhìn thấy máu tươi vẫn còn nhớ mùi máu. Mặc dù họ chỉ im lặng. Nửa đêm mất ngủ, bạn đi chân trần ra sân thượng hút thuốc. Ở đó vẫn có

người. Một đám thanh niên Pháp vây quanh chiếc bàn đang thảo luận lộ

trình du lịch. Một chàng trai Đài Loan yên tĩnh đọc tiểu thuyết trong

góc. Ánh trăng dịu dàng, rải đều xuống như nước hồ đổ nghiêng. Chiếc

quạt gió to chậm rãi quay tròn. Dưới chân cột điện, chủ nhân đám xe máy

đang tụ tập trò chuyện. Bạn nhớ tới Việt Nam. Cũng cùng là

một quốc gia đã trải qua chiến tranh và bị thực dân, nhưng Việt Nam dịu

dàng và trầm lắng. Còn Phnom Penh lại là thành phố bi thương, như thể

vĩnh viễn không thể nào phục hồi được vẻ nguyên sơ ban đầu. Hơn nữa, nó

cứng nhắc đến vậy. Trong viện bảo tàng, tấm hình được mang

tính tượng trưng là hình một phụ nữ đang ngồi trước dụng cụ hành hình.

Khi sợi dây thép sắp xuyên qua đầu, cái chết đã cận kề nhưng đứa trẻ vẫn đang ngủ say trong lòng mẹ. Gương mặt cô trĩu nặng như thế. Lắng vào

tận xương tuỷ. Đã mất hết những khiếp sợ và bi thương. Không. Chỉ khi

đối mặt với những khát vọng mãnh liệt của sự sống, chúng ta mới biết sợ. Chỉ khi nhớ lại những niềm vui đã mất, không bao giờ trở lại, chúng ta

mới thấm thía đau thương. Trong cảnh giết chóc, rất nhiều người thân,

trẻ em, những người vô