Trong những ngày đánh mất
tình yêu, năm tháng vẫn yên ổn như xưa, tuế nguyệt tĩnh mịch như thuở
ban đầu. Nhưng những chuyện cũ tưởng chừng có thể lãng quên đó, lại
không thế quên nổi dù chỉ là một chuyện, nhưng không thể tính toán, đành thuận theo tự nhiên. Thế sự rối rắm, bạn coi một vở kịch là thật, vậy
thì tất cả thành thật. Bạn coi cuộc sống là giả, vậy thì tất cả đúng là
giả.

Thái độ sống của mỗi người khác nhau, cách thức đối đãi với
tình cảm cũng mỗi người một vẻ. Phật dạy con người không nên có quá
nhiều chấp niệm đối với tình yêu, nhưng Phật lại ban phát càng nhiều
tình yêu cho chúng sinh, mà không cầu bất cứ đền đáp nào. Trên thế gian
này luôn có những người phải đợi ngàn cành buồm qua hết, mới nhận ra
phải quay đầu, phải đợi đến lúc chia ly thất tán, mới bắt đầu hiểu được
trân trọng, đợi đến lúc vật còn người mất, mới bắt đầu nhớ nhung.

Ở cung Potala (Bố Đạt La) xa xôi, từng có một vị tình tăng như thế, ngài
tên gọi là Thương Ương Gia Thố, được vạn dân sùng bái. Cho dù Thiền Tâm
thanh tịnh, thấu suốt, nhưng vì tình cảm mà không thể tự chủ. Năm đó
ngài đã từng viết câu thơ khắc cốt ghi tâm: “Thế gian an đắc song toàn
pháp, bất phụ Như Lai bất phụ khanh.” (tạm dịch: Thế gian sao thể vẹn
đôi đường, không phụ Như Lai chẳng phụ nàng) Ngài chính là một vị Phật
nghiêm trang tĩnh toạ trên đài sen, phổ độ chúng sinh, mà trong lòng
không thể quên được cuộc sống lứa đôi hạnh phúc.

Ở Tây Tạng, nơi
thần bí cao thâm vời vợi, truyền thuyết về ngài như một bản tình ca,
truyền đi hết thảy những nơi có cỏ cây, hồ nước. Rất nhiều người băng
núi vượt sông đi tìm, đi lễ bái, không chỉ vì tín ngưỡng, mà nguyên nhân sâu xa hơn là vị tình tăng lãng mạn này đã đem đến sự thần kỳ và tươi
đẹp như mộng ảo, khiến thế nhân tin rằng. ở vùng đất thần bí đó, hoa
tình mọc khắp nơi, mỗi dòng sông, mỗi ngọn núi, mỗi chú dê nơi đó, đều
được siêu độ.

Sau này lại có một vị tình tăng, người là chú nhạn
cô lẻ giữa hồng trần, phiêu lãng nửa đời, nếm hết tình vị. Vị tăng già
được tiên đoán số mệnh này, tên là Tô Mạn Thù. Cuộc đời của người, mấy
lần trốn vào cửa Phật, nhưng trước sau chẳng quên nổi trần duyên. Khi
người rời khỏi nhân gian, để lại tám chữ: Hết thảy hữu tình, đều không
vương vấn. Nhưng người thực sự đã đốn ngộ, đã từ bỏ được chưa? Khi còn
sống, người đã phụ biết bao hồng nhan, mỗi lần gây ra hoạ, lại quay
người bỏ trốn. Không phải người vô tình, mà là thực sự không thể gánh
vác trách nhiệm.

Chắc chắn còn rất nhiều vị tình tăng chúng ta đã biết, và cả những người chúng ta chưa biết, họ có phẩm chất như hoa
sen, là một hạt cải giống trước Phật, lại là một đoá hoa sóng trong biển tình. Những người này cho dù là ngồi thiền trước Phật, hay là bôn tẩu
nơi trần thế, sự tu hành của họ, đều là chữ Tình. Quỳ trên nệm bồ đoàn,
dùng thời gian trăm nghìn năm, luân hồi mấy kiếp, đổi lấy nhân duyên một đời, hay một lần tương phùng. Đợi đến một ngày được như ý nguyện, là có thể triệt để cắt bỏ chấp niệm, tâm như pha lê, trong vắt như nước.

Phật nói: “Các hành đều vô thường, tất cả đều là khổ. Các pháp đều vô ngã,
tịch diệt tức là vui[18'>.”[19'> Trong quá trình tu luyện, không phải một
lòng cố chấp vạch rõ giới hạn giữa bản thân với thế sự phồn tạp, mà là
thân ở giữa khói lửa xoay vòng, vẫn có thể trong sáng như tuyết trắng
năm xưa. Đi khắp sơn hà mênh mang, vạn vật phồn thịnh, ai vui nhân duyên thiên tính của người đó, ai cũng không thể thay thế được ai. Những con
đường đã qua, những người đã gặp, những chuyện đã xảy ra, giống như nước sông dào dạt, không thể ngược dòng.

[18'> Cùng với “Tịch tĩnh Niết Bàn là Tam pháp ẩn trong Phật giáo.

[19'> Tức là diện mạo, chân tướng vốn có.

Rốt cuộc bạn còn cố chấp điều gì? Đã biết rõ, mỗi người đều là hạt bụi nhỏ
nhoi giữa đất trời, có một ngày không biết sẽ về đâu. Phật Đà A Nan dù
hoá thân thành cây cầu đá, chịu trăm ngàn năm gió thốc nắng đổ, há chẳng biết người thiếu nữ ấy đã chịu luân hồi cũng năm tháng hay không? Có lẽ nàng đã hoá thân thành bụi trần ở một kiếp nào đó, tan thành tro bụi,
không hồn không phách. Có lẽ nàng hoá thành hoa sen ở một kiếp nào đó,
tu thành chính quả trước Phật, cũng không cần chuyển thế đầu thai nữa.

Hết thảy hữu tình đều sẽ trôi qua. Trên ngả đường mây khói nghìn trùng, lời nào cũng không cần nói. Khi cáo biệt, cũng không cần ngoái nhìn. Sát na quay người, xin hãy khắc ghi quãng thời gian chúng ta đã từng đi qua
đó.

Đều nói nhân gian là
sân khấu, những chúng sinh đi xuyên qua hồng trần, mỗi ngày đều bận rộn
diễn một vở kịch gọi là cuộc sống, đi qua biết bao cây cầu, nhìn qua vô
số mây bay, kinh qua trăm ngàn lần tụ tán, rồi một ngày, liệu có cần gỡ
bỏ trang sức đời người, trở lại với bản ngã thuần khiết thanh tịnh hay
không? Dưới gốc bồ đề bình thản tu hành, ngắm núi xanh che mặt trời,
nước biếc không gợn sóng.

Bốn mùa luân chuyển, những vách đá có
cây đã trải qua ngàn vạn năm đó, cũng chẳng tránh nổi vòng luân hồi
tháng năm. Kỳ thực, tất cả con người đều có lựa chọn củ