những gì xã hội áp đặt.

Anh biết Thu không muốn

anh hỏi nhiều về chuyện Thu đi lao động, nhưng anh vẫn muốn khuyên Thu đừng làm

những công việc nặng nề và nguy hiểm. Ngộ nhỡ xảy ra chuyện, mẹ buồn biết chừng

nào. Không nên cố làm những việc nặng nhọc, không nên cố làm những việc không

làm nổi, không nên miễn cưỡng. Thân thể là vốn quý của cách mạng, thân thể bại

hoại sẽ không làm nổi việc gì.

Thu bỏ anh, anh không

trách. Thu là con người thông minh, có trí tuệ. Nếu Thu không muốn để ý đến

anh, chắc chắn có nguyên nhân. Nếu Thu không muốn nói với anh nguyên nhân,cũng

là có nguyên do. Anh không buộc Thu phải nói, bao giờ Thu muốn nói với anh thì

n.

Quen Thu mấy tháng nay,

anh rất vui, rất hạnh phúc. Thu đã đem đến cho anh những niềm vui mà chưa bao

giờ anh được hưởng, anh rất quý trọng. Mấy tháng nay nếu anh có làm điều gì

không nên không phải với Thu, khiến Thu không vui, mong Thu bỏ qua.



HÔM THU RA VỀ đúng ngày

Chủ nhật, toàn tổ xuất phát lúc bảy giờ rưỡi. Lúc đầu Thu sợ tổ cải cách giáo

dục phê bình vì đưa Phương và Lâm theo, kết quả mấy người lãnh đạo tổ khen Thu

đã hòa nhập được với thành phần trung nông lớp dưới, kết nối sâu sắc tình cảm

giai cấp vô sản.

Lâm đeo một túi nặng hồ

đào, còn mang giúp đồ cho Thu, Phương cũng giúp hai cô học sinh mang đồ. Mọi

người vừa đi vừa nói chuyện, rất ồn ào vui vẻ. Kỳ lạ là lúc đến, đoạn núi này

hình như rất dài, không biết tận cùng là đâu. Lúc về, không biết có phải vì đã

quen đường hay là sắp được về nhà, tưởng chừng chỉ đi một lúc là đến cái cây

sơn trà kia. Đã cuối tháng Tư mà sơn trà vẫn chưa nở hoa.

Thu rất nóng, nhân lúc

mọi người ngồi nghỉ dưới gốc sơn trà, Thu tránh đi một chỗ để cởi áo len. Thu

vừa cởi áo, vừa nhớ lại cảnh tượng hôm ấy với Ba, Thu cũng tránh vào một chỗ để

cởi áo len, còn anh thì rất nghiêm túc đứng một chỗ thật xa, quay lưng lại, cho

đến khi Thu nói “xong rồi” anh mới quay lại. Thu đứng ở chỗ lần trước nhìn một

lúc lâu, lòng những bâng khuâng.

Về đến nhà, Thu phát hiện

bệnh của mẹ lại tái phát, mẹ đang nằm

trên giường, mặt tái nhợt. Em gái đang chẻ củi trên một mỏm đá ở ngay trước nhà

ăn của trường học, nó đang cố chẻ một thanh củi cong queo, chặt ngắn cho dễ

đun.

Thu rất xót xa, vội đi

tới, cầm búa chẻ củi và bảo em đi bóc hạt hồ đào.

Phương nói với Lâm:

- Anh Lâm, sao không giúp

chị Thu chẻ củi?

Lâm như tỉnh giấc mơ, cầm cái búa trong tay Thu, chẻ

củi.

Hồi ấy mọi người phải đun

nấu bằng than, củi nhóm lò cung cấp theo tiêu chuẩn, mỗi tháng chỉ được mười

lăm cân, dùng hết coi như hết, cho nên lò của nhiều gia đình không tắt lửa bao

giờ, phải dùng than ướt để ủ bếp, đến hôm sau chọc lò tiếp tục đun. Có thể hôm

qua lò không ủ nên bị tắt, củi lần trước Thu về chẻ đã dùng hết, cho nên em gái

Thu cố bằng mọi cách để nhóm lò, may mắn có chị về, nếu không hôm nay không có

cơm ăn.

Lâm chỉ một lúc đã chẻ

nhỏ, chặt ngắn hết số củi ở nhà Thu, để vào một chỗ dùng dần. Phương cười nhà

Thu đun củi ngắn ngủn, ngắn chỉ mươi phân, ở nhà Phương, cho hẳn một khúc củi

to vào bếp. Lâm nghe nói, mỗi tháng nhà Thu chỉ được mua dăm ba thanh củi, phải

dùng suốt một tháng, anh bảo lần sau lên chơi sẽ gùi củi lên.

Lò đã nhóm xong, nhưng

lửa vẫn chưa lên, Thu phải lấy quạt quạt lò, muốn thổi cơm nhanh, Lâm và Phương

ăn rồi còn đi chơi phố, nếu không, ăn xong bữa cơm hai người phải lên xe ra về.

Phương định giúp Thu thổi cơm, nhưng tìm không thấy chạn bát và các thứ đồ dùng

nhà bếp ở đâu, liền hỏi:

- Nhà không có chạn bát

à?

- Nhà Thu không có một

thứ gì sắt. – Thu nói.

Đúng là nhà Thu không có

gì, chỉ có bốn bức tường, bàn học là cái bàn cũ của nhà trường, ghế cũ của học

sinh, giường là mấy tấm ván kê lên hai cái ghế dài của trường học, chăn đệm

trên giường giặt sạch sẽ, nhưng đều vá víu. Bát ăn cơm để vào cái chậu rửa mặt

cũ, thớt là tấm ván mặt bàn.

Lâm ậm ừ một lúc rồi nói:

- Nhà cô Thu còn nghèo

hơn nhà tôi.

Phương đưa mắt nhìn Lâm,

Lâm không dám nói gì thêm.

Rất khó khăn mới nấu xong

bữa cơm, mấy người cùng ngồi ăn. Căn hộ của Thu gồm hai phòng nhỏ, tất cả chỉ

mười bốn mét vuông, vốn là một cái lớp học ngăn ra. Trước đây anh trai Thu ở

phòng ngoài còn Thu, mẹ và em gái chung một phòng. Bây giờ anh trai về nông

thôn, Thu ở phòng ngoài, mẹ và em gái ở phòng trong, ăn cơm ngay phòng>

Đang ăn thì một con gió

nổi lên, những thứ bẩn từ trên mái nhà tơi xuống như một trận tuyết. Thu kêu

lên “hỏng quá”, rồi vội vàng lấy tờ báo che mâm cơm, đồng thơi bảo mọi người

che bát cơm của mình. Lúc này mọi người mới phát hiện trong bát toàn những thứ

đen bẩn. Phương hỏi, những thư này ở đâu ra? Thu nói, đây là tro bên bếp ăn tập

thể bay sang.

Bếp tập thể của nhà

trường đun bằng vỏ trấu, tro bụi theo ống khói bay ra giống như tuyết đen. Căn

hộ Thu ở không có trần, hễ có gió thì bụi trấu sẽ từ khe ngói rơi xuống. Trước

kia bên cạnh còn có hai hộ, hai hộ này được trường phân nhà mới, nên họ đã dọn

đi, gia đình Thu thuộc loại có vấn đề, đành phải ở lại.

Thu rất bực,