t mâm đèn. Thầy Ký rượu đang nằm hút á phiện thấy thầy Đề bèn gật đầu chào:
- Thầy Đề đến chơi, xin rước thầy nằm bên đó.
Thầy Ký rượu thấy mụ Lý bèn hỏi:
- Người mô rứa? Thầy Đề?
Thầy Đề khẽ nháy mắt rồi nói:
- Người đàn bà nhơn dịp mụ Đề tui đi sanh nên cô ta về chơi.
Thầy Ký rượu vốn là tay phong nhã đã tưng hái biết bao nhiêu đó hoa biết nói khi thầy còn bán rượu ở các làng, cười nói:
- Sướng hỉ... Vợ vừa đi sanh đã có mèo tới.
Dưới ánh sáng lập lòe của ngọn đèn dầu, mụ Lý cau mặt khi nhìn thấy thầy Ký rượu. Mụ giật mình khẽ lùi lại, thì thầy Ký rượu đã nhìn thấy mụ Lý Gương Xá, thầy khẽ hỏi:
- Ngọt, phải không em?
Mụ Lý Gương Xá lịm người đứng im khẽ đáp:
- Anh Hảo...
Thầy Đề thấy hai người gọi tên tục nhau thì ngạc nhiên hỏi:
- Hai người quen nhau à?
Thầy Ký Hảo khẻ thở dài:
- Quen từ lâu rồi. Cách đây chừng 18 năm sau ngày má con Lan vừa chết.
Thầy Ký Hảo nói trong giấc mơ của quá khứ. Thầy nhớ lại người con gái xinh đẹp ở làng Gương Xá, con gái ông Đồ dạy học trong làng, ngày ngày gánh hàng xén đi chợ vẫn rẽ qua ty rượu đầu làng của thầy, hôm nay bỗng người con gái đó hiện ra trước mặt thầy. Thầy Đề thấy hai người nhìn nhau trong im lặng bèn hỏi mụ Lý:
- Ngồi xuống đây đi cô Lý.
Mụ Lý bẽn lẽn không dám ngồi thì thầy Ký Hảo đã bảo Lan:
- Lan con, đưa chiếc ghế lại đây cho dì Ngọt ngồi!
Lan cầm ghế đưa lại kế sát bên giường cho cha nàng hút á phiện. Thầy Đề thấy sự việc tương ngộ kỳ lạ như rứa bèn hỏi:
- Thầy Ký đây cũng có quen với cô Lý à?
Mụ Lý Gương Xá hay cô Ngọt làng Gương Xá cúi đầu bẽn lẽn không đáp, còn thầy Ký rượu khẽ thở dài:
- Dạ chúng tui quen nhau mười tám năm rồi. Hôm nay sau lại gặp Ngọt ở đây?
Lan rót nước mời mụ Lý:
- Xin mời dì sơi nước.
Mụ Lý gật đầu:
- Cám ơn em.
Thầy Ký rượu vừa tiêm thuốc vừa nói:
- Ngọt, em đã được mấy con rồi? Có đứa mô lớn rồi không hỉ.
Ngọt, tên mụ Lý Gương Xá:
- Dạ mới ba đứa, hai trai một gái, thì chồng em vừa mất.
Ngọt quay đi giấu giọt lệ đọng trong mắt đang lan trên gò mó xinh tươi của thiếu phụ trẻ đẹp, thầy Ký rượu khẽ thở dài:
- Em cũng lận đận lắm. Số em như rứa mà. Hồng nhan bạc phận, trông em không thay đổi chút nào, mười tám năm trời qua mà em vẫn rứa.
Thầy Đề xen vô câu chuyện của hai người:
- Chồng cô Lý vừa chết được mười ngày nay...
Thầy Ký rượu than:
- Mới chết có mười ngày nay thôi à. Hồi đó, anh được tin em lấy anh Lý Gương Xá, có phải thằng chả nhảy vô bắt chúng mình hôm ở ty rượu không?
Ngọt ngượng nghịu khẽ gật đầu:
- Nhà em đã bị người ta giết chết.
- Trời ơi. Răng lại có chuyện đó? Ai đâm chết chồng em? Vì răng họ đâm chết, cách mạng à?
Thầy Đề cười khúc khích:
- Thầy Lý gian dâm với vợ thằng Hương Kiểm Chi, hắn về bắt được tại trận thì vợ hắn lại nhảy đến tháo dây cho thầy Lý chạy nhưng cả hai đứa trần như nhộng chạy đi mô. Rứa là hắn trói gô cả hai lại xỉa cho mỗi đứa mấy lát chết tốt. Vụ án nờ tui đang thụ lý...
Thầy Ký rượu gật đầu:
- À ra rứa cái thằng nớ cũng lộn xộn lắm, dạo nớ không có em thì tui cũng đã đâm chết thằng nớ rồi. Hắn chuyên chọc phá người ta mà.
Rồi thầy Ký rượu quay sang mời thầy Đề:
- Mời thầy nằm xuống hút mất điếu chơi. Thôi trăm sự chi nhờ thầy giúp cho em Ngọt ni. Thật khổ hồng nhan bạc mệnh, số người đàn bà vẫn rứa thưa thầy Đề. Các cụ ngày xưa nói không sai tí mô hết. Trông em Ngọt xinh đẹp thế ni, tươi tỉnh thế ni, dáng người thật quý phái phải lấy vào hàng trí thức, làm quan chứ đâu phải lấy cái thứ Lý Hương nhà quê nớ. Thật khỗ cho em tui.
Ngọt nhìn người yêu củ giờ đây đã già rồi lại đa mang vào chuyện ghiền hút, dáng điệu ốm o, gầy còm. Nàng khẽ thở dài hỏi:
- Gai đình anh chừ răng? Trông vắng quá...
Thầy Ký rượu thở dài đáp:
- Sau khi thôi ty rượu ở Gương Xá và cũng là lúc anh phải xa em thì về đến nhà, anh phải lấy vợ tức là mạ con Lan ni. Năm sau sanh con Lan rồi cứ ba năm liền, sanh được bốn đứa nữa thì mạ nó vắn số quy tiên để lại cho anh năm đứa con, ba trai hai gái... Gà trống nuôi con, anh cũng chán đàn bà rồi là sau khi mối tình giữa anh và em đứt đoạn, anh thấy mạ nó mất là đâm ngán mới đi hút á phiện rồi ghiền, tính ra đã tám năm ni rồi...
Mụ Lý thấy chỉ có một mình Lan còn bốn đứa con nữa đâu không thấy bèn hỏi:
- Răng lại chỉ có cháu Lan, còn mấy đứa mô rồi?
- Học trên Kinh vì anh còn người anh làm Quan Hành Tẩu trên Kinh nữa mới cho chúng ra Kinh ăn học cho đỡ tí mô hay tí nớ lại có khuôn, có phép hơn là ở ni với tui...
Nghe người yêu cũ nói, mụ Lý Gương Xá khẽ thở dài. Nàng không ngờ cuộc đời chẳng riêng của nàng chịu cảnh hẩm hiu mà ngay người mà trước đây nàng đã yêu tha thiết tưởng rằng gia đình ấm êm, hạnh phúc hoàn toàn thì nay cũng chẳng hơn vì nàng...
Lão Ký rượu gọi con gái để giới thiệu với Ngọt tức mụ Lý Gương Xá:
- Đây là Lan con gái đầu lòng của anh. Còn đây là dì Ngọt... đáng lẽ là mẹ của các con đó... Trước đây, thỉnh thoảng ba vẫn kể cho các con nghe chuyện người yêu cũ của ba chính là dì Ngọt đây... Thật là duyên số của ba không ngờ... tất cả đều do thiên số
