?”
Mẹ nhìn cô chằm chằm. “Mẹ không nghĩ tới chuyện thích hay không thích ở dưới bếp. Mẹ nấu nướng vì đó là việc mẹ phải làm. Mẹ phải ở dưới bếp
để nấu cơm cho các con ăn rồi còn đi học. Làm sao mà ta có thể chỉ làm
những việc mình thích được chứ? Có nhiều việc ta phải làm cho dù ta
thích hay không.” Mẹ nhìn cô với vẻ như muốn hỏi, Sao con lại hỏi vậy?, và lẩm bẩm, “Nếu chỉ làm những việc mình thích thì ai sẽ làm những việc mình không thích đây?”
“Thế thì, sao chứ ạ, mẹ thích hay là không?”
Mẹ đưa mắt nhìn xung quanh như đang định nói điều gì bí mật với cô, rồi cắt tiếng thì thầm, “Nhiều lần mẹ đập bể nắp chum.”
“Mẹ đã đập bể nắp chum sao?”
“Mẹ không thấy điểm kết thúc. Ít nhất là với công việc đồng áng, khi
gieo hạt vào mùa xuân thì ta được thu hoạch vào mùa thu. Ở chỗ gieo hạt
rau chân vịt sẽ mọc lên cây rau chân vịt, ở chỗ tra hạt ngô sẽ mọc lên
cây ngô... Còn công việc bếp núc thì không có khởi đầu, cũng không có
kết thúc. Ta ăn sáng rồi ăn trưa rồi ăn tối rồi khi trời sáng thì lại ăn sáng... Sẽ tốt hơn nhiều nếu mẹ có thể thay đổi món ăn thường xuyên,
nhưng bởi vì vẫn là những thứ rau dưa trồng ngoài đồng ruộng cả nên mẹ
lúc nào cũng làm đi làm lại ngần ấy món. Khi cứ làm thế hết lần này tới
lần khác, sẽ có những lúc ta thấy thật sự ngán ngẩm. Mỗi lúc cảm thấy
gian bếp như nhà tù, mẹ lại đi ra sân sau nhặt cái nắp chum nào sứt sẹo
nhất lên rồi dùng hết sức ném bộp vào tường. Chị gái bố con không hề
biết mẹ làm thế. Nếu mà biết chắc bác ấy sẽ cho rằng mẹ là người điên
khi cứ đập nắp chum lung tung như vậy.”
Mẹ cô còn kể rằng vài hôm sau mẹ lại mua chiếc nắp mới để đậy cái
chum lại. “Mẹ đã tiêu tiền hơi lãng phí. Khi đi mua nắp mới mẹ thấy thật phí phạm và tiếc đứt ruột, nhưng mẹ chẳng thể nào ngừng lại được. Tiếng vỡ của cái nắp chum đã trở thành liều thuốc cho mẹ. Mẹ cảm thấy như
được tự do.” Bỗng nhiên mẹ đặt ngón trỏ lên môi rồi suỵt nhẹ như thể sợ
ai nghe thấy. “Đây là lần đầu tiên mẹ kể chuyện này ra đấy!” Nét tinh
nghịch và nụ cười bí ẩn thoáng hiện trên khuôn mặt mẹ. “Khi nào không
thích nấu nướng thì con nên thử ném một cái đĩa. Dù có nghĩ, Ôi sao mà tiếc thế, con sẽ thấy nhẹ nhõm hơn nhiều. Nhưng vì chưa có gia đình nên dù sao con cũng chẳng cảm thấy như thế đâu.”
Mẹ cô chỉ ngồi thở dài. “Dù sao mẹ cũng rất mừng khi các con đều đã
trưởng thành. Cho dù đã bận rộn tới mức không có thời gian để sửa lại
cái khăn đội đầu nhưng khi nhìn cảnh các con ngồi quây quần bên bàn ăn
uống say sưa, đũa bát va cả vào nhau trong khi ăn, mẹ cảm thấy không cần bất cứ thứ gì trên thế gian này nữa. Tất cả các con đều rất dễ nuôi.
Các con ăn rất ngon lành dù mẹ chỉ nấu một nồi canh đạm bạc chỉ bí ngô
với đậu, còn nếu lâu lâu mẹ hấp cá một lần thì mặt mũi đứa nào đứa nấy
trông tươi tắn hẳn lên… Các con đều ăn rất khỏe nên giai đoạn các con
đang phát triển nhiều khi mẹ thấy rất lo. Nếu có luộc một nồi khoai tây
to để các con ăn tạm sau khi tan trường thì chắc chắn lúc mẹ về đã thấy
cái nồi hết veo. Quả thật, có những thời gian gạo trong vại hôm trước
hôm sau đã vơi đi trông thấy, thậm chí còn có khi vại gạo hết sạch. Khi
mẹ vào trong kho lấy gạo để nấu cơm tối, cái ống bơ đong gạo chạm xuống
tận đáy vại, trời ơi, lúc đó lòng mẹ chùng xuống, mẹ nghĩ không biết
phải lấy gì cho các con ăn vào sáng mai đây. Thế nên trong những ngày đó chuyện mẹ thích hay không thích làm bếp chẳng còn quan trọng gì nữa.
Nếu được nấu một nồi cơm to và một nồi canh nhỏ thì mẹ chẳng quản mệt
nhọc vì mẹ thấy vững tâm khi nghĩ đây là thức ăn nuôi lớn các con. Giờ
có lẽ các con thậm chí không thể hình dung được điều đó, nhưng vào thời
điểm ấy chúng ta thực sự luôn lo sợ hết lương thực. Nhà ai cũng thế cả.
Việc quan trọng nhất lúc ấy là ăn để tồn tại.” Mẹ mỉm cười nói với cô
rằng đó là những ngày tháng hạnh phúc nhất trong cuộc đời mẹ.
Cơn đau đầu đã lấy đi nụ cười trên khuôn mặt mẹ. Nó giống như con
chuột đồng với những cái răng sắc nhọn không ngừng đục khoét và âm thầm
gặm nhấm tinh thần của mẹ.
Người mà cô đến gặp để nhờ in tờ rơi mặc bộ quần áo vải bông đã cũ.
Chỉ thoáng nhìn ông thôi người ta cũng có thể nhận ra bộ quần áo đó được may hết sức cẩn thận. Dù biết ông luôn mặc đồ vải bông đã cũ, mọi người vẫn luôn thấy ông thật cuốn hút. Nghe cô kể về tình hình của mẹ xong,
ông bảo sẽ thiết kế tờ rơi dựa trên bản nháp của cô rồi in thật nhanh
tại cửa hàng in của người quen. Do không có bức ảnh mới chụp nào của mẹ
nên anh chị em cô đành phải dùng tấm ảnh gia đình chụp hồi mừng thọ bố,
tấm ảnh mà cậu em trai của cô đã đưa lên mạng. Ông nhìn gương mặt mẹ cô
trong bức ảnh rồi nói rằng mẹ cô trông rất đẹp.
Bất ngờ trước câu nói của ông, cô cũng khen bộ quần áo của ông thật đẹp.
Ông mỉm cười với câu nói của cô. “Mẹ tôi may bộ này cho tôi đấy.”
“Chẳng phải bà đã mất rồi sao?”
“Mẹ tôi may nó lúc sinh thời.”
Ông kể rằng vì bệnh dị ứng nên từ khi còn nhỏ tới giờ ông chẳng thể
mặc gì khác ngoài vải bông. Nếu những loại vải khác chạm vào da, toàn
thân ông sẽ mẩn ngứa và phát ban. Thế nên xưa nay ôn
