ược biết cái thế giới của ta đi ra từ đó.Ta im lặng. Ta lắng nghe chàng.– Chiến tranh, đó là nơi hàng trăm hàng nghìn đàn ông và ngựa chiến nối tiếp nhau trong im lặng giá băng. Khi tiếng tù và nổi lên, họ lao vào nhau hết người này đến kẻ khác. Lông chim, tên, giáo, khiên va vào nhau. Những cánh tay bay lên trời, những bộ đùi bị chém lìa, những bàn chân bị cắt cụt. Thủ cấp rơi xuống đất và thân hình phọt máu. Cuộc chiến của con người còn khốc liệt hơn cuộc chiến của những loài dã thú đói bụng cồn cào xâu xé lẫn nhau. Bằng một đường lao, một nhát rìu, một cú nện búa bổ, một nhát kiếm, họ cắt xẻo nhau và tiễn nhau về bóng tối. Người này ngã xuống, kẻ khác lại bước lên xác họ và tiếp tục đanh nhau. Rồi chỉ còn độc lặng im. Một mặt đất phủ đầy xác người, trên đấy những dòng máu nóng tưới lên những bãi máu đã khô. Ngựa bị thương run rẩy và răng đánh lập cập. Những kẻ còn sống lang thang thu lượm những đồ vật giá trị từ kẻ đã chết. Những con vật ăn xác thối từ xa kéo đến say sưa yến tiệc, chúng sống nhờ vào những yến tiệc như thế. Ruồi bay ngợp trời, chúng đậu xuống nơi nào mà sự sống đã bỏ đi: chất nhầy trắng từ những chiếc sọ người vỡ toang; những mật xanh mật vàng chảy tràn trên bụng, máu đỏ rỉ ra từ lồng ngực. Lũ ruồi bâu chặt những cánh tay không còn động đậy mà vẫn nắm chặt gươm đao. Chúng bu đầy những ngón chân móng nứt nẻ vì hành quân quá nhiều. Chúng mút một xương mắt cá chân lông lá, một chiếc đùi còn đang bị cắm mũi tên, một thân thể không đầu, và những chiếc đầu không thân thể mắt mở trợn ngược. Đau đớn khi phải nhìn những khuôn mặt tái nhợt như vậy đó. Phải nhắm mắt nín thở đâm vào tim bạn bè mình để giải thoát anh ta khỏi cái chết từ từ gặm nhấm. Rồi hối tiếc vì đã là Alexandre, kẻ duy nhất còn sống giữa những người đã chết…Trong bóng tối, ta không động đậy. Ta nín thở. Những điều Alexandre nói ra làm ta không chịu nổi. Một đợt im lặng kéo dài làm chân tay ta lạnh cóng.Giọng nói bi thảm của chàng lại vang lên:– Chiến tranh là cơn điên của con người! Và ta, Alexandre, ta là ngọn lửa của cơn điên đó. Chính tay ta đã viết nên bi kịch này, vở kịch nghìn năm sau nữa loài người sẽ còn hát vang ca ngợi. Ta là một gã điên phải chịu đựng từng cơn căn bệnh mãn tính. Ta là một kẻ điên do con người, những kẻ điên như ta, sùng bái tôn lên. Chiến tranh là cuộc hẹn nơi những gã đàn ông khát thú tính dã man bị kích động…Ở tuổi hai mươi, sau một cuộc chiến, ta đã ra lệnh mời yến tiệc suốt nhiều ngày. Ta muốn uống say để quên đi cái chết và cái mùi buồn nôn của nó. Ta đắm chìm trong hoan lạc để tìm lại cuộc đời. Ở tuổi ba mươi, những bữa tiệc, thay vì làm ta say, lại làm ta chìm sâu trong nỗi buồn hơn nữa. Ta thích được ở một mình trong lều, cách xa khỏi loài người mù quáng say sưa…Không nói một lời, ta dẫn người yêu đến bên giường. Chàng cởi đồ và thù mình trong vòng tay của ta. Ta nhẹ nhàng ve vuốt lưng chàng, tấm lưng đầy sẹo như một chiếc mai rùa.– Ta không muốn nàng biết chiến tranh, – chàng rên rỉ. – Nàng là phần đẹp nhất của ta. Khi ta ở bên nàng, ta quên mình là ai, ta chỉ còn nghĩ đến nàng. Chiến tranh cũng không còn nữa. Ta lại trở thành một Alexandre an bình và mơ mộng như chính ta.Ta hôn tóc chàng, trán chàng, mắt chàng.– Nàng không được biết những kẻ đã chết. Họ mang dáng hình những ngọn lửa. Họ ngảy mứa và cười đùa. Nàng phải nhắm mắt lại trước cơn điên của thế giới thấp hèn này. Đàn ông gây chiến giống như đàn bà sinh con. Ta sẽ mang nàng đến tận mặt trời mà không để chân tay nàng vấy bẩn. Đôi lúc ta giam mình trong lều. Không ai được gặp ta, đó là những tháng ngày đen tối và lạnh lẽo mà ta sợ hãi. Ta run lập cập chờ đợi nỗi thất vọng đi qua, chờ đợi niềm hy vọng tái sinh, chờ đợi lòng dũng cảm trở về. Alestria, ta van xin nàng, hãy để ta là kẻ ra đi chinh phục và trở về là kẻ chiến thắng. Hãy để ta đóng vai một chiến binh không mệt mỏi và buồn rầu. Hãy để ta đóng vai một ông vua được các tộc người trên mặt đất này sùng kính, đóng vai một kẻ được các nhà điêu khắc khắp chốn vay mượn khuôn mặt đẹp, thân hình cân đối để dựng lên hình ảnh của họ. Lòng dũng cảm, danh dự, sự vĩ đại, vinh quang, tất cả chỉ là những ngôn từ vô nghĩa. Chiến tranh bẩn thỉu, những cuộc chinh phục là những ảo tưởng xa vời. Những kẻ lùi bước và những kẻ bỏ trốn cũng đáng giá như những kẻ tiến lên và ôm chầm cái chết. Thất vọng và hy vọng, sợ hãi và liều lĩnh, lý trí và cuồng loạn là những cặp song sinh.Câu cuối cùng của người ta yêu đã quét sạch tất cả những nỗi sợ hãi mà chàng kể về mình. Dù vẫn còn bực bội vì những gì chàng nói, nhưng ta lại cảm nhận được hơi ấm mà Talaxia và Tankiasis ngày xưa chăm chút thân thể ta, thân thể bị cái lạnh và những vết thương tàn phá. Ta, Alestria, người đàn bà mà người tình của ta đã tìm ra bên ngoài thời gian, bên ngoài những cuộc chiến, ta yêu chàng vì chàng đã được dành riêng cho ta.Ta mở to mắt chấp nhận cơn điên của chàng, những cuộc giết chóc của chàng, sự vĩ đại của chàng và nỗi lòng khốn khổ của chàng.– Đừng giày vò nữa, – ta nói với chàng. – Tất cả những gì chàng vừa kể, em sẽ mang xuốn