ểu ra.

Em nhìn tôi cười cười gật đầu.

Tôi không giấu được cảm giác hổ thẹn, nghĩ lại hồi trước thường đem chuyện này ra trêu trọc người ta, thật đúng là không biết trời cao đất dày.

Lông Mi mặc ra ngoài một bộ đồ lao động có yếm và nhiều túi, trông rất dễ thương, chăm chú làm tiếp công việc của mình.

Tôi chẳng biết làm gì, ngồi trên tường gạch, đốt một điếu thuốc, ngắm nhìn toàn cảnh cổ trấn.

Xa xa là một dãy núi thấp, khắp trên triền núi là những cây ăn quả đang ngậm nụ, dưới chân núi, cánh đồng hoa cải vàng ruộm một màu. Thị trấn cổ đậm đà nét đặc sắc của người dân An Huy, khắp nơi đều là những bức tường gạch xám nhấp nhô, mái ngói xanh san sát như răng lược, cửa chính hình chữ bát điêu khắc tỷ mỉ tinh tế, đầu chái nhà nhô hẳn lên cao, tường bao xây quanh co ngoắt nghéo … Vài con suổi nhỏ uốn éo chảy qua thị trấn. Kết cấu nhà cửa ở đây cũng tương đối giống Tây Đường. Ngoài chất liệu gỗ và đá khác nhau ra, còn một điểm khác biệt nữa là, ở Tây Đệ đâu đâu cũng thấy những dòng suối mát trong, còn Tây Đường thì chỉ có một con sông nhỏ bẩn thỉu.

Nhớ đến Tây Đường, bất giác lại nhớ đến Bất Bất, trong lòng tôi cũng hơi thương cảm, nhưng không nghiêm trọng lắm. Bắt đầu không nghiêm trọng từ lúc nào vậy nhỉ ? Hình như là bắt đầu từ đêm cùng Lông Mi ngắm sau chổi thì phải ? Quên mất rồi.

Ngắm cảnh một lúc, tôi lại quay sang nhìn Lông Mi, em đang cố định vải vẽ lên giá.

Trên tấm vải là một bức “Quán café lúc nửa đêm” của Van Gogh đang dang dở.

Nét vẽ hết sức thuần thục, người bình thường khó mà phân biệt được thật hay giả. Tôi đặc biệt lưu ý đến bầu trời đêm trong tranh, phát hiện ra một điểm không thành công duy nhất: em không thể biểu đạt được bầu trời đêm màu xanh ngọc đẹp đến mức không thể dùng bất cứ ngôn ngữ nào để hình dung và những ngôi sao lấp lánh như bảo thạch gắn trên nền trời xanh thẳm ấy.

– Thích Van Gogh hả ?

Tôi hỏi.

– Vâng.

Lông Mi đang pha mầu trên bảng điều sắc, hình như có vẻ ngạc nhiên khi tôi nhận ra bức tranh này.

– Tranh của ông ấy bán được nhiều tiền hả ?

– Phải.

Em vừa chăm chú phết mầu lên vải vẽ, vừa nói:

– Tất nhiên cũng không phải hoàn toàn như vậy, mà thích nhất là tính cách của ông ấy. Ví dụ như có lần ông ấy đã nói: càng già nua xấu xí, càng nghèo đói bệnh tật, càng bị người ta ghét, thì lại càng phải dùng những màu sắc rực rỡ huy hoàng để rửa sạch sự nhục nhã đó.

Tôi mỉm cười tán đồng với Lông Mi.

– Em vẽ thế nào ?

Lông Mi nhúng cây bút vào ống rửa.

– Cũng được. Đến giờ cũng mới chỉ phát hiện ra một chỗ không ổn.

– Đâu thế ?

Em rửa bút xong, lại chấm mầu trên bảng điều sắc, cẩn thận tô lên tấm vải vẽ, thái độ cứ như đang nghĩ rằng tôi không nêu ra được ý kiến gì vậy.

– Bầu trời đêm ! Em vẽ tối quá, không thể hiện được cái rực rỡ của bầu trời đêm và sự tuyệt vọng sâu sắc phía sau những sắc màu rực rỡ đó.

Lông Mi chăm chú quan sát bức tranh, gật gật đầu, rồi quay sang cười với tôi, nét mặt có vẻ hơi ngạc nhiên.

– Anh thích họa sĩ nào ?

Lông Mi bắt đầu pha lại màu trên bảng điều sắc theo ý kiến của tôi.

– Gauguin

Tôi đáp không chút do dự.

Em liếc mắt sang, ra hiệu cho tôi nói tiếp.

Tôi đốt một điếu thuốc, nghĩ một chút rồi nghiêm túc tổng kết:

– Gauguin không chỉ là một họa sĩ đã mang đến quan niệm mới cho hội họa hiện đại, mà còn là một nhà thám hiểm có dũng khí và gan dạ. Như chuyện ông ấy rời Paris đến hòn đảo hoang dã nguyen thủy Tahiti ở châu Phi. Mục đích chủ yếu của ông không phải để tìm kiếm những điều mới lạ, mà là vì một lý tưởng sống, vì tìm kiếm bến đỗ tinh thần sau những mệt mỏi chán ngán với thành phố đầy những lừa gạt dối trá, tìm kiếm bản nguyên của nhân loại và nội căn của nhân tính, nếu không làm sao ông có thể vẽ ra được bức: “Chúng ta từ đâu tới ? Chúng ta là gì ? Chúng ta sẽ đi đâu ?” Mỗi lần đứng trước bức tranh này, anh đều cảm thấy mình thật nhỏ bé. Không chỉ vì ý nghĩa triết học của bản thân bức tranh, mà nhiều hơn đó là sự hổ thẹn trước tinh thần cao vời vợi của nhà họa sĩ.

Tôi ngừng lại, quay đầu ra nhìn Lông Mi, đột nhiên cảm thấy hơi xấu hổ: hình như tôi hơi tâng bốc bản thân mình thì phải? Thực ra tôi ccũng chỉ như một hạt cát, chẳng là gì cả, thật sự không xứng đáng lấy Gauguin ra để đề cao bản thân.

Lông Mi im lặng, tay cầm bút, ngẩn người nhìn tôi, ánh mắt chưa bao giờ ngập tràn cảm xúc như lúc này, cứ như là em đột nhiên phát hiện ra một thằng tôi hoàn toàn mới vậy. Một lúc lâu sau em mới giật mình sực tỉnh, lấy mu bàn tay lau trán theo thói quen, rồi tiếp tục công việc vẽ tranh của mình.

Im lặng bao trùm lấy hai chúng tôi.

Tôi ngồi ở đầu tường. Vừa hút thuốc vừa ngắm vầng mặt trời sắp khuất dần sau rặng núi phía Tây, lấy khẩu cầm ra thổi một đoạn trong khúc “Vincent” mà Don McLean hát tặng Van Gogh. Không biết là tiếng khẩu cầm đã thu hút Lông Mi hay là vẽ mệt rồi, mà em cho bút vào ống rửa, vươn mình lười nhác rồi trèo lên ngồi cạnh tôi, lặng lẽ ngắm vầng dương đang từ từ khuất sau đỉnh núi.

Hai người cùng nhìn về một nơi, vai kề vai, giống như hai con chuồn chuồn đỏ đầu to lặng lẽ đậu nơi mé tường.

– Anh biế