g tôi và phải cát và sạn trong bát cơm, nhưng chuyện đó đâu có gì ghê gớm, kể cả đôi khi vớ phải một mảnh kính hoặc một cái đinh nhỏ cũng chẳng làm ai trợn mắt.

Sau khi khai giảng chừng một tháng, lớp số 6 của chúng tôi có thêm một học

sinh mới. Vào giờ kiểm tra buổi trưa, thầy Vương bước vào lớp với một cô gái. “Đây là Đỗ Viện. Từ nay bạn là thành viên của lớp số 6”. Cô gái

mới tự giới thiệu về mình bằng một giọng trầm và rè. Cô ta nói cô ta

thích khiêu vũ và nghệ thuật, và tất cả chỉ có vậy. Nói chuyện trước đám đông xem chừng làm cô ta mất bình tĩnh.

Cô gái mới chiếm được vị thế ngôi sao ngay lập tức. Tất cả học sinh trong

trường chúng tôi đều phải để tóc ngắn, còn con gái để tóc kiểu buộc lửng sau gáy. Cô ta cũng để tóc ngắn, nhưng lại chia thành bím sang hai bên. Chúng tôi tất cả đều mặc đồng phục, nhưng cô ta lại quàng quanh cổ thêm một cái khăn đốm nâu, mà cũng chẳng đắt đỏ gì hơn những cái bạn có thể

mua được ở góc phố. Nhưng cái khăn lụa đó đã thu hút sự chú ý của chúng

tôi chẳng khác gì miếng nam châm. Và bắt đầu trở thành mốt. Và cho dù

các lọai khăn sa-tanh, khăn lụa của chúng tôi có thể đắt hơn cả của cô

ta đi chăng nữa, thì với cô ta cái khăn ấy vẫn có vẻ hợp hơn, tự nhiên

hơn. Thực tình thì tôi chưa bao giờ gần gũi với cô ta. Cô ta là một sự

bí ẩn. Cô ta không tham gia vào bất cứ buổi tập quân sự nào cùng chúng

tôi. Ai đó nói cô ta là người Tây An, và cô ta sống ở Bắc Kinh với người ông.

Cô ta làm tôi nhớ đến một số những nhân vật mà tôi đã từng hư cấu ra, và

trong rất nhiều dịp tôi đã ngỡ rằng cô ta chính là người con gái chỉ tồn tại trong những giấc mơ của tôi.

***

Nhà trường yêu cầu mỗi cấp học tổ chức một họat động nội khóa với một chủ

đề riêng. Chủ đề của học sinh năm thứ nhất là “Tôi yêu nghề của mình.”

“Gia Phù! Việc này tôi giao cho em,” thầy Vương nói với tôi. Vậy là tôi

nhờ Tử Dư chế cho tôi một băng nhạc làm nhạc nền, gồm các giọng hát của

La Đại Hữu, The Beatles, Queen, Úc Đông và Cao Hiểu Tùng, rồi tôi chép

những trích đọan trong tiểu thuyết nói về nhà trường, tập trung vào các

trích đọan ca ngợi tuổi thanh xuân. Các học sinh khác cũng ghi tên tham

gia, nhờ có từ 5 đến 10 điểm thưởng cho mỗi tiết mục trình diễn, và sô

diễn đã thành công rầm rĩ. Đỗ Viện biểu diễn một điệu nhảy và không phải là chỉ đến tận hôm ấy mọi người mới thấy rõ eo của cô ta nhỏ thế nào.

Cô ta nhảy với thân hình tuyệt đẹp đó, và cái dải ruy băng thắt quanh eo cô ta mảnh đến nỗi tưởng như có thể tuột ra bất cứ lúc nào. Dĩ nhiên,

là nó chẳng bao giờ rơi cả. Giáo viên chủ nhiệm cấp học và hai giám

khảo, đều là nam, nhìn chằm chằm vào cô ta, cười ngóac miệng tận mang

tai. Nhưng cô chủ nhiệm của tôi thì nhìn tôi mà không nhìn cô ta, bởi vì tôi là học sinh cô ưng ý nhất, là học sinh tài nhất của cô.

Thỉnh thỏang nhà trường cũng tổ chức một số họat động khác, theo cái câu phổ

biến lúc ấy là “thực hành khái niệm”. Mỗi lần theo một chủ đề rõ ràng,

như là “thực tập báo cáo quân sự” hoặc là “hội thi tri thức”. Vấn đề là

tôi bắt đầu nhận ra rằng các học sinh trong trường tôi cực kỳ kém hiểu

biết. Ví dụ như, trong cuộc thi về hiểu biết, nếu bạn hỏi một câu thơ cổ điển “Thượng thiên hạ địa nhân hòang tuyền/ Lưỡng xứ mang mang giai bất kiến” là của ai viết, những học sinh năm thứ ba được hỏi sẽ ngồi đó im

như thóc cho tới lúc một ai đó sẽ thốt lên rằng thật sự có một câu thơ

như vậy chăng. Nếu một người trong số họ cố gắng trả lời được một câu

hỏi, “Lòai chim nào nhỏ nhất trên thế giới?” thì cả hội trường đã bàn

luận sôi nổi. Trời đất! Học sinh trường chúng ta kiến thức phong phú như vậy đó! Thật là kỳ lạ! Trong hòan cảnh như thế tôi đâm ra chán ngán.

Chẳng có gì đáng gọi là một trường văn hóa.

Ngày nào cũng phải đến lớp dần dần trở nên rất mệt mỏi, tất cả những gì tôi

muốn làm khi về tới nhà là ngủ - một thứ xa xỉ mà tôi không có nổi. Vào

mùa hè sau khi tốt nghiệp phổ thông cơ sở, tôi đã phỏng vấn bốn ban nhạc rock cho một tạp chí âm nhạc, và bây giờ tôi phải mau chóng viết những

cuộc phỏng vấn đó ra thành bài đăng báo. Và tôi phải tập guitar để không bị tụt hậu. Thêm nữa, mỗi một học sinh năm đầu lại được yêu cầu viết

một “Tự truyện”, một dạng giống như “Hồi ký” khỏang hơn một nghìn từ.

“Tôi muốn xả láng nghỉ ngơi, tôi chẳng thiết sống nữa, tôi cảm thấy như

muốn nằm xuống và không bao giờ thức dậy nữa…” Họ sẽ giết chết tôi nếu

tôi dám viết như vậy.

Đạo đức giả là lựa chọn duy nhất của tôi: “Cuộc sống thật tươi sáng và ngập tràn ánh nắng, thế kỷ hai mươi mốt, một thế hệ sải bước vào thế kỷ mới, tương lai…” Mi phải chớt nhả chó chết như vậy đó.

Một mùa xuân đã đến và lại sắp đi.

Một mùa xuân nữa lãng phí.

Họ mới vừa ngừng cấp khí nóng, và tôi vẫn còn mặc quần áo mùa đông. Tôi

ghét bị lạnh. Trải qua cái mùa mà nhiệt độ tuy tăng nhưng không khí vẫn

còn giá lạnh khiến tôi tưởng như chết đến nơi, mặc dù vậy mùa đông vẫn

là mùa tôi thích nhất. Tiểu Dương ở ban nhạc “Những cô em vô đạo” nói

rằng cậu ta gần đây có một núi việc, rằng mỗi ngày của anh ta đều kín

đặ