
uốc đất. Các bà ma-xơ cũng như những người nông dân ở đây, họ
trồng hoa, trồng rau, trồng lúa, chỉ có khác là họ làm việc trong khu
đất của nhà thờ. Người dân ở đây gọi là "đất của ma-xơ". Ðất màu mỡ lắm, trồng cái gì cũng tốt. Hoa mọc từng luống đỏ chói.
Ngoài việc trồng trọt, các bà ma-xơ luôn ở trong nhà. Có cả thảy là bốn ma-xơ. Họ không nói chuyện với nhau, chưa bao giờ tôi thấy họ nói
chuyện. Họ cứ im lặng đi ra đi vào.
Từ vùng ngoài khu đất ma-xơ, chúng tôi theo dõi họ. Họ có nhiều cái để nhìn. Ví dụ chiếc áo. Thông thường người ta làm ruộng với những
chiếc áo xấu xí, thì các bà ma-xơ ngược lại, lúc nào cũng bận những
chiếc áo trắng tinh, sạch sẽ. Họ giống những người dạo chơi trong vườn
hơn là làm vườn.
Có nhiều lần tôi đi xuống nhà thờ một mình. Tôi thích vậy vì cảm
giác vừa sợ vừa khoái trá khi chui vào một hốc kẹt rồi lắng nghe tiếng
bước chân của các bà đi đi lại, mà không hề biết sự có mặt của tôi. Tôi
ngồi cho đến khi mặt trời gần lặn, thế là sung sướng đi về.
Tôi phải công nhận với lũ bạn, các bà ma-xơ là những người khó hiểu nhất. Chúng tôi hay mò vào nhà thờ lúc các bà đang trồng trọt. Qua cánh cửa chính là một gian phòng rộng mênh mông. Ngoài cái bàn thờ lớn để
trên bục ra, nhà thờ chỉ có vài hàng ghế và một cái hộp gỗ vuông. Tôi
chưa bao giờ thấy một căn phòng rộng và trống trải như vậy. Sau gian
phòng là những cái phòng nhỏ, nơi các bà ma-xơ ngủ. Gia tài của các bà
là những cuốn sách dày và những bộ quần áo dài màu trắng. Bố tôi nói cái hộp gỗ vuông mà tôi thấy là cây đàn piano.
Những buổi chiều hoặc tối, các bà hay chơi đàn. Tiếng đàn vọng ra
bên ngoài hàng rào nghe thật xa lạ và buồn thiu. Cả nhà thờ như chìm vào trong bóng tối, ngoại trừ tiếng đàn là lung lay, là động đậy. Cây đèn
dầu đặt trên bàn thờ nhỏ xíu và đó cũng là nguồn sáng chính cho căn nhà.
Nhưng buổi chiều thứ bảy, các bà chơi đàn sớm hơn thường lệ, nên
thằng Toàn hay rủ tôi đi xem. Qua cái lỗ tò vò, tôi thấy một bà ngồi đàn và ba bà ma-xơ còn lại đứng hát như trên sân khấu. Khi hát, thỉnh
thoảng họ đưa hai bàn tay về phía trước rồi lại úp vào ngực. Cử chỉ đó
luôn luôn không đổi trong mọi bài hát. Khuôn mặt các bà ngẩng lên cao,
trang nghiêm, say đắm. Sau mỗi bài hát, họ cũng không nói chuyện với
nhau. Người chơi đàn dạo qua bản khác như có sự thỏa thuận từ trước.
Cuốn nhạc dày cộm đặt trên cây đàn, màu vàng úa được các bà lật nhẹ,
thận trọng như sợ rách. Cử chỉ đó đã cho các bà một dáng vẻ khác người.
Chúng tôi thường bỏ về giữa chừng vì không còn cái gì để xem. Khi
đến, các bà đã chơi đàn rồi và khi về các bà vẫn đang còn chơi đàn. Dầu
vậy phải công nhận, các bà ma-xơ có cái gì đó đã lôi cuốn tôi kinh
khủng. Cứ cách một vài hôm là tôi lại mò xuống nhà thờ. Ði quẩn quanh
trong ngôi nhà trống hoác, rồi chui vào hốc kẹt khi thấy những cái bóng
trắng thấp thoáng; hoặc nhìn các bà ma-xơ chơi đàn qua cái lỗ tò vò. Có
hôm, tiếng nhạc du dương làm tôi ngủ lúc nào không hay, khi đang ngồi
trong hốc kẹt. Khi thức dậy thì trời đã tối, các bà ma-xơ cũng không
thấy đâu, tôi thấy nhà thờ như một lâu đài bỏ hoang trong những câu
chuyện cổ tích. Dầu mọi ngóc ngách bên trong tôi đều biết, nhưng vẫn có
một cái gì đó bí ẩn mà tôi cần phải khám phá thêm.
Mùa mưa năm đó kéo dài lê thê. Mẹ tôi nói chưa bao giờ thấy một mùa mưa dài như vậy. Cây ngoài vườn xanh mướt vì liên tục được tắm gội.
Trong những trận mưa như vậy, tôi hay rủ thằng Toàn xuống nhà thờ. Chúng tôi chui vào góc kẹt quen thuộc, rồi lắng nghe tiếng mưa lẫn tiếng đàn. Tôi phát hiện ra một điều: những hôm mưa các bà luôn chơi đàn và luôn
chơi hay hơn. Tôi đã tìm được một chỗ ngồi gần các bà nhất mà vẫn không
bị phát hiện. Chỗ ngồi đó chỉ cách các bà một vách mỏng. Các bà ma-xơ
đang vừa đàn vừa hát say mê.
Bỗng một bà đi đến chỗ chúng tôi ngồi, nói vọng qua lỗ tò vò:
- Ai đó, vào đi.
Vụt một cái, thằng Toàn nhảy phắt qua bờ rào chạy thoát. Tôi chạy
theo nhưng vấp phải một vật gì đó, té nhào, nằm bẹp. Khi tôi ngóc đầu
lên đã thấy đôi chân của bà ma-xơ đứng trước mặt. Ðó là một đôi chân nhỏ xíu, trắng hồng. Một đôi chân hoàn toàn chạm đất.
- Con có sao không? Ðừng sợ. Bà không bắt con nít bao giờ.
Tôi khóc òa. Bà dẫn tôi vào nhà, đặt ngồi trên chiếc ghế gần cây piano.
Một bà hỏi:
- Con có thích nghe hát không?
Tôi gật đầu:
- Nhưng bà đừng đến gần con, con sợ lắm đó!
- Rồi rồi, không sao cả! Các bà cười hiền hậu. Con có thể đến đây chơi bất cứ lúc nào con muốn.
Tôi khoe với thằng Toàn là đã quen với bà ma-xơ. Nó không tin. Nó
còn thông báo với cả lớp rằng tôi đã nói xạo