chẳng phải sẽ biết được rồi sao?”

Hắn ngạc nhiên, không hiểu sao lệ ý lại giương nanh múa vuốt, dường như muốn

trào ra khỏi hốc mắt. Hắn vội vàng xoay người muốn che giấu, lại che giấu không

được, liên tục run rẩy hai vai.

“Một ngày làm thầy, suốt đời cũng là thầy.” Mộc Sách lấy tay áo lau nước mắt

cho hắn, vẻ mặt đương nhiên nhìn hắn, mỉm cười, “Ngài là người thân của đồ nhi,

đồ nhi sao có thể bỏ ngài lại được?”

———————————————————————

Ghi chú:

* Nhị đào sát tam sĩ.

Vua Tề có ba dũng sĩ dưới trướng là Công Tôn Tiệp, Điền Khai Cương và Cổ Dã

Tử. Ba người này cậy có công lớn nên thường kết bè kết phái với nhau không coi

ai ra gì. Quan tể tướng Án Anh ngứa mắt muốn dẹp bỏ bọn này nhưng chưa có

dịp.

Một hôm Tề Cảnh Công tiếp đãi Lỗ Chiêu Công, ba dũng sĩ kia chống kiếm đứng

dưới thềm vênh mặt, ưỡn ngực vẻ tự cao tự đại. Đang khi uống rượu, Án Anh nói

với Tề Cảnh Công:

- Đào vàng trong vườn đã chín, xin hãy sai người đi hái vài quả cho vui.

Vua Tề đồng ý cho Án Anh đi hái đào. Lát sau Án Anh mang về sáu quả đào bày

lên bàn. Tiếp đó bưng đào mời Tề Cảnh Công và Lỗ Chiêu Công, nói:

- Đào này quý lắm, xin hai đại vương nếm trước.

Tiếp đó cầm một trái đào đưa cho Thúc Tôn Xước, quan đại phu nước Lỗ:

- Quan đại phu Thúc Tôn tiếng tăm lừng lẫy, gian khổ công lao nhiều, xin mời

một quả.

Thúc Tôn Xước vội từ chối:

- Tôi đâu được hiền tại như quan Tướng quốc. Tướng quốc bên trong sửa sang

chính trị, bên ngòai thu phục chư hầu, công lao lớn lắm, nên ăn đào này là

đúng.

Tề Cảnh Công nói:

- Hai vị không nên nhường nhau nữa. Cả hai đều là bậc anh tài, mỗi người ăn

một quả là đúng rồi.

Hai người tạ ơn, mỗi người cầm một trái đào ăn.

Xong, Án Anh lại nói:

- Hiện còn hai quả đào. Nhà vua nên truyền lệnh cho các quan, sai tự báo

công, ai công lớn nhất thì ban cho đào.

Tề Cảnh Công nói:

- Ý kiến ấy rất hay.

Bèn hạ lệnh cho triều thần tự báo công, ai tự thấy mình công to thì được ăn

một trái đào.

Công Tôn Tiệp ưỡn ngực nói:

- Trước đây, khi chúa công đi săn, gặp hổ dữ, nhờ tôi giết được hổ. Công ấy

thế nào?

Án Anh nói:

- Quên mình cứu vua, công lao lớn lắm. Có thể ăn một quả đào.

Công Tôn Tiệp hớn hở cầm một quả đào ăn.

Cổ Dã Tử bực tức đứng lên nói:

- Giết hổ thì có gì mà công to? Ta đã từng giết một con rồng yêu quái, giúp

cho nhà vua đang nguy hóa yên, công lao ấy thế nào?

Án Anh nói:

- Lúc ấy gió to sóng lớn, nếu không có công giết yêu quái, nhất định là mọi

người sẽ bị dìm chết. Đó là kỳ công! Đáng được ăn đào!

Cổ Dã Tử cao hứng, cầm một quả đào ăn. Chợt Điền Khai Cương nhảy lên nói

vội:

- Tôi từng vâng mệnh đánh nước Từ, giết tướng Lạo, bắt sống năm trăm tù bình,

làm cho vua Từ sợ hãi xin hàng; nước Đào, nước Cử cũng sợ hãi, xin tới chầu

cống, tôn vinh vua ta làm minh chủ, công lao ấy có đáng được ăn đào không?

Án Anh nói:

- Công lao của ông gấp mấy lần ông kia. Chỉ tiếc không còn đào chín. Đành đợi

sang năm vậy.

Điền Khai Cương tức giận trừng mắt bực tức gào lên:

- Chém rồng, giết hổ chỉ là chuyện của trẻ con. Ta xông pha ngàn dặm, gội máu

chiến đấu mà lại không được ăn đào, bị vua quan hai nước kia chê cười, con cháu

sau này mang tiếng nhục. Vậy thì ta còn mặt mũi nào đứng ở cái triều đình này

nữa.

Nói xong, vung gươm tự vẫn.

Công Tôn Tiệp tái mặt, cũng rút gươm nói:

- Ta chỉ là kẻ có công nhỏ cũng được ăn đào, còn Điền huynh công lớn lại

không được ăn đào, đó là bá đạo, nhìn người khác chết mà không theo, thì không

phải việc của dũng sĩ.

Rồi cũng tự sát.

Cổ Dã Tử thấy vậy, đau thương muốn chết, bèn hét to:

- Ba chúng ta tình như ruột thịt, thề cùng sống chết – nay họ đã chết, mà ta

lại vẫn sống, thì còn mặt mũi nào nữa.

Nói rồi cũng tự sát.

Tề Cảnh Công thấy chỉ trong phút chốc mất ba dũng tướng, trong lòng vô cùng

thương tiếc. Lỗ Chiêu Công nói:

- Tôi vốn nghe đồn ba người này sức khỏe vô địch, không ngờ lại chết ngay

một lúc, tiếc quá, nước Tề ta còn được bao người như thế?

Lúc ấy Án Anh bèn nói:

- Bọn này chỉ là những kẻ lỗ mãng, sống chết có nghĩa gì lắm. Nước Tề tôi có

mấy chục người có thể làm tướng văn tướng võ cơ.

Lúc ấy Tề Cảnh Công mới yên tâm, không bàn gì nữa.

*Lục bộ hay sáu bộ là thuật ngữ chỉ sáu cơ quan chức năng cao cấp trong tổ

chức triều đình quân chủ Á Đông, bao gồm: bộ Lại; bộ Lễ; bộ Hộ; bộ Binh; bộ Hình

và bộ Công.

- Bộ Lại hoặc Lại bộ là bộ giữ việc quan tước, phong tước, ân ban thuyên

chuyển, lựa chọn, xét công, bãi truất và thăng thưởng, bổ sung quan lại, cung

cấp người cho các nha môn. Đứng đầu Bộ Lại là Thượng thư bộ Lại (Lại bộ Thượng

thư).

- Bộ Lễ giữ việc lễ nghi, tế tự, khánh tiết, yến tiệc, trường học, thi cử, áo

mũ, ấn tín, phù hiệu, chương tấu, biểu văn, sứ thần cống nạp, các quan chầu

mừng, tư thiên giám, thuốc thang, bói toán, tăng lục, đạo lục, giáo phường, đồng

văn nhã nhạc. Bộ này trông coi việc tổ chức và kiểm soát vấn đề thi cử (thi Nho

học khoa cử) chọn người tài ra giúp triều đình; tương đương với bộ học thời cận

đại và bộ giáo dục và bộ văn hóa thông tin ngày nay.

- Bộ Hộ hay Hộ bộ t