u tả dáng mạo của Tsangyang

Gyatso, khiến người rất mực ngạc nhiên vui mừng. Nói Ngài dù đến hơn sáu mươi tuổi vẫn giữ được dung nhan tuấn mỹ, sáng chói hơn người. Dù Ngài

quần áo lam lũ trà trộn trong đám ăn mày ở phố chợ, cũng có thể bị nhận

ra. Mà những điều này không chỉ bởi vì dung mạo tuấn nhã phong lưu của

Ngài, còn bởi vì thân thể Ngài có thể tỏa ra mùi hương lạ, mùi hương ấy

giống như hương liệu cúng Phật, khiến lòng người thư thái trầm tĩnh.

Miêu tả như thế là xuất phát từ lòng sùng bái và yêu quý của Ngawang

Lhundrup Daji đối với sư phụ, cũng là vì si mê của các tín đồ thành kính đối với Tsangyang Gyatso.

Chúng ta nên tin Tsangyang Gyatso

những năm cuối đời vẫn dung nhan tuấn mỹ, mặt như gió xuân, mắt chứa

nước thu. Cái gọi là tiên phong đạo cốt, chính là nói khí chất của một

người, dù trải qua bao nhiêu biến đổi, vẫn có thể ung dung điềm đạm,

trầm tĩnh bình thản. Một người sáng suốt, thấu triệt, trên người sẽ vô ý bộc lộ ra khí độ siêu phàm thoát tục, cao quý mà ưu nhã, sâu sắc mà

bình tĩnh.

Do đó bất kể sau khi Tsangyang Gyatso mất tích ở hồ

Thanh Hải, lưu lạc bao nhiêu năm chốn giang hồ, chịu bao nhiêu mưa tuyết gió sương, nhưng với tu vi Phật học và tố dưỡng nội tâm của Ngài, dung

nhan của Ngài sẽ không già nua quá sớm, ngược lại sẽ càng thêm trong

trẻo sáng láng cùng với tu vi của Ngài. Vì lòng Ngài hiền lành từ bi,

thông thấu độ lượng, ngày dài tháng rộng, những hào quang không che được ấy sẽ lộ ra trong dung mạo và khí chất. Ngài lúc đó, bất kể nội tâm hay vẻ ngoài, đều hẳn là tinh khiết đẹp đẽ.

Tôi tin rằng những người có tín ngưỡng, những người nội tâm từ bi lương thiện, dù dung nhan của

họ có đẹp đẽ hay không, nhưng trong cốt cách của họ đều sẽ toát ra một

vẻ đẹp tĩnh lặng gột hết phấn son. Vẻ đẹp ấy khiến tất cả những ai tiếp

xúc đều có thể yên ổn mà bình tĩnh. Từ bi là một sức mạnh, có thể cứu

rỗi nhiều người trầm luân trong tội ác, cũng sẽ cảm nhiễm nhiều người

hoang mang trong trần thế. Nếu mỗi người đều trồng một đóa sen trong

lòng, thế thì cũng chính là trồng xuống cả từ bi. Bạn chỉ cần dùng ánh

nắng và mưa móc tưới thẫm cho nó, dùng tấm lòng lương thiện và tình cảm

ấm áp nuôi dưỡng nó, thì sẽ bừng nở đóa hoa tinh khiết.

“Một ý

nghĩ thành Phật, một ý nghĩ thành ma, giữa thiện và ác, nhân quả đời

trước. Ngắm Phật tổ cầm hoa mỉm cười, chỉ than người đời mắt đục nhìn

vật, nghe Phật pháp Đại Thừa[2'> của Phật tổ, chỉ mong người đời lòng yên tịnh không sóng.” Đời người có quá nhiều chọn lựa, nhưng chúng ta cần

kiên trì niềm tin và theo đuổi của mình, thành Phật thành ma, chỉ là

giữa một ý nghĩ. Khi ngắm Phật tổ cầm hoa mỉm cười, lòng yên tịnh không

gợn sóng, cần gì phải lo sợ năm tháng như lưỡi dao, vô tình gọt giũa

dung nhan?

[2'> Đại Thừa (mahāyāna) còn gọi là Đại Thặng tức là

“cỗ xe lớn”, “bánh xe lớn”, là một trong hai trường phái lớn của đạo

Phật. Trường phái kia là Tiểu Thừa (hīnayāna) hay Tiểu Thặng, nghĩa là

“cỗ xe nhỏ”, “bánh xe nhỏ”. Đại Thừa tập trung vào việc mở đường giác

ngộ cho chúng sinh, Tiểu Thừa lấy sự giác ngộ bản thân làm trọng.

Duyên là gì? Duyên là

gặp nhau nơi ngã tư đường, là nắm tay chốn hồng trần xa lạ; duyên là

muôn đóa hoa xuân đồng loạt nở rộ, là hai phiến lá thu cùng nhau rụng

xuống; duyên là đối thoại giữa non và nước, là mặt trời và mặt trăng

đồng thời xuất hiện.

Duyên là gì? Duyên là gặp nhau nơi ngã tư

đường, là nắm tay chốn hồng trần xa lạ; duyên là muôn đóa hoa xuân đồng

loạt nở rộ, là hai phiến lá thu cùng nhau rụng xuống; duyên là đối thoại giữa non và nước, là mặt trời và mặt trăng đồng thời xuất hiện. Gặp

nhau, quen nhau giữa biển người mênh mông chính là duyên, lưu lạc giữa

hồng trần lại không lãng quên chính là duyên. Gặp gỡ, là một kiếp nạn

hạnh phúc, cũng là một nét đẹp sai lầm. Quên nhau, là một sự khởi đầu

hoang mang, cũng là sự kết thúc trong trẻo.

Chúng ta luôn nói,

tin duyên tiếc duyên, không nên dễ dàng làm tổn thương người bên cạnh,

không nên để tốt đẹp trở thành dĩ vãng. Nhưng vẫn sẽ nhiều lần nghe được một vài thanh âm đang than thở: “Nhân sinh nhược chích như sơ kiến, hà

sự thu phong bi họa phiến. Đẳng nhàn biến khước cố nhân tâm, khước đạo

cố nhân tâm dịch biến[1'>”. Lòng người dễ đổi thay, bất cứ lúc nào cũng

chẳng thể chắc chắn rằng cái cảm giác tốt đẹp ấy vẫn tươi mới như cũ,

không bao giờ già đi. Do đó một số người chẳng thà biệt ly lâu dài, chứ

không muốn bên nhau mãi mãi. Chỉ có biệt ly, có thể khiến con người

trước sau ghi nhớ sự tốt đẹp đã từng có, thời gian bên nhau lâu rồi, thì sẽ nhìn thấy nhiều khuyết điểm của đôi bên, mà xem nhẹ nỗi niềm xao

xuyến thuở mới gặp gỡ.

[1'> Thơ của Nạp Lan Dung Nhược, tạm dịch

nghĩa: Đời người nếu chỉ như lần đầu gặp gỡ, thì sao có chuyện gió thu

làm chiếc quạt đau lòng. Bỗng dưng cố nhân thay lòng, lại nói là tình

người luôn dễ biến đổi.

Dịch thơ:

Giá như gặp gỡ lần đầu,

Gió thu sao nỡ giao sầu quạt tranh.

Người xưa quay ngoắt thật nhanh,

Lại than nhân thế đoạn đành đổi thay.

Sự quen biết của Tsangyang Gyatso và Ngawan