ng sung sức. Ở địa vị tôi, anh sẽ tìm hiểu cái gì?
Tôi suy nghĩ rồi trình bày kế hoạch của tôi.
Poirot nghe có vẻ chăm chú. Tôi nói xong thì vừa về đến nơi ở. Poirot mở cửa, nói:
– Cũng hay đấy, nhưng tiếc thay, chẳng ích lợi gí.
– Tại sao? – Tôi phật ý, hỏi lại. Nếu Wilson bị đầu độc…
Poirot chạy đến chiếc bàn để lấy lá thư đặt trên đó, kêu:
– Đây đây! Tôi đang chờ mấy chữ của Japp đây. Mổ tử thi không thấy dấu vết thuốc độc, chưa giải thích được lý do tử vong. Anh thấy đó, các câu hỏi của anh chẳng dùng vào được việc gì.
– Anh đoán được việc ấy?
– Không, nhưng tôi đã dự liệu trước kết quả.
– Xin anh, đừng chẻ sợi tóc làm tư. Anh thực sự chờ đợi kết quả đó?
– Đúng vậy.
– Làm sao anh lại dự đoán được?
Poirot rút từ trong túi con Hề trắng.
– Anh quên không trả nó cho giáo sư Savaronff?
– Không đâu, anh bạn thân mến! Quân cờ mà tôi quên trả vẫn nằm trong túi tôi. Còn quân mà anh vừa thấy là từ bộ cờ cô Daviloff đưa. Một Hề cộng một Hề thành hai Hề!
Càng lúc tôi càng không hiểu.
– Sao anh lấy cắp quân này?
– Chỉ để xem hai quân có giống nhau không?
Anh đặt hai quân cỡ lên bàn, cạnh nhau.
– Trông có vẻ giống nhau, nhưng không bao giờ khẳng định một điều chưa được chứng minh. Anh vui lòng đưa cái cân tiểu ly của tôi lại đây.
Anh cẩn thận cân từng quân cờ rồi nhìn tôi, đắc thắng:
– Tôi nói đúng, thấy chưa? Đúng hòng lừa tôi dễ thế.
Và, nhấc ống máy nói:
– Alô! Alô! Scotand Yard? Ông Japp phải không? Poirot đây. Hãy theo dõi tên hầu Ivan. Đừng để nó thoát vì bất kỳ lý do nào.
Anh đặt máy, quay sang tôi mỉm cười:
– Anh không hiểu ư, Hastings? Tôi xin giải thích: Wilson không bị đầu độc, mà bị điện giật chết. Một trong những quân cờ có một dây kim loại xuyên qua. Chiếc bàn được chuẩn bị trước và đặt ở một điểm nhất định. Khi quân cờ nói trên được đặt vào một trong những ô trắng tráng bạc, dòng điện chạy qua người Wilson, làm anh ta chết ngay. Dấu hiệu duy nhất là vết cháy ở bàn tay trái vì Wilson thuận tay trái. Trong chiếc bàn – đồng thời là bàn cờ – gài một thiết bị cực kỳ tinh xảo. Tuy nhiên, xin chú ý là chiếc bàn đưa cho ta xem vừa rồi là một chiếc thứ hai hoàn toàn vô hại, ngươi ta đã tráo nó vào sau vụ ám sát. Tất cả được chuẩn bị trong căn hộ ở tầng dưới, vừa được cho thuê lại, nhưng ít nhất trong nhà giáo sư Savaronoff phải có một tòng phạm. Trước tiên, phải coi cô gái xinh đẹp nọ là một tay chân của lũ Bốn Người. Cô ta mưu mô thừa kế gia sản của giáo sư.
– Còn Ivan?
– Tôi ngờ hắn chính là “Số Bốn”.
– Hắn?
– Phải. Hắn đóng kịch rất giỏi, biết sắm đủ loại vai!
Tôi nhớ lại các vụ đã xảy ra: nhân viên nhà thương điên, anh hàng thịt, bác sĩ Quentin… Những nhân vật đa dạng khác nhau!
– Thật lạ – cuối cùng tôi nói – tất cả đều khớp. Savaronoff ngờ ngợ có âm mưu, nên tỏ ra không hào hứng với cuộc đấu.
Sau khi nhìn tôi không nói, Poirot bắt đầu đi đi lại lại. Bỗng anh hỏi tôi:
– Liệu anh có cuốn sách dạy chơi cờ nào không?
– Có thể có.
Phải mất một thời gian tôi mới kiếm được. Lập tức Poirot đàng hoàng ngồi vào ghế, đọc chăm chú.
Mười lăm phút sau, chuông điện thoại reo. Tôi cầm máy: đó là Japp. Ivan đã ra khỏi nhã với một gói to. Hắn nhảy lên tắc xi đợi sẵn, nhưng cảnh sát đã bám theo. Tưởng đã đánh lạc hướng cảnh sát, Ivan vào một ngôi nhà lớn, không có người ở, ở Hampstead. Ngôi nhà đã bị bao vây.
Tôi nói lại tất cả cho Poirot. Anh nhìn tôi như tưởng tôi nói gì khó hiểu. Tiếp đó, anh chìa cuốn sách đánh cờ:
– Anh nghe tôi đây, đây là luật chơi tên gọi “Ruy Lopez”: 1. vua đi 4 ô, vua đi 4 nữa; 2. mã – vua – hề đi 3, mã – hậu – hề đi 3; 3. hề – mã đi 5. Vấn đề đặt ra là: quân đen sẽ đi nước thứ ba thế nào? Có nhiều cách đi. Chính nước thứ ba của quân trắng đã giết chết Gilmour Wilson; 3. hề – mã 5. Nước thứ ba… anh không thấy gì sao?
Tôi hoàn toàn không hiểu một tí gì.
– Anh Hastings, giả thử anh đang ngồi ở ghế này mà nghe tiếng cửa ra vào mở rồi đóng lại, thì anh có ý nghĩ gì?
– Răng có người vừa đi ra.
– Đúng. Nhưng bao giờ cũng có hai cách nhìn nhận sự vật; hoặc có người ra… hoặc có người vào. Hai trường hợp khác hẳn nhau! Nếu anh chọn không đúng, sẽ có một chút mâu thuẫn nhỏ chứng minh rằng anh lầm.
– Thế là nghĩa gì, anh Poirot?
Poirot vụt đứng lên.
– Nó chứng tỏ rằng tôi không tinh! Mau, ta phải quay lại căn hộ Westminster. May ra còn kịp.
Chúng tôi nhảy lên tắc xi. Bạn tôi câm như hến, hỏi gì cũng không đáp. Chúng tôi nhảy thang gác bốn bậc một. Nhưng vô ích, bấm chuông, gõ cửa, cửa vẫn đóng im lìm.
Tuy nhiên, áp tai vào vách, nghe như có tiếng rên rỉ ở bên trong.
Thương lượng mất nhiều thời gian, ông quản gia mới chịu dùng khóa riêng mở cửa. Mùi thuốc mê chloroforme phả ra; Sonia Daviloff nằm vật trên sàn, mồm bị nhét giẻ, tay chân bị trói. Mũi, mồm bị nắm bông tẩm thuốc mê phủ kín. Poirot giật ra và cố làm cô gái hồi tỉnh trong khi cho đi mời gấp bác sĩ. Chúng tôi tìm khắp các phòng khác, không thấy giáo sư Savaronoff.
– Thế này là nghĩa gì? – tôi hoang mang, hỏi.
– Nghĩa là trong hai cách suy diễn, tôi đã chọn cách không đúng. Tôi đã nói bất kỳ ai cũng d
