c vào tháng 5.2002, Búp bê Bắc Kinh đã nhanh

chóng thu hút sự chú ý của các nhà xuất bản nước ngoài tại Đức, Anh và

Mỹ để mua bản quyền xuất bản cuốn sách.

Inter Press Service

QUẬY KHÔNG CẦN NGUYÊN NHÂN

Trong Búp bê Bắc Kinh, người hay phải là người trẻ, và sống vô mục đích.

Khi Vệ Tuệ viết Bảo bối Thượng Hải vào năm 1999, chị đã không chỉ khởi đầu

một cuốn sách, mà là cả một thể loại: tự truyện, và luôn đầy nhục dục,

những tác phẩm vừa hư cấu vừa kèm cả sự thật – được viết bởi những phụ

nữ mới vào nghề nhưng đã muốn phơi bày cả cái hệ tư tưởng của lối sống

cứng nhắc trong một đất nước Trung Quốc đang thay đổi nhanh chóng. Và

tác phẩm mới nhất vừa trình làng chính là Búp bê Bắc Kinh của nữ tác giả Xuân Thụ, một người trẻ tuổi đập phá các khuôn mẫu. Cuốn tiểu thuyết

nửa tự truyện được in lần đầu tiên vào năm 2002 khi Xuân Thụ mới mười

bảy tuổi này, mới đây đã được dịch sang tiếng Anh, kể về cuộc sống sôi

sục của một cô bé bỏ học trung học, và cũng có trùng tên với tác giả.

Với Xuân Thụ, trường học là một sự câu thúc khó chịu ngăn trở cô đến với những mối quan tâm cấp thiết hơn như các bạn trai, các câu lạc bộ

punk-rock, các trung tâm mua bán và cửa hàng McDonald. Sau khi bỏ học để viết cho một tờ báo lá cải thời thượng, Xuân Thụ trở lại trường học.

Nhưng cô không thể chịu đựng được sự độc đoán cũng như các giáo viên khi ra lệnh cho cô phải làm thế này, phải sống thế nọ, và cô lại bỏ học lần nữa, lần này là vĩnh viễn.

Thế giới của Xuân Thụ là một chốn quậy phá ầm ĩ, nơi mà âm nhạc của Sonic

Youth và REM chia sẻ công chúng cùng các ban nhạc rock-alternative đại

lục như Bàn Cổ, PK14. Đó là một thế giới mà các bậc cha mẹ dễ dãi nuông

chiều những đứa con hư của họ - mẹ của Xuân Thụ đã từng đem cô từ Bắc

Kinh đi Khai Phong để chơi bời với ban nhạc Tinh Noãn, một ban nhạc punk mà cô tôn sùng, rồi ở lại một mình trong một nhà khách cho đến khi Xuân Thụ sẵn lòng trở lại Bắc Kinh vào bốn hôm sau.

Búp bê Bắc Kinh đã mở một cánh cửa về cái thế giới mới dường như vô mục

đích của giới trẻ đô thị Trung Quốc. Xuân Thụ đã chứng tỏ sự tự do của

mình bằng cách bỏ học và nhuộm tóc. Và ở Trung Quốc hiện nay, đó là sành điệu và quậy lắm.

JACOB ADELMAN (Times)

MỸ NỮ LINGLEI TRÀN NGẬP VĂN ĐÀN TRUNG QUỐC

Văn đàn Trung Quốc thời gian qua đã rầm rộ các loạt bài viết về cái gọi là

“tiểu thuyết linglei”, “văn học linglei”, “nhà văn linglei”, “tiểu

thuyết nhân loại mới”,… mà các nhà văn nữ trẻ như Vệ Tuệ, Miên Miên, hay Xuân Thụ,… luôn là tiêu điểm.

Họ thuộc lớp nhà văn “vãng sinh đại” (thế hệ sinh sau) ra đời vào những

năm 1970, tuổi đời còn rất trẻ. Song với những tác phẩm như: Đường (của

Miên Miên); Điên cuồng như Vệ Tuệ, Bảo bối Thượng Hải (của Vệ Tuệ); Búp

bê Bắc Kinh (của Xuân Thụ),… các nữ tác giả linglei này đã trở thành tâm điểm của báo chí Trung Quốc với những luồng khen, chê lẫn lộn.

Xu hướng khen thì cho rằng “họ đa nói toạc ra những điều thầm kín nhất

trong lòng”, hoặc là “đem đến cho văn học gương mặt mới”,… Khuynh hướng

chê thì trách họ “viết bằng thân thể chứ không phải viết bằng đầu”, rồi

thì “viết bằng khí quan”,…

Tuy nhiên, dù sao đi nữa, linglei cũng là xu hướng văn học phản ánh một xu

thế tồn tại thực trong xã hội Trung Quốc. Đó là thế hệ linglei, một lớp

người tự xưng là “tân hiện đại” (đã có cả tạp chí mang tên Tân hiện

đại), theo đuổi lối sống bất cần, nổi trội, và tự do làm những gì họ

thích.

Và đó là nền tảng để các nhà văn mỹ nữ Trung Quốc làm mưa làm gió. Như Vệ

Tuệ, được mệnh danh là bà tổ của “nhà văn thân thể”, chẳng những dùng

thân thể để sáng tác mà còn dán cả thân mình lên trang bìa, rồi bộc bạch đó chính là “tôi”.

Tiếp theo phải kể đến Miên Miên, tuy rằng tác giả này không thoát khỏi khuôn sáo cũ của Vệ Tuệ, tuy không nổi đình nổi đám bằng; rồi Xuân Thụ, với

tự truyện Búp bê Bắc Kinh, cô gái bỏ học cấp 3 (dù có bố là sĩ quan quân đội cao cấp) viết về chính những kinh nghiệm tình ái của mình và đã có

một best-seller xịn.

Để làm thành thế hệ nhà văn mỹ nữ này, phải kể thêm cả Cửu Đan ở Singapore về và viết Quạ đen, tác phẩm kể về việc các cô gái Trung Quốc du học

phải bán thân hoặc cặp bồ với người nước ngoài để mưu sinh; rồi đến Hồng Ảnh, nữ tác giả từ Anh về, lại có kế khác: ra sách, làm một vụ kiện,

cũng nổi tiếng; sau cùng, phải kể đến An Ni Bảo Bối, một nữ tác giả chỉ

chuyên viết trên mạng của đại lục với các nhân vật nữ đều chỉ có tên là

An, nhân vật nam chỉ có tên là Lâm. Vậy mà An Ni Bảo Bối đã trở thành

“nhà văn trên mạng thành công nhất ở Trung Quốc”.

Các nhà văn mỹ nữ hiện chiếm đa số các best-seller ở Trung Quốc và gây một

sức ép lớn. Đến nỗi các nhà văn già, thế hệ trước cũng phải noi theo,

viết sách khêu gợi. Thiết Ngưng chẳng thẹn gì khi viết Đại dục nữ;

Trương Kháng Kháng viết Tác nữ; còn Trì Lợi thì tỏ ra thẳng thừng với Hễ sướng thì hét lên; ngay cả Tất Thục Mẫn, một nữ tác giả vốn nghiêm

chỉnh cũng đã xuất bản cuốn sách có tên: Hãy cứu lấy bầu vú,…Ảnh hưởng

của thế hệ nhà văn mỹ nữ ở Trung Quốc quả thực chẳng phả