, Ngài thuộc về đất Tạng

bao la, chỉ có ở đây, hồn phách mới chẳng cô độc không nơi nương tựa.

Đây là tự do Tsangyang Gyatso lần đầu tiên có được từ sau khi mười lăm tuổi vào ở trong cung Potala. Ngắm áng mây bồng bềnh trên bầu trời quang

đãng, ngắm chim ưng dang cánh chao liệng, cả đến gió mát lướt qua bên

người, tất cả đều khiến Ngài cảm thấy thoải mái trước giờ chưa từng có.

Mọi thứ của hôm qua đã chết, Ngài chỉ sở hữu hôm nay và ngày mai.

Tsangyang Gyatso không còn là vị Đạt Lai thứ 6 ngồi ngất ngưởng trên

ngai Phật của cung Potala kia nữa, cũng không còn là chàng Dangsang

Wangpo có thể lang thang trên đường phố Lhasa mặc ý uống rượu vui ngông

kia nữa. Giờ đây bản thân Ngài cũng không biết mình là ai, không biết

mình phải làm gì. Ngài chỉ biết mình là người tự do, có thể tùy ý đi lại ở vùng hoang nguyên rộng lớn này, dù chịu hết khổ nạn, cũng không oán

không hối.

Nhiều năm qua, Tsangyang Gyatso tuy thân là thủ lĩnh

chính giáo Tây Tạng, là Phật sống trong lòng trăm ngàn tín đồ, nhưng

Ngài chưa từng thật sự vui vẻ. Bởi vì Ngài đã mất tự do, Ngài chính là

chú chim sẻ lông vàng bị nhốt trong nhà đẹp, được cho ăn gạo ngọc kê

vàng, vẫn tiều tụy trơ xương, u uất kém vui. Nếu không có đoạn nhạc xen

giữa đẹp đẽ kia của quán rượu nhỏ Makye Ame, Tsangyang Gyatso có lẽ đã

khô héo trong cung Potala, đời người chẳng còn vui thú gì. Trải qua một

trận ảo diệt, Ngài cần sống lại, chỉ có sống lại mới có thể khiến Ngài

tìm lại mọi thứ từng đánh mất.

Nhưng sau khi sống lại thật sự có

thể sống theo ý nguyện của mình chăng? Sau khi Tsangyang Gyatso có lại

tự do, việc Ngài nghĩ đến đầu tiên là các tín đồ ủng hộ Ngài, Ngài không quên được tình cảnh mình từ cung Potala bị áp giải ra ngoài, những sư

sãi và tín đồ ấy rơi lệ ròng rã vì Ngài, chiến đấu quên mình vì Ngài,

chảy máu hy sinh vì Ngài. Giờ đây Ngài được giải thoát, cũng là nhờ

người Tạng giải cứu, nhờ Phật tổ từ bi. Ngài nên dùng Phật pháp tu luyện nhiều năm của mình, dùng trí tuệ tỉnh táo của mình, để cứu giúp đám

người hèn mọn như sâu kiến ấy, cứu giúp chúng sinh vẫn chìm đắm trong

ngu muội và khổ nạn ấy.

Phật Đà đã tiếp tục sinh mệnh của Ngài,

nghĩa là đã trao cho Ngài sứ mệnh lớn hơn, trước sứ mệnh to tát, Ngài

không thể lùi lại, đồng thời biết rõ con đường phía trước sẽ không bằng

phẳng.

Trải qua dặm trường rong ruổi, Tsangyang Gyatso đã sức

cùng lực kiệt, dọc đường ăn đói mặc rét, Tsangyang Gyatso lần đầu nếm

được nỗi khổ đi xa. Một vị Phật sống đã sống quen cuộc sống an nhàn, từ

đó trải qua những ngày lưu vong chân trời. Nếu Lha-bzang Khan biết

Tsangyang Gyatso còn tồn tại trên đời, liệu y có tha cho Ngài không? Bị

bức bách bởi thế lực của Lha-bzang Khan, Tsangyang Gyatso chỉ có thể dấu họ chôn tên, lưu đày nơi đất tuyết hoang nguyên. Dù khốn cùng, nhưng

Ngài vẫn xem là đã có tự do, dù không thể xuất hiện với thân phận thật

sự, nhưng Ngài có thể làm một người ẩn đời, làm một nhà sư vô danh vân

du bốn bể. Dù chỉ là một lữ khách chân trời, Ngài cũng có thể vừa tu

hành, vừa độ hóa chúng sinh dọc đường.

Hành trình gian nan, khổ

nạn trùng trùng, Tsangyang Gyatso trà trộn trong dòng người đủ mọi sắc

tộc, trải qua nhiều tao ngộ trước giờ chưa hề có. Thuở bé sống ở làng

quê nhỏ yên bình, chưa từng biết thế giới bên ngoài rộng lớn dường này.

Sau đó vào ở trong cung Potala to đẹp đường hoàng, càng không biết nhân

gian còn có nhiều buồn khổ như vậy. Hóa ra trong hồng trần có nhiều

khách phiêu bạt đến thế, bận rộn như sâu kiến vì sinh tồn mà vẫn không

đổi được yên ổn bình dị nhất. Tsangyang Gyatso đi cùng những người này,

cũng sống những ngày gió mưa lay lắt, Ngài từng ăn cơm thừa, từng ngủ

hang động, thậm chí áo không che nổi thân, lo được bữa sớm, không chắc

lo được bữa tối.

Tsangyang Gyatso từ Thanh Hải di chuyển đến Tứ

Xuyên, du ngoạn Khang Định[1'>, lại dừng chân nhiều ngày ở Nga My[2'>, sau đó đến vùng Kham Tây Tạng. Chẳng may nhiễm phải bệnh đậu mùa ở nơi này. Ngài chịu đựng sự dày vò của bệnh tật và đói khát, năm lần bảy lượt

chống chọi với thần chết. Ngài một mình khó nhọc vượt qua rất nhiều khổ

nạn. Ngài không rõ, là ai đã biến nhân gian tốt đẹp thành luyện ngục.

Cuộc sống lưu lạc nhiều năm sau đó khiến Ngài nếm trọn gió thảm mưa sầu

của đời người, trải qua vô số kiếp nạn, Ngài xem tất cả những chuyện này là trừng phạt của Phật tổ đối với ngài, là mài giũa hữu ý của cao xanh.

[1'> Khang Định (Dardo, Darzêdo) là một huyện thuộc Châu tự trị dân tộc Tạng Cam Tư (Garzê), tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc.

[2'> Nga My: một ngọn núi nằm ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, là một trong tứ

đại Phật giáo danh sơn, được cho là đạo tràng của Bồ Tát Phổ Hiền. Núi

Nga My cùng bức tượng Đại Phật Lạc Sơn được UNESCO công nhận là Di sản

thế giới năm 1996.

Lưu lạc nhân gian, trải qua khổ nạn dày vò

khiến Tsangyang Gyatso cảm thấy, du hý nhân sinh trong quá khứ thật là

không nên. Những kẻ thống trị cấp cao trên võ đài chính trị, vì quyền

lực khiêu khích chiến tranh thật khiến người đời phẫn nộ. Bản thân mình

thật uổng làm Phật sống nh