g giống hệt như thể xác của người đó, về mặt trọng lượng có thểcó khác biệt, nhưng dài ngắn, béo gầy thì giống hệt nhau. Trong câuchuyện về Liễu Thiếu Du đã nói ở trước, linh hồn và thể xác hoàn toàngiống nhau, khiến người bên cạnh còn không phân biệt được ai là chủ, ailà khách. Đây có lẽ là kiến thức thường thấy của chúng ta trong quanniệm về thế giới u minh, thử đọc một loạt những câu chuyện về linh hồn,những người tình trong giấc mơ, những sinh hồn do âm sai bắt đi, DiêmVương tra khảo, và những linh hồn hiển linh trong nhân gian dường nhưđều giống hệt thể xác của người đó. Chỉ cần suy nghĩ một chút là có thểhiểu ngay, nếu linh hồn và thể xác khác nhau thì chẳng phải thế giới âmphủ sẽ đại loạn hay sao? Không chỉ đại loạn mà sẽ hoàn toàn sụp đổ!
Tôi có suy nghĩ thế này, nếu quỷ có thể gặp người mà người không thể gặpquỷ thì mối quan hệ giữa hai thế giới âm dương không được bình đẳng cholắm, điều này cũng là một trong những nguyên nhân khiến rất nhiều ngườicho rằng ma quỷ có khả năng siêu phàm, có thể biết những thứ mà conngười không biết, làm những việc mà con người không thể làm. Người không thể nhìn thấy quỷ, nếu quỷ muốn người nhìn thấy, muốn người cảm nhậnthấy thì phải trở thành “vật phụ thuộc”, quan niệm này mặc dù không phổthông lắm, nhưng đúng là đã tồn tại trong một vài ghi chép của các họcgiả. Chẳng hạn như mảnh ván quan tài thì không thể thành tinh, cái phấttrần hỏng thì không thể tác quái, lý do chúng bị con người cho rằng cóthể trở thành tinh quái vẫn là vì có vật tinh quái đính kèm mà thôi. Tuy nhiên, nếu người nào đó có thể nhìn thấy quỷ, giả sử anh ta không phảilà thuật sĩ có thể nhìn thấy quỷ, hoặc đứa trẻ có đôi mắt tinh tường thì nhiều khả năng anh ta có vấn đề về mặt tinh thần, nghiêm trọng hơn thìcó lẽ thành phần quỷ trên người anh ta tương đối nhiều, cũng có thể anhta sắp chết. Giống như một câu nói trong bộ phim Constantine[3'> của Mỹ:“Khi bạn nhìn thấy họ thì họ cũng nhìn thấy bạn rồi.” Mặt khác, nhìn từgóc độ của ma quỷ thì họ vốn không nhìn thấy con người, thứ mà họ nhìnthấy chỉ là linh hồn của con người, phương thức mà họ và con người cóthể giao lưu với nhau là thông qua giấc mơ, sự ảo giác nhất thời (tức là tạm thời ngao du giữa hai thế giới âm và dương). Những gì mà âm sai cóthể nhìn thấy có lẽ cũng giống như thế, do đó, thứ mà chúng bắt đi cũngchỉ có thể là hồn mà không phải là “người”, khi chúng cầm dây quấn vàocổ “người”, thực ra là quấn vào cổ hồn của người đó. Những đối tượng rađi một cách bất thường, khi tỉnh lại người đầm đìa mồ hôi, run rẩy đókhông phải là người bệnh nằm trên giường mà là linh hồn của người đó. Ởđây tôi không muốn bàn luận quá nhiều về vấn đề này, chỉ muốn mượn nó để nói rõ một điều, thường thì, nếu linh hồn của người ta bị nhìn thấy, về lý giống hệt với thể xác của người đó, đến cả sự khác biệt nhỏ xíu giữa hai anh em sinh đôi có lẽ cũng không có.
[3'> Người đến từ địa ngục.
Khi một linh hồn như thế phải rời khỏi thể xác, nếu phải thể hiện hìnhtượng thì tôi cảm thấy hình ảnh thần xác phân ly trong bộ phim Ghost[4'>của Mỹ là hợp lý nhất: Khi người chết ngã xuống, một hình ảnh có hìnhdạng giống hệt người đó cùng lúc tách ra khỏi cái xác, từ từ đứng dậy,lơ lửng bay đi, hoặc lên thiên đàng, hoặc xuống địa ngục. Nhưng kiểuphân ly khỏi thể xác như thế rất ít được miêu tả trong những câu chuyệnma của chúng ta, mà là những người đồng ý với cách nhìn này cho rằng đólà chuyện hết sức bình thường, không có gì phải bàn cãi. Như truyện Sinh hồn vong tử trong Dực quynh bại biên mà chúng ta đã đề cập ở chương Mất hồn cũng là kiểu linh hồn cố gắng thoát khỏi thể xác. Còn có rất nhiềunhững câu chuyện về việc linh hồn nhập lại thể xác, hoặc linh hồn laovào trong thể xác, hoặc linh hồn và thể xác gặp nhau rồi nhập lại thànhmột… Nếu có ai đó yêu cầu phải miêu tả giống như khi chơi búp bê Nga, từ từ nhấc con bên ngoài ra rồi lại nhấc tiếp con bên trong thì đúng làlàm khó người kể chuyện rồi. Trong Phong thần diễn nghĩa[5'>, động một tí là lại nói: “Một linh hồn nữa đã chạy về đài phong thần rồi”, ba trămsáu mươi lăm linh hồn chết đột tử là tách ra khỏi những cái đầu bị đánhvỡ toác hay thoát ra từ chỗ cơ thể bị đứt làm đôi, không có chỗ nào nóirõ. Xem ra Hứa Trọng Lâm cũng khó có thể nói rõ, nên đành ỡm ờ cho qua.Mà việc này vốn cũng không thể truy cứu tới từng chi tiết, nếu gặp phảinhững người thích tranh cãi, họ hỏi: Nếu như hình dạng của quỷ và thểxác giống hệt nhau, cho dù là người có bị chém thành hai đoạn đi nữa thì linh hồn của anh ta khi bay về đài phong thần cũng phải chia thành haiđoạn mà bay sao? Nhưng ở đây chúng ta không nói đến quỷ, vì vậy cũngkhông cần tranh cãi.
[4'> Hồn ma.
[5'> ‘Phong thần diễn nghĩa’ của Hứa Trọng Lâm
Nhưng cổ nhân có một vị tiên sinh khi gặp phải cảnh bế tắc, cảm giác như linh hồn thoát xác, phải giống như con tằm thoát khỏi kén, ve sầu thoát xácvậy, cần có một cái lỗ mới chui ra được. Đương nhiên, theo như điển tích mà Nho học đã nói, linh hồn chỉ là khói, là khí, có thể dễ dàng tưởngtượng, chỉ cần thoát ra khỏi cơ thể người như toát mồ
