cùng anh.
Mười năm trước, tôi đã đến Phụng Hiệp. Khi ấy Phụng Hiệp là một huyện của
tỉnh Cần Thơ. Ngày nay thị xã Ngã Bảy, huyện Phụng Hiệp thuộc về tỉnh Hậu Giang.
Anh Hải chạy xe máy chở tôi một vòng quanh thị xã, giới thiệu những địa điểm nên
tham quan. Tôi không còn nhận ra những nơi mình đã đi qua. Những nhà lầu mới xây
san sát trên bờ sông, che kín mặt sông. Cây cầu bê tông mới xây to lớn với hai
làn xe chạy, thay cho cây cầu sắt nhỏ bé ngày trước.
Anh Hải dừng xe ở chợ rắn Phụng Hiệp. Nơi đây bán đủ các loại rắn, trăn, rùa,
cua đinh và các loài chim vùng sông nước miền Tây. Chợ tấp nập người mua bán.
Một cô gái mặc áo bà ba màu tím hồng từ trong chợ chạy ra , hỏi anh Hải:
- Anh Hai cần gì em lấy cho , khỏi phải vào chợ.
- Út lựa cho anh mấy con rắn rồi làm sẵn bốn món. Sáu giờ chiều nay , Út đem
đến Trung tâm Văn hóa, cùng tụi anh đi chơi đờn ca tài tử trên sông. Anh muốn
chiêu đãi ông bạn nhà báo mới ở Sài Gòn xuống.
Anh Hải chỉ tôi, cô gái mỉm cười nói:
- Em chỉ bán rắn nuôi thôi, không bán rắn hoang dã quý hiếm có ghi trong sách
đỏ. Anh đừng đưa em lên báo, tội nghiệp!
Tôi giả bộ nghiêm mặt, nói:
- Tôi không đưa em lên báo nhưng sẽ đưa em vào sách đỏ. Vì em là một người
quý hiếm.
Cô gái bật cười.
- Đêm nay em sẽ thưởng cho anh một trái tim con rắn.
Anh Hải chở tôi đi tìm một khách sạn nghỉ qua đêm. Tôi ngồi sau xe, hỏi
anh:
- Cô gái đó tên gì vậy?
- Nguyễn Thị Bông Súng.
- Tên ngộ vậy?
- Hồi má nó mang bầu, đi hái bông súng thì chuyển bụng sanh trên xuồng. May
ba nó kịp đưa bả vào bệnh viện sanh nên mẹ tròn con vuông. Ổng đặt tên nó là
Nguyễn Thị Bông Súng, chắc để kỷ niệm bữa đi hái bông súng đó. Tụi tôi gọi nó là
Út Bông Súng. Út có tham gia sinh hoạt CLB Đờn ca tài tử của Trung tâm, nên hát
rất bài bản. Út đã được bằng khen Liên hoan văn nghệ quần chúng của tỉnh.
Tôi nhớ phụ nữ ở Sài Gòn thấy rắn là bỏ chạy, nên tôi hỏi anh Hải:
- Út cũng là phụ nữ sao không sợ rắn? Hay Út có bôi ngãi kị rắn?
- Rắn sợ nó thì có, còn nó gặp rắn thì mừng rơn. Từ thuở nhỏ, nó đã đi theo
ba má hái bông súng và bắt rắn bông súng đem ra chợ bán. Lớn lên nó mở sạp bán
rắn ở chợ. Sáng sớm nó đi thu mua rắn ở các xóm nuôi rắn rồi đem ra chợ bán. Ở
Phụng Hiệp có rất nhiều hộ nuôi rắn. Nổi tiếng nhất là CLB nuôi rắn hổ hèo. Loại
rắn này không có nọc độc, thịt lại ngon, được cơ quan chức năng cấp phép cho đem
đi bán ở các quán nhậu trên thành phố. Nhờ đó một số người nuôi rắn hổ hèo đã
trở thành tỉ phú.
Anh Hải dừng xe trước khách sạn Bông Lúa.
- Ông vào tìm phòng nghỉ. Sáu giờ tôi sẽ đến chở ông đi nghe đờn ca tài
tử.
*
Sáu giờ chiều. Anh Hải đến khách sạn với túi đàn đeo trên vai.
Anh chở tôi về phía bờ sông. Anh gửi xe ở nhà một người quen rồi chúng tôi đi
bộ ra bờ sông. Những chiếc ghe lớn đang thả neo gần bờ. Tất cả là ghe của thương
hồ, buôn bán hàng hóa ở chợ nổi trên sông vào lúc rạng sáng. Chúng tôi bước
xuống chiếc ghe có “cây bẹo” treo tòn teng một chùm quýt ửng vàng, cho biết ghe
này chuyên bán quýt. Vợ chồng chủ ghe ra chào anh Hải. Anh giới thiệu với tôi,
vợ chồng Tư Lành cũng sinh hoạt trong CLB Đờn ca tài tử. Chúng tôi ngồi nói
chuyện, uống trà, ăn quýt. Một lúc sau , Út bước xuống ghe với giỏ đựng đồ ăn
rồi cùng chị Tư Lành đi xuống khoang sau ghe nấu nướng. Người thanh niên đi cùng
Út, tay cầm cây đờn kìm, tay cầm chai rượu có ngâm ba con rắn. Anh Hải giới
thiệu: Năm Điền, chủ nhiệm CLB Đờn ca tài tử kiêm phó chủ nhiệm CLB nuôi rắn hổ
hèo.
Anh Hải hỏi Năm Điền:
- Rượu tam xà của mày ngâm tới nước thứ mấy rồi?
- Dạ nước nhứt của ba con: hổ mang, hổ lửa, hổ hành.
- Đúng không mày? Tao nghi đây là nước thứ một trăm quá!
- Đâu có anh Hai. Biết đêm nay anh Hai đãi khách Sài Gòn, em đâu dám giỡn
mặt.
Tư Lành hỏi:
- Đủ người chưa anh Hai?
- Đủ rồi.
- Vậy để em đưa ghe ra mé sông cho mát.
Tư Lành lấy sào chống ghe rời bến, lui ra mé sông một đoạn rồi cắmsào cột
ghe. Trời tối dần. Tư Lành để một cây đèn sạc pin ở khoang trước và một cây đèn
dầu ở khoang sau. Một lúc sau, vợ Tư Lành bưng lên một dĩa rắn hổ hèo bằm xúc
bánh phồng tôm, một dĩa rắn hổ hèo xào lăn với hành tây và nấm mèo. Út bưng lên
một lò than đỏ rực, ở trên đặt một kẹp nướng.
Sáu người ngồi vòng tròn. Anh Hải giới thiệu tôi với các bạn. Năm Điền rót
rượu rắn vào một cái ly nhỏ, hỏi tôi:
- Ở đây mọi người gọi tên theo thứ. Anh cho biết anh thứ mấy?
- Tôi thứ bảy.
- Vậy tiên khách hậu chủ, mời anh Bảy uống ly đầu tiên.
Tôi cầm ly rượu uống cạn. Uống tiếp theo là anh Hải rồi ly rượu được
chuyền xoay vòng theo chiều kim đồng hồ để mọi người cùng uống, kể cả hai phụ
nữ. Anh Hải nói:
- Chào mừng người bạn mới, tụi mình hòa tấu bản “Lý giao duyên”.
Anh Hải mở túi da lấy cây đàn ghita phím lõm. Năm Điền chơi đàn kìm, Tư lành
chơi đàn cò, vợ Tư Lành gõ song lang. Bản nhạc tấu lên, tâm hồn tôi như hòa vào
sông nước mênh mông… Bản hòa tấu dứt, anh Hải giới thiệu Út Bông Súng ca bài
“Ngã Bảy quê em”, do anh sáng tác. Tôi không ngờ Út ca “mùi” như vậy.
Út ca xong, tôi mời Út mộ
