iếp giáp với Tokyo về phía nam.

Thu dọn nhà cửa xong, thỉnh thoảng tôi lại đến chỗ bà Ki-yô.

Người cháu của bà, không ngờ là một người rất tử tế. Mỗi lần tôi đến, nếu có

mặt ở nhà, anh ta đều tiếp tôi rất chu đáo. Còn bà Ki-yô thì kiêu hãnh khoe với

cháu bà về cái hay, cái tốt của tôi, ngay trước mặt tôi. Rồi bà hỏi tôi bây giờ

tốt nghiệp rồi thì sẽ đi làm công sở và mua nhà ở phố Ko-ji-ma-chi chứ? Bà cứ

tự quả quyết như vậy, làm tôi ngượng chín mặt. Mà nào bà chỉ nói có một lần?

Thỉnh thoảng bà còn đem cả chuyện hồi nhỏ tôi hay đái dầm ra mà nói. Tôi thật

chỉ còn thiếu nước chui xuống lỗ nẻ.

Chẳng hiểu người cháu nghe chuyện của bà thì nghĩ thế nào?

Có điều bà là người nghĩ theo nếp cổ, cho nên bà vẫn nghĩ giữa bà và tôi là mối

quan hệ giữa chủ nhà và người làm thuê theo quan niệm thời phong kiến. Có lẽ bà

cho rằng đã là cậu chủ đối với mình thì đương nhiên cũng là cậu chủ đối với

cháu bà. Chính người cháu bị gây phiền hà, khó xử.

Quyết định xong ngày đi, trước khi lên đường ba ngày, tôi

lại đến chỗ bà Ki-yô. Bà đang bị cảm, nằm trong căn phòng rộng ba chiếu quay về

hướng Bắc. Thấy tôi đến, bà vừa ngồi lên đã hỏi ngay “Bao giờ thì “cậu nhỏ”(Botchan)

mua nhà?” Bà cứ làm như là hễ tốt nghiệp xong thì tiền trong túi cứ tự đầy lên

không bằng! Đã nghĩ tôi là một người oai như vậy mà lại còn gọi là “Botchan”.

Thât đúng là lẩm cẩm. Tôi đơn giản bảo bà rằng trong lúc này tôi không có ý mua

nhà. Khi biết là tôi sẽ đi về nông thôn bà có vẻ rất thất vọng, bàn tay bà cứ

vuốt vuốt mãi mái tóc muối tiêu rối bù. Tôi thấy tội nghiệp, liền an ủi bà:

- Đi thì đi, nhưng rồi cháu lại về ngay ấy mà. Nghỉ hè sang

năm nhất định cháu sẽ về.

Nghe nói vậy nét mặt bà vẫn đăm chiêu. Tôi lại hỏi:

- Cháu sẽ mua quà cho bà, bà thích quà gì?

Bà nói thích ăn kẹo gói bằng lá tre của vùng E-chi-go. Kẹo

gói bằng lá tre của vùng E-chi-go! Tôi chưa nghe đến kẹo này bao giờ. Chắc là

bà nhầm vùng nọ với vùng kia? Tôi bảo nơi tôi đến là vùng nông thôn, có lẽ ở đó

không có kẹo gói bằng lá tre của vùng E-chi-go đâu thì bà hỏi: “Thế thì cậu sẽ

đến miền nào?” Tôi bảo miền Tây. Bà lại hỏi thế thì đã tới Ha-kô-ne chưa(*)?

Hay là quá Ha-kô-nê? Không làm sao mà trả lời cho hết được những câu hỏi của

bà.

(*) Hakone cũng thuộc

tỉnh Kanagawa.

Hôm tôi lên đường, bà đến từ sáng sớm sửa soạn cho tôi. Trên

đường đi, bà ghé vào cửa hàng mua cho tôi nào là bàn chải răng, tăm xỉa răng,

khăn mù xoa... nhét vào một cái túi vải thô. Tôi bảo những thứ ấy không cần đâu

nhưng bà nhất quyết không nghe. Hai chiếc xe kéo tay đi sóng đôi ra tới bến xe.

Vào trong bến, bà đứng dưới luồng đường nhìn chằm chằm vào mặt tôi lúc đó đã

chui vào trong xe, bà nói khe khẽ: “Sắp phải xa cậu rồi. Cậu đi khỏe nhé!” Mắt

bà rơm rớm, mọng những nước. Tôi cố nén nhưng cũng suýt thì khóc. Khi xe chuyển

bánh, tôi nghĩ thôi thế là ổn rồi và thò đầu qua cửa sổ, ngoái lại nhìn. Bà vẫn

đứng nguyên chỗ đó. Bóng bà nhỏ dần, nhỏ dần như một dấu chấm.

Tàu thủy rú một hồi còi tu... tu... rồi đỗ lại ở ngoài khơi. Lập tức có một chiếc xuồng rời bến, tiến đến cập mạn tàu. Người lái xuồng cởi trần trùng trục, vận độc một chiếc khố màu đỏ. Quả là một nơi mông muội, hoang dã. Đúng rồi! Nóng như thế này thì ai mà mặc được quần áo. Trời nắng chang chang. Mặt nước phản chiếu ánh mặt trời cũng chói chang đến khó chịu, nhìn nhức cả mắt.

Tôi hỏi một nhân viên trên tàu thì biết chỗ này là nơi tôi phải xuống. Một xóm chài chừng khoảng bằng khu phố Ô-ô-mô-ri, thật là xem thường nhau quá đáng. Một nơi như thế này thì ai mà sống nổi. Nhưng thôi, cũng đành vậy.

Thế là tôi hăm hở nhảy xuống xuồng trước tiên. Sau đó có khoảng năm, sáu người nữa cũng xuống. Ông khố đỏ chất lên xuồng bốn chiếc hòm to bự rồi chở thuyền quay lại bến. Đến bến, tôi lại là người nhảy lên bờ đầu tiên, rồi tóm luôn lấy một thằng bé thò lò mũi, đang đứng trên mỏm đá chìa ra khỏi bờ, mà hỏi xem trường trung học nó nằm ở đâu. Thằng bé ngẩn mặt ra một lúc rồi trả lời: “Không biết.” Đúng là cái thằng nhà quê cù lần. Cái phố chỉ bằng cái mắt muỗi thế này mà lại có người không biết cái trường trung học nó nằm ở đâu hay sao?

Lúc sau, có một người đàn ông mặc áo Chư-chư-po(*) đi tới, bảo tôi đi về đàng này. Tôi đi theo ông ta thì hóa ra ông ta dẫn tôi tới một nhà trọ có cái tên là “Nhà hàng bến cảng” gì đó. Tiếng mời chào đồng thanh của mấy người đàn bà nghe rất khó chịu làm tôi không muốn vào chút nào. Tôi đứng ở ngoài cửa, hỏi thăm trường trung học ở đâu?

(*) Áo Kimono của trẻ con, hoặc của người lớn khi lao động, không có ống tay áo rộng, mặc bó sát vào người.

- Trường trung học à? Thế thì còn phải đi tàu hỏa, cách đây chừng hai dặm nữa.

Nghe thế tôi lại càng không muốn vào. Tôi giành lấy hai cái túi xách tay từ tay người đàn ông mặc áo chư-chư-pô rồi khệnh khạng bước đi. Mấy người của nhà hàng ngạc nhiên, tròn cả mắt.

Tôi tìm được bến tàu ngay và mua vé rất dễ dàng. Leo lên tàu, ngồi vào chỗ xong xuôi đâu đấy mới để ý thấy tàu gì mà bé tí tèo teo như cái bao diêm. Tàu vừa lọc cọc chạy được khoảng nă