đi là vẫn cứ phải đi:

- Thôi, mình đi đi! Bảo chú ấy là đến ngay có việc cần, tôi

muốn bàn riêng với chú ấy, nhá!

Phượng lẳng lặng ra ngoài nhà, lấy chiếc nón treo đầu cột,

rồi cun cút đi ra sân giữa trời nắng chói chang.

Thuật cũng quay ra ngoài nhà, ngồi vào đúng cái ghế có hai

tay vịn Thuật ngồi ban nãy. Cái ghế ấy lúc nào cũng được đặt bên trong, cạnh

bàn thờ tiên tổ, phía tay phải lối vào gian buồng vợ chồng Thuật nằm ở phía

đông nhà. Bên ngoài cũng là một chiếc ghế có hai tay vịn, giống như chiếc ghế

dài kê đối diện, vợ con hay khách khứa ai ngồi vào đấy cũng được, miễn là đừng

có vô ý, nhỡ ngồi vào cái ghế có hai tay vịn đặt phía trong, dưới chỗ bàn thờ

tiên tổ, gặp lúc ông chủ nhà đi đâu về thì thôi đấy, không bị mắng té tát cũng

bị quở vô ý vô tứ. Thuật đặt đít ngồi xuống ghế, hai chân khuỳnh lên để tỳ hai

đầu gối vào mép hai bên tay vịn, còn hai tay đặt lên như kiểu vua chúa ngồi đặt

tay lên tay ngai. Với kiểu ngồi ấy, dường như có làm cho xương cốt trở lên thư

giãn hay sao, mà Thuật lại hướng hẳn khuôn mặt chữ điền, nước da thiết bì, với

đôi mắt to có hàng mi dầy cum cúp, nhìn chằm chằm về phía Phượng đang tất tưởi

bước ra cổng. Chẳng lẽ Thuật không tin vợ mình lại không sang tìm Lận. Chả dám.

Nhưng vẫn ngại vợ ra ngõ gặp ai lại chuyện trò năm câu ba điều, sang đến nơi

khéo không chú ấy lại ra xã rồi cũng nên.

Thuật sốt ruột ngồi đợi. Mãi cũng không thấy Lận sang, mà

cũng không thấy vợ quay về. Đang định đứng dậy ra ngõ xem có thấy ai không, thì

Lận tất tưởi đạp xe đến. Thuật hỏi ngay:

- Nhà tôi sang bên chú đấy.

Lận dựng xe đạp ngoài tường hoa, bước vào:

- Bác gái về sau. Mà hình như em thấy bác ấy rẽ vào bà Thêm

hỏi cái gì ấy.

Lận vừa nói vừa bước vào trong nhà, ngồi xuống đầu chiếc ghế

dài, nhìn ông anh đang ngả người ra ghế tựa, nét mặt khó đăm đăm, dè dặt hỏi:

- Bác cho tìm em có việc gì ạ?

Thuật ngồi ngay người lên, chằm chàm nhìn Lận, hỏi:

- Chú cho thả tay Điền, ông Tinh với mấy người ngoài Phương

Lưu chưa?

Lúc ở nhà, vừa xách xe đạp ra sân định đi xã, thấy chị dâu

sang tìm: “Chú sang ngay có việc cần, ông ấy bàn riêng với chú đấy”, Lận nghĩ

lại chuyện lập “khu văn hoá sinh phần”, chắc là sáng nay lên huyện họp, gặp ông

em rể lại thay đổi gì chăng. Nhưng không ngờ vừa sang đến nơi đã nghe ông anh

cả hỏi một câu đột ngột, không có liên quan gì đến việc gia đình, mà sao lại

cho tìm sang nhà bàn thế này. Lận chưa hiểu đầu trê tai nheo ra sao, lưỡng lự:

- Em tưởng việc thả hay không là phải có ý kiến của huyện

chứ?

Thuật bỗng ngồi hẳn lên, người như lao về phía Lận, hỏi dồn:

- Thế lúc bắt mấy người ấy chú có xin ý kiến huyện không,

hay tự chú cho bảo vệ xuống bắt?

Lận ngập ngừng:

- Lúc em xuống đã thấy ông Hưởng ở đấy rồi. Em hỏi, ông ấy

bảo, đứa nào chống đối cho bắt ráo về xã, chờ giải quyết.

- Vậy mà về huyện ông Hưởng lại nói là xã họ bắt, chứ huyện

ai ra lệnh. Chú đi mà cãi. Giải quyết! Giải quyết cái con khỉ! Hai mươi nhăm

con lợn, toàn loại to, chín mươi cân, một tạ, đang đâu chở đến trại người ta

bắt nuôi báo cô gần chục ngày giời. Báo thanh toán cho mấy tấn thóc trừ vào

công chăn nuôi, cám bã, rau bèo cho xã viên họ phấn khởi, cũng nhất định không

thanh toán. Nhẽ nào người ta chả không cho bắt lợn về. Thế mà ông ấy chỉ cho

người lên báo, chú đã dẫn bảo vệ súng ống, gậy gộc kéo xuống Phương Lưu bắt

người, đem về giam trong nhà kho phân đạm hợp tác xã rồi. Thật là quá nông nổi

em ạ! Bắt người phải có con dấu đóng quốc huy hẳn hoi, chứ đâu dễ như bắt con

cái trong nhà thế được!

Lận ngồi ngay đơ nghe ông anh cả, đứng đầu chính quyền xã,

nói như mắng vỗ vào mặt. Nhưng cấm dám cãi câu nào. Giây lát, hẳn là chờ cho

ông anh hạ hoả, mới từ tốn giãi bày:

- Thực tình em cũng chưa hiểu lắm cái việc bắt người là phải

thế nào. Em đang ở ngoài trụ sở thì thấy cậu em trai ông Hưởng, làm ở ban nông nghiệp,

cùng với một anh ở văn phòng uỷ ban huyện, đạp xe đèo nhau lên. Bảo chúng tôi

đi với anh Hưởng về kiểm tra trại chăn nuôi Phương Lưu, bị bọn xấu chặn xe hành

hung đập vỡ cửa kính, dân đang kéo ra đông lắm. Đồng chí phó chủ tịch huyện bảo

chúng tôi lên truyền đạt ý kiến của đồng chí ấy lệnh cho xã mang dân quân xuống

bắt bọn hành hung tống giam. Thế là em gọi mấy cậu bảo vệ đang có mặt ở trụ sở

chạy xuống, chứ nào em có biết bắt người là phải thế nào đâu.

Lận nói thật lòng. Bởi cha mẹ sinh ra, bé cho bú mớm, lớn

cho ăn cháo ăn cơm. Lớn lên chút nữa cho đi học. Học xong lấy vợ, sinh con. Rồi

ra ở riêng, nghiễm nhiên thành ông chủ một gia đình. Đấy là bổn phận làm người

đàn ông, làm ông chủ gia đình, biết thì thưa thốt, không biết dựa cột mà nghe.

Còn như không muốn dựa cột nữa thì hỏi mẹ hỏi cha, hỏi anh hỏi chị đê biết mà

làm theo. Hoặc tinh mắt nhanh tay thì không cần hỏi ai, cứ nhìn người khác làm

mà bắt chước, lâu dần rồi cũng biết, chỉ phải cái chậm và lâu, chứ không mất

gì, không thiệt hại đến ai. Ngay đến mình nhiều khi cũng không bị thiệt, mà còn

có lợi là đằng khác. Nhung việc bên ngoài thì không thể thế được. Nhất l