ra mủi lòng và tự nhiên nghe cay cay nơi mắt. Trước tình cảnh “buồn thảm” đó, cả lớp cũng ngồi im, không ai nói một câu.

Cô Nga mỉm cười nhìn tôi:

– Còn Nghi? Em thấy thế nào?

Nghe cô nói vậy, tôi có cảm giác mọi chuyện sẽ sáng sủa. Không ngần ngại, tôi đứng bật dậy:

– Em cũng vậy ạ! Em hứa sẽ giúp đỡ bạn An tận tình. Chúng em sẽ không bỏ học đi chơi nữa đâu ạ! Nếu có đi chơi ….

Cô Nga ngạc nhiên:

– Em nói sao?

Tôi ấp úng:

– Dạ, nếu có đi chơi thì phải học xong bài vở mới đi ạ!

Thằng Vương vốn nghiêm nghị xưa nay, nghe tôi nói bỗng dưng nó phì cười khiến cả lớp cười theo. Tôi đâu phải đứa ưa pha trò như thằng An mà không hiểu sao lúc đó tôi lại nói một câu vô duyên vậy không biết!

Trong một thoáng, không khí lớp học trở lại như cũ. Đúng lúc đó, tiếng trống đổi tiết vang lên “tùng, tùng, tùng.”

Trưa đó, trên đường về, tôi nói với An:

– Lần này phải học đàng hoàng nghe mày?

Nó ậm ừ trong miệng.

Tôi nhìn nó dò xét:

– Đã hứa thì phải giữ lời!

– Giữ thì giữ!

Tôi gắt:

– Thôi đi! Đừng có giễu!

An khoát tay qua vai tôi:

– Tao nói thật đó! Tao không muốn cô Nga tách hai đứa mình ra!

Những lời nó nói gợi tôi nhớ đến thái độ đầy cảm động của nó trong lớp lúc ban sáng. Tôi khịt mũi:

– Thì tao cũng vậy! Nhưng cái chính còn vì sự lợi ích của việc học…

Tôi chưa nói hết câu, thằng An đã cắt ngang:

– Tao chẳng thấy ích lợi quái gì hết!

Nghe cái giọng ngang phè của nó, tôi biết đầu óc nó vẫn chưa có chuyển biến gì hết. Nó vẫn còn sùng bái lối sống không-học-hành-mà-vẫn-giàu-sang của anh Dự nó. Nhưng tôi chẳng hơi sức đâu, và cũng chẳng đủ lý lẽ, để cãi nhau với An. Miễn nó chịu học là được rồi, dẫu là học chỉ để bảo vệ tình bạn thắm thiết giữa tôi và nó.

Buổi học đầu tiên sau khi bị kiểm điểm ra thật nghiêm túc.

Thằng An ngồi khoanh tay trên bàn, cuốn tập nháp giở ra trước mặt đầy vẻ sẵn sàng. Nó không còn giở giọng “Rạp Cây Gõ có phim hay lắm” hoặc đòi nghỉ giải lao để chơi trò câu đố nữa.

Thấy nó mẫu mực quá, tôi cũng hào hứng lây. Giở thời khóa biểu ra coi, thấy ngày mai có tiết ngữ pháp, tôi kêu nó đem tập ngữ pháp ra để tôi kiểm tra.

Mặc dù biết An mất căn bản trầm trọng, tôi vẫn luôn bị bất ngờ và nhanh chóng chán nản trước sự “dốt đặc cán mai” của nó. Hỏi nó vài ba câu, sự hào hứng ban đầu của tôi lập tức biến mất.

Khi ôn tập về các từ loại đã học, An lẫn lộn lung tung, nó không thể nào hiểu được tại sao “xanh” là tính từ mà “màu xanh” lại là danh từ. Tôi giảng giải rát cả cổ, nó cứ đực mặt ra:

– Tao thấy hai từ đó cũng giống hệt nhau chứ có khác gì đâu?

– Sao lại không khác! Ví dụ người ta có thể nói màu xanh trải dài trên cánh đồng nhưng không thể nói xanh trải dài trên cánh dài trên cánh đồng, nghe nó chướng tai lắm!

An gật gù:

– Ừ, tao cũng nghe nó kỳ kỳ làm sao!

Mặt tôi tươi lên:

– Đó, vậy là mày hiểu rồi đó!

Nó lắc đầu:

– Tao có hiểu gì đâu!

Tôi nổi sùng:

– Mày không hiểu cái gì?

Nó nuốt nước bọt:

– Tại sao màu xanh là danh từ?

– Thì nó là danh từ chứ sao!

– Nhưng mà tại sao?

Tôi nghĩ ngợi một thoáng rồi đáp:

– Bởi vì nó có thể làm chủ ngữ trong câu.

Nói xong, tôi hiểu lời giải thích của mình chẳng ăn thua gì. Sự khác nhau giữa các loại từ, thằng An còn phân biệt không xong, nói gì đến các thứ rắc rối như chủ ngữ, vị ngữ.

Không thèm nhắc đến “xanh” với “màu xanh” nữa, tôi hỏi tiếp:

– Thế mày phân biệt được tính từ với động từ chưa?

– Rồi.

– Thiệt không?

– Thiệt chớ!

An khẳng định hùng hồn nhưng thật bụng tôi không tin lắm. Tôi dò bài:

– Động từ là gì?

Nó đáp ngay:

– Động từ là những từ chỉ hoạt động và trạng thái.

Tôi gật đầu:

– Còn tính từ?

– Là những từ chỉ đặc điểm, tính chất, tình trạng.

Tôi ngạc nhiên:

– Mày học hồi nào vậy?

Nó nhe răng cười:

– Hồi nãy.

– Hồi nào?

– Thì mới đây! Lúc lật tập ra, tao liếc sơ sơ!

Tôi thở dài não ruột.

Thằng An nhìn tôi lom lom:

– Mày còn hỏi gì nữa không?

Hỏi cái giọng đó, dám nó tính chuồn đi chơi! Nghĩ vậy, tôi quắc mắt:

– Nữa!

– Thì hỏi đi!

Tôi “hừm” trong miệng:

– Cao là từ gì?

– Tính từ.

– Đúng rồi! Ăn là từ gì?

– Động từ.

– Giỏi!

– Tính từ.

Giỏi là tôi khen nó giỏi. Nó tưởng tôi hỏi nên nó trả lời giỏi là tính từ. Tôi cười thầm trong bụng nhưng không nói. Dù sao thì nó cũng đáp đúng.

– Học tập?

– Động từ.

– Dễ thương?

– Tính từ.

– Nhớ nhung?

– Tính từ.

Tôi nhún vai:

– Sai rồi! Nghĩ ngợi?

An phân vân:

– Hình như là … động từ!

– Không có hình như gì hết! Nghĩ ngợi là từ gì?

Thấy tôi làm gắt, tự nhiên nó đổi “tông:”

– Tính từ.

Tôi chép miệng:

– Trật rồi ông ơi! Nhớ nhung và nghĩ ngợi đều là động từ hết ráo!

An bứt tóc:

– Làm sao tao biết nó là động từ! Nó có sự chuyển động nào đâu!

Hóa ra An chỉ có thể biết là động từ với những từ nào chỉ sự chuyển động cụ thể như ăn, uống, chạy, nhảy, leo, trèo, cắn, xé … còn những động từ chỉ trạng thái thì nó chào thua.

Tôi giảng tới giảng lui một hồi, nó vẫn không tài nào phân biệt được tính từ và động từ chỉ trạng thái.

Rốt cuộc tôi phải lậ