Dấu hiệu nhận biết bên ngoài của nhà sư chính là vết chấm

cháy trên đỉnh đầu. Những kẻ cạo trọc đầu giả mạo nhà sư sẽ dễ dàng bị phát

hiện. Rất mừng là sau giải phóng, tập tục này đã được xóa bỏ, nhưng tôi nghe

nói, một số chùa vẫn duy trì nghi lễ đốt hương này…

- Ngải

Tình!

Tôi

giật mình ngẩng lên, tiểu hòa thượng mặt mày hớn hở. Vừa cạo đầu xong, trông

cậu ta có vẻ sảng khoái và phấn chấn. Tôi ngó nghiêng, Jiba đã ra ngoài lúc nào

mà tôi không hay. Vội theo sau tiểu hòa thượng đến bên chiếc bàn dài, tôi bắt

đầu buổi học đầu tiên của mình.

Tiểu

hòa thượng dạy tôi tiếng Tochari trước. Mặc dù hết sức tận tâm và kiên trì,

nhưng vì trình độ tiếng Hán có hạn, chữ Tochari lại khó nhớ, tôi cảm thấy khổ

sở hơn cả ngày xưa học tiếng Đức, tôi gắng sức tập trung, mồ hôi lăn đầy trên

trán. Một tiếng sau thì tôi mệt đến mức phủ phục xuống bàn học và yêu cầu được

nghỉ giải lao. Giờ học tiếng Tochari của tôi đã kết thúc trong rã rời như vậy.

Nghỉ

ngơi một lúc thì đến lượt tôi dạy tiểu hòa thượng tiếng Hán. Tôi từng tham gia

giảng dạy xóa mù chữ mỗi dịp nghỉ hè, nên tôi rất tự tin với những giờ dạy

tiếng Hán sơ cấp. Tiếng Hán nhập môn không quá khó vì đều bắt đầu với việc nhìn

tranh học chữ. Vấn đề ở chỗ, thời cổ đại chưa có khái niệm phiên âm, nên rất

khó ghi nhớ cách phát âm.

Phương

pháp chú âm thời cổ đại gọi là “phiên thiết”, tức là dùng âm của hai chữ khác

(được coi là đã biết cách đọc) ghép lại để chú âm cho một chữ Hán mà người đọc

chưa biết cách đọc. Thông thường sẽ ghép thanh mẫu (phụ âm đầu) của chữ phía

trước với vận mẫu (vần) và thanh điệu (dấu) của chữ phía sau. Ví dụ chữ “tú” có

thể đọc thành “tê u sắc”. Phương pháp phiên thiết sử dụng bảng chữ cái riêng

gọi là “quảng vận”. Nhưng tôi đâu phải cổ nhân, tôi không đọc được những chữ

cái phiên thiết đó, tôi cũng không dám áp dụng phương pháp phiên âm, vốn là

phát minh của hai nghìn năm sau, nên tôi đành đọc mẫu rồi yêu cầu hòa thượng mô

phỏng theo và học thuộc lòng.

Tôi lôi

tập giấy nháp và bút chì ra, vừa vẽ tranh vừa giảng giải. Hòa thượng tỏ ra rất

hiếu kỳ với những đồ dùng học tập mới lạ của tôi và không ngừng đặt câu hỏi:

loại giấy trắng tinh và chiếc bút chì ngòi cứng này làm thế nào mà có? Tôi đành

phải nói dối rằng có một người kỳ lạ đã tặng cho tôi, rằng trên đời này chỉ

mình tôi có chúng và tôi cũng không biết chúng được tạo ra bằng cách nào. Sau

đó, tôi làm bộ nghiêm khắc, yêu cầu hòa thượng chuyên tâm nghe giảng, không

được hỏi gì thêm.

“Nhật

nguyệt thủy hỏa thổ, kim mộc nhĩ khẩu thủ”. Để chuẩn bị cho chuyến vượt thời

gian này, tôi đã dành ra một năm chuyên tâm luyện tập chữ phồn thể, nhưng cứ

nghĩ đến thời nhà Tần sử dụng chữ tiểu triện là tôi lại toát mồ hôi. Tôi chỉ có

thể đọc hiểu mà không thể viết được loại chữ này, mong là tôi không làm cho

lịch sử bị sai khác đi. Cũng may tiểu hòa thượng sinh sống ở Tây vực xa xôi,

cậu ta khó mà đến được Trung Nguyên.

Tiểu

hòa thượng từng học tiếng Hán nên vẫn nhớ khá nhiều chữ. Cậu ta rất chăm chỉ,

hai mắt dính chặt vào tập giấy tốc ký của tôi và gật gù liên tiếp. Mùi thơm dìu

dịu của gỗ đàn hương trên người tiểu hòa thượng tỏa lan trong không gian. Buổi

lên lớp đầu tiên của tôi đã kết thúc tốt đẹp trong hương thơm dễ chịu ấy.

Ngày

hôm sau, chúng tôi tiếp tục lên đường. Giao tiếp giữa tôi và Kumalajiba trở nên

suôn sẻ hơn. Cậu ta bắt chước rất nhanh, chỉ cần tôi cắt nghĩa một lần, cậu ta

sẽ không hỏi lại nếu trong bài giảng lần sau của tôi xuất hiện những từ đã học.

Ngoài ra, cậu ta còn biết cách sắp xếp lại theo đúng trật tự cú pháp: chủ ngữ,

vị ngữ, tân ngữ dựa trên quy tắc của ngữ pháp tiếng Hán.

Vào

thời đại này, nếu giao tiếp với người Hán, hẳn tôi phải dùng lối nói văn ngôn

cổ xưa. Nhưng với tiểu hòa thượng Tây vực, tôi vẫn áp dụng phương thức giao

tiếp phổ thông của thế kỷ XXI. Bởi vì hòa thượng là người nước ngoài, nên tôi

không lo cậu ta phát hiện ra tôi trò chuyện không đúng quy chuẩn của thời đại.

Kumalajiba thích tìm hiểu về lịch sử, địa lý, phong tục tập quán của cư dân

vùng Trung Nguyên. Tôi giảng giải cho cậu ta dựa trên những kiến thức đọc được

trong sách lịch sử. Càng ngày tôi càng cảm thấy tiểu hòa thượng không những tư

chất thông minh, trí nhớ siêu phàm mà cậu ta còn có một khả năng ngôn ngữ thiên

bẩm đáng ngưỡng mộ!

Tôi hỏi

Kumalajiba vì sao lại dẫn theo quân lính, thực ra mục đích chính của tôi là tìm

hiểu thân thế của tiểu hòa thượng. Cậu ta trả lời rằng họ đã đi chu du nhiều

nước trong suốt bốn năm qua, mà khoảng cách giữa các quốc gia là những sa mạc

mênh mông, không bóng dáng sự sống, thêm nữa, những nơi họ đi qua đều thuộc khu

vực không có sự cai quản, thường xuyên bị cướp bóc. Họ không thể không dẫn theo

lính tráng để bảo vệ một lượng lớn sách kinh Phật và xá lợi quý báu trên đường

đi.

Huyền

Trang khi xưa trên đường tây du cũng từng nhiều lần bị cướp bóc. Tôi gật đầu

đồng tình và xác nhận tầm quan trọng của đội ngũ vũ trang. Nhưng tôi vẫn chưa

tìm hiểu được thân thế của hòa thượng, chỉ biết rằng, bốn năm