hi ở vào gia tộc

có thế lực, như nhà Bính chẳng hạn, thì chỉ có bắt nạt thiên hạ, chứ sợ gì ai.

Bính tuy lớn lên không có cha dạy bảo, nhưng lại thừa hưởng nếp gia phong của

ông nội là một nhà giáo làng, rồi khi ông mất lại có chú Thuật là thượng uý

quân đội xuất ngũ về làm cán bộ xã, rồi chú Lận, dẫu mới học dở cấp ba nhưng

cũng đã tham gia công tác địa phương hàng chục năm nay. Một gia đình như thế

cũng không thể lấy một người đàn bà nhu nhược về làm vợ. Thế nên, chỉ riêng

tạng người thôi, Viên cũng đáng được làm chủ người chồng như Bính rồi, chưa nói

tới sắc đẹp. Nếu kể về sắc đẹp, Viên có thể sánh với bất cứ cô gái xinh đẹp nào

ở xã này. Từ dáng người đến nước da, nụ cười, giọng nói đều ăn đứt cánh chị Nụ,

cô Ngần, em Nga vẫn được đám đàn ông háo sắc mỗi lần nhìn thấy từ xa đã tóp tép

miệng, cứ như thể ăn sống nuốt tươi được ngay tắp lự. Bính ngồi lặng đi một

giây, rồi xuống nước:

- Vậy em muốn anh

phải thế nào thì em mới tin?

Viên biết Bính đã

chịu trận, liền đưa ra con bài chót:

- Anh phải thề!

- Thề sao?

- Thề không lấy

được em thì anh sẽ chết! Dám không?

- Dám! Nhưng còn

em?

- Anh thề xong em

cũng thề: không lấy được anh thì em sẽ chết!

Bính vội tiếp

lời:

- Không lấy được

em thì anh sẽ chết!

Viên cũng nói

ngay:

- Không lấy được

anh thì em cũng chết!

Viên vừa dứt lời, thì từ chiếc chòi vệ sinh vỏng xuống đầm, một người đàn ông vọt lao qua chiếc cầu bắc bằng hai cây tre cộc nhảy lên bờ, miệng kêu như cháy làng: “Ông không ỉa được thì ông cũng chết… ch… ết… ch… ết!”.

Tiếng kêu của người đàn ông như được không khí trong lành đêm thâu vọng vang rất xa, làm mấy nhà ở gần đầm ngỡ có đứa lấy trộm sen, đang kêu đánh cho chết, liền chạy túa ra. Ai vớ được vật gì lăm lăm trong tay vật đó. Người cầm đòn xóc đòn gánh. Người vác gậy gộc, róng trâu. Người cầm dao phay dao rựa, mai cuốc, liềm hái. Thôi thì cốt có cái thủ thân, chứ đuổi trộm tay không có bữa mất mạng.

Bính và Viên lúc đầu nghe tiếng người đàn ông từ chiếc chòi vệ sinh vọt ra kêu, cũng chỉ thoáng giật mình. Nhưng khi thấy tiếng kêu cứ mỗi lúc một loang xa ầm ĩ, với nhiều tiếng đáp lại: “Đánh cho chết! Thằng nào ăn trộm sen đánh cho chết!”, thì anh ả bỗng chốc thấy hoảng sợ, rủn hết chân tay. Không ai kịp bảo ai, hai người cứ thế mạnh ai lấy chạy. Viên chạy về phía làng, được mấy bước thì nhận ra trong số những người đang tay dao tay gậy chạy ra đuổi trộm có cả anh Túc, chị Luân và mấy người ở xóm nhà mình. Nhận ra mấy người ở xóm nhà mình, Viên vội cất tiếng gọi: “ơi chị Luân, anh Túc..!”. Chị Luân hỏi ngay, như không phải là chị đang đi đuổi trộm: “Viên à, đi đâu về khuya thế em?”. Viên nói dẻo quẹo: “Em ra xóm ngoài có tý việc”. Thế là nhập luôn vào đoàn người đi đuổi trộm đầm sen. Trong khi đó, Bính cứ cắm đầu chạy về phía làng Phương Trì. Đầu tiên cũng thấy tiếng người la hét, rượt đuổi; nhưng một lúc sau lại không nghe thấy gì nữa. Loáng thoáng phía đầu làng Phương Trà, đám bờ đầm sen khi nãy hai đứa ngồi, có tiếng rào rào nghe câu được câu chăng, hình như cái ông ngồi cầu tiêu chạy ra kêu, đang kể với đám người hiếu sự rằng, nghe như tiếng cái thằng con bà Bao ngoài Phương Trì, cháu gọi ông Thuật chủ tịch xã bằng chú ruột, thề thốt với cái Viên xóm ta, rằng anh không lấy được em thì anh sẽ chết, thế là buồn cười quá không nín được, đây cũng vọt ra kêu toáng lên: ông không ỉa được thì ông cũng chết! Thế mà không biết làm sao lại vọng đi để thiên hạ nghe ra thành đánh cho chết, thì cũng buồn cười thật. Bính nghe lõm bõm thế mới dám bước chậm lại thở lấy hơi, chứ cứ như lúc còn chạy tắt qua mấy bờ ruộng tưởng đứt hơi, không còn sức lê về được đến đầu làng, đừng nói về đến nhà.

****

Vừa đạp, Cải vừa nhìn dòng người trên đường, nghĩ miên man. Phần nhiều họ là những cán bộ, nhân viên cơ quan huyện, sáng đạp xe đi làm, trưa chiều lại đạp xe về nhà cơm nước, nghỉ ngơi. Anh nào chăm chỉ, hoặc nhà neo người, cuộc sống khó khăn thì còn giúp vợ con được việc này việc khác. Chứ nhiều anh về đến nhà cũng chỉ chơi dài, lười chảy thây, vợ con có nói lại gân cổ lên, thế mà đây chơi, đằng ấy vẫn phải ăn nhờ đấy. Chỉ có đúng, chứ đừng hòng cãi lại. Thì đấy, mười nhà ở nông thôn có chồng con đi thoát ly, thì chín nhà rưỡi tháng ba ngày tám cũng bơn bớt đứt bữa. Bởi có chồng con chu phụ. Khi thì mấy cân gạo, mươi đấu ngô hoặc mì mạch, khi thì dúm mì chính, bìa đậu phụ, có người tằn tiện còn dành được vài lạng thịt tem phiếu, hoặc góc bánh xà phòng mang về cho vợ con. Ối anh nịnh vợ vặt nài mấy bà hành chính, văn thư nhường cho mét vải màn gói giấy báo cẩn thận, chiều thứ bảy mang về, lựa lúc lên giường mới đưa ra dứ dứ để được vợ yêu chiều, cho một đêm vày vò mó máy thả phanh. Đấy là người nhà nước, nhưng lại chỉ có một phần ba thời gian có mặt ở cơ quan nhà nước, còn lại là ở nhà, hay ở những đâu đâu có trời mà biết. Ngay cả cái thời gian ngắn ngủi một phần ba ấy, gọi là “tám giờ vàng ngọc”, thử hỏi có mấy người để tâm sức làm việc của cơ quan được cả tám giờ, hay lại chỉ đến cho có mặt, chuyện tào lao dăm ba câu bên ấm trà ché