Bỏ vợ – Hồ Biểu Chánh

Bỏ vợ _ Hồ Biểu Chánh

Chương 1

Cách hai mươi mấy năm trước, dựa bên đường quản hạt Sài Gòn đi Tây Ninh, ở giữa đường Chí Hòa, có một có một cái nhà ba căn xông(1), lợp lá, vách ván: nhà cất tuy nhỏ, song cao ráo khoảng khoát. Trong nhà dọn dẹp sạch sẽ, trước sân trồng bông đỏ vàng, một bên có trồng một đám đậu đủa, còn một bên có trồng mấy giòng khoai lang; phía sau hè lại có năm sáu gốc xoài lớn, nhánh lá sum sê, che đất mát mẻ. Người lạ đi ngang qua cuộc ở nầy, ai cũng đoán chắc chủ nhà tuy không được đứng vào hạng người giàu có, những có lẽ cũng không phải ở trong đám dân nghèo cực.

Thiệt như vậy, nhà nầy chưa đáng gọi là nhà giàu, mà cũng không phải là nhà nghèo: Ấy là nhà của ông Ba Chánh, làm nghề thầy thuốc Bắc. Ở vùng Chí Hòa, Bà Quẹo ai cũng biết ông và thường kêu ông là “Thầy Ba”.

Ông Ba Chánh năm nay vừa quá 50 tuổi, tóc đã bạc hoa râm, nhưng răng còn chắc chắn, sức còn mạnh mẽ. Ông goá vợ đã hơn 6 năm rồi. Trong nhà chỉ có một đứa con gái, là cô Huyền, được 21 tuổi. Ông quen với thầy Thanh, nhà ở một xóm, mà làm việc dưới Sài Gòn, thường hay tới lui đàm luận với nhau chơi. Cách vài năm trước, vì thầy Thanh làm mai nói dẻo dai quá, nên ông mới gã cô Huyền cho thầy Võ Như Bình, người mồ côi, gốc ở đâu dưới Hậu Giang, thi đậu bằng thành chung(2) rồi làm việc trong một hãng buôn dưới Sài Gòn. Ông nghĩ thầy Bình thân phận côi cút tại là người có học thức, nên gã con ông cũng không đòi hỏi vật chi hết, đám cưới làm sơ sài, mời năm ba người quen đến ăn uống một bữa mà thôi, mà cũng không cần rước Chánh lục bộ đến lập hôn thú.

Từ ngày cưới rồi thì thầy Bình về ở theo bên vợ. Thầy có sắm một cái xe máy, để mỗi buổi sớm mai thầy đạp đi xuống Sài Gòn làm việc, trưa thầy ăn cơm quán và ở nghỉ tạm tại nhà của người làm chung một hãng, đến chiều tối thầy mới về Chí Hòa.

Thầy Bình ở với cô Huyền đã sanh được một chút con trai, đặt tên là Nghiệp, mới 10 tháng mà sổ sữa, ngộ nghĩnh, chẳm hẳm(3) lắm.

Ông Ba Chánh mỗi ngày coi mạch hốt thuốc cũng được năm bảy thang, lại nhờ có bán thuốc hoàn thuốc tán thêm nữa, nên ông đủ sức chịu các tổn phí về ăn uống trong nhà, rễ ông làm việc lãnh lương bao nhiêu thì vợ chồng nó để riêng mà xài, ông chẳng hề biết tới.

……………………………..

1.xông:chái;ba căn một chái.

2.(diplome)bằng trung học theo chương trình giáo dục cũ của Pháp.

3.sốt sắng,sống động.

……………………………….

Gặp khi Nhà nước mở hội thi, để chọn 20 thầy ký lục, thầy Bình hăm hở xin nghỉ làm việc một tuần lễ mà đi thi hổm nay(4) . Vì hồi sớm mai thầy có nói chắc chiều nữa nầy thì xong rồi hết, bởi vậy lúc mặt trời chen lặn, cô Huyền nấu cơm và hâm thịt cá rồi cô giao cho con Tý là đứa ở giữ em, coi chừng mèo ***, cô bồng thằng Nghiệp ra lộ đi thơ thẩn mà đợi chồng.

Trời tối lần lần, thầy thợ đi làm về nói chuyện om sòm. Cô Huyền ngóng trông mà không thấy dạng chồng. Cách một hồi thầy Thanh đạp xe máy về ngang thầy thấy cô Huyền thì hỏi:

– Mông xừ(5) Bình về chưa? Thi Đậu hay không? – Thưa, chưa về nên em không biết có đậu hay không. Sao tối rồi mà biệt mất vậy không biết!

– Thôi, để qua về ăn cơm rồi tối qua sẽ lại thăm.

Cô Huyền thấy cha đã đốt đèn trong nhà rồi, cô mới bồng con trở vô và hỏi:

– Tối rồi, thôi để con dọn cơm cho cha ăn trước nghe hôn cha?

– Thôi, để đợi nó về ăn rồi sẽ ăn luôn thể.

– Sợ về trễ rồi cha đói bụng chớ.

– Không có đói đâu.

– Sao mà về trễ dữ vậy không biết?

– Có lẽ quan chấm bài vở lâu, nên nó phải ở chờ chớ sao. Vái trời Phật phò hộ cho nó thi đậu đặng vô làm việc nhà nước cho chắc chắn một chút.

– Con cũng vái van dữ lắm. Hổm nay cha thằng Nghiệp cứ nói chắc đậu hoài. Tuy nói như vậy, song con cũng lo quá. Con vái nếu thi đậu thì con ăn chay một năm, ăn ngày mùng một với ngày rằm.

– Có chồng mà con biết lo cho chồng như vậy là phải lắm. Ở đời giàu nghèo tại mạng, không cần gì, giàu càng tốt, mà không giàu cũng chẳng hại gì, miễn là vợ chồng thương nhau, biết lo cho nhau là quý hơn hết.

Cô Huyền ôm con mà hun, rồi bước ra sân có ý đi đón chồng nữa. Cô chưa ra với lộ thì thầy Bình cởi xe máy về tới. Thầy quẹo vô sân nhảy suống xe nghe một cái rột, coi bộ chẳm hẳm lắm. Cô Huyền lật đật bước lại và hỏi:

– Sao? đậu hay không?

– Sao lại không đậu! Đậu số một nữa cả.

– Đậu số một là sao?

– Là đậu đầu, đậu trên người ta hết thẩy chớ sao.

– May dữ há!

– May cái gì? Phải giỏi nên mới đậu số một đó chớ.

– Tôi vái dữ lắm. Thôi, mùng một tháng tới bắt đầu ăn lạt mà trả lễ.

Thầy Bình dắt xe vô nhà. Cô Huyền bồng con đi theo, mặt mày hớn hở. Ông Ba Chánh cũng đắc ý nên tay gãi đầu, miệng chúm chím cười. Cô Huyền đưa con cho chồng và nói:

– Thôi chơi với em một chút đặng tôi đi dọn cơm ăn.

Thầy Bình châu mày mà đáp:

…………………………

4.hôm ấy tới nay

5.(monsieur) , ông

………………………..

– Để người ta thay đồ chớ. Mệt muốn chết mà con bắt bồng em nữa sao?

Ông Ba Chánh nói:

-Đưa em đây cho tao, để nó đi thay đồ chớ!

Ông rước bồng thằng Nghiệp mà nựng và nói đả đớt:

– Ba con thi đậu rồi, con mừng hôn? Lớn riết rồi học đặng thi đậu làm thầy thông thầy ký như ba