huấy động tâm hồn con người. Tất cả ký ức về thành phố này được mở bung ra trong khoảnh khắc. Những hình ảnh đen trắng đó có tháng ngày quá khứ, xưa nay chưa từng bị người đời lãng quên.
[1'> Ngoại Than: Tên gọi một khu vực nằm trong trung tâm thành phố Thượng Hải.
Vô số thuyền bè qua lại trên sông Hoàng Phố, chúng đón người trở về, rồi lại tiễn khách đi xa. Hoàng Dật Phạn và Trương Mậu Uyên đã về nước trên một trong số những con thuyền đó. Chuyến đi đầy phong trần kéo dài suốt mấy năm, nên không hay thành phố này đã sớm đổi sang một lớp áo mới hào hoa sang trọng.
Bé Trương Anh còn nhớ rất rõ, ngày mẹ trở vể, cô đòi mặc chiếc áo nhỏ màu đỏ mà cô cho là đẹp nhất, nhưng khi nhìn thấy cô, câu đầu tiên mẹ nói lại là: “Sao lại mặc cho nó cái áo chật thế này?”. Có lẽ trải qua bốn năm ở trời u, sở thích của bà đã thay đổi hoàn toàn so với trước đây. Lại thêm đột nhiên nhìn thấy con gái đã xa cách mấy năm ròng của mình nay đã lớn, trong lòng nảy sinh một cảm giác thương xót xa lạ mà thôi. Không lâu sau, bà may áo mới cho cô, và cũng vì sự trở về của mẹ, mà cô quyết định từ biệt cuộc sống quá khứ, bắt đầu làm lại cuộc đời ở Thượng Hải.
Trương Đình Trọng thấy vợ quay về vô cùng cảm kích, thề rằng sẽ sửa đổi sai lầm, để hết thảy quá khứ đều biến thành khói bụi. Ông được đưa đến bệnh viện chữa trị, cả gia đình dường như quay trở lại trước đây, những hỗn loạn dừng lại, thêm phần yên lành. Cả nhà sống trong một căn nhà kiểu Tây cũ ở hoa viên Bảo Long. Trong Chuyện riêng, Trương Ái Linh kể lại: “Chúng tôi chuyển đến sống trong một căn nhà Tây ở hoa viên, có chó, có hoa, có truyện cổ tích. Trong nhà bỗng dưng có thêm rất nhiều bạn bè thân thích – những con người ý nhị và hoa mỹ. Mẹ tôi và một bà bác béo cùng ngồi trên chiếc ghế của đàn dương cầm, mô phỏng lại một màn biểu diễn tình yêu trong phim. Tôi ngồi trên sàn ngắm họ, vừa bật cười vừa lăn qua lăn lại trên tấm thảm da”.
Có thể trang trí theo ý thích, có thể tùy ý pha trộn màu sắc của các bức tường trong nhà. Lần đầu tiên được sống trong thế giới theo ý mình, ấm áp mà thân mật, niềm vui trong lòng Trương Anh thật khó tả. Thậm chí cô bé còn viết thư cho một người bạn ở Thiên Tân, miêu tả căn phòng mới của mình, minh họa thêm bằng mấy hình vẽ. Khi ấy, trong cô bé tràn đầy sự sáng tạo, cô khao khát sự tự do về tinh thần. Cô hiểu rằng, dù là một ngọn cỏ cành cây, một ngọn núi hay một hòn đá, cũng cần trưởng thành theo cách thức riêng của mình, mới có thể sống một cách kiêu hãnh và tôn nghiêm.
Hoàng Dật Phạn bắt đầu quan tâm đến sự trưởng thành của bé Trương Anh, cho cô học hội họa, học đàn piano, học tiếng Anh. Bà mang không khí lãng mạn của phương Tây về gia đình này. Bé Trương Anh giống như đang sống trong thành lũy của truyện cổ tích, bị cảm nhiễm bởi khí chất tao nhã hoa mỹ của mẹ, cô đã yêu mến quãng thời gian hạnh phúc ấm áp thơm nồng này. Thuở ấu thơ ở Thiên Tân đã trở thành một đoạn chuyện cũ xa xôi, bị tháng năm khóa kín trong những hình ảnh của ký ức. Sau này, khi nhận xét về quãng thời gian đó, Trương Ái Linh bùi ngùi nói: “Đại khái cả cuộc đời chỉ có thời kỳ này là có được phong độ thục nữ kiểu Châu u”.
Mẹ mặc những bộ váy kiểu u đẹp mắt và thời thượng, chơi những bản piano tuyệt vời, kể cho Trương Anh rằng nước Anh là xứ sở của sương mù, vô cùng tươi đẹp, thường có những cơn mưa bụi lãng mạn đa tình. Khi ấy, trong lòng Trương Anh tràn ngập cảm xúc. Cô bé nhìn thấy một đóa hoa kẹp trong sách, nghe mẹ kể về lịch sử đặc biệt của nó, nói đến những chuyện cũ hào nhoáng đó, bất giác cô rơi lệ. Trong sâu thẳm nội tâm của bé Trương Anh, đã sớm hiểu được sự ấm lạnh của tình người, chỉ là cô bé vẫn không có cách nào dùng ngôn từ phù hợp để biểu đạt tâm tình này.
Tám tuổi, cô đọc Hồng lâu mộng và Tam quốc diễn nghĩa. Những “lời nói châu ngọc hàng hàng gấm thêu” trong đó, đã phác họa nên mối duyên tình giữa cô và văn chương. Tác phẩm văn học kinh điển Hồng lâu mộng đã theo cô suốt cuộc đời sáng tác, không xa không lìa. Trước sau tôi luôn cảm thấy, sự tài tình phi thường của Trương Ái Linh có một mối liên quan rất lớn với Hồng lâu mộng mà cô đã đọc khi nhỏ. Một bộ Hồng lâu khiến biết bao văn nhân mịt mờ trống rỗng tìm được nơi gửi gắm, cho dù là sen tàn trăng lạnh, đều thấy thi vị, đều thấy phong nhã.
Sau này Trương Ái Linh nói: “Những chuyện đáng hận trong đời: “Một là, hải đường không thơm; hai là, cá trích lắm gai; ba là, Hồng lâu mộng của Tào Tuyết Cần không vẹn toàn; bốn là, Cao Ngạc[2'> sửa bậy tội lớn khó dung”. Trương Ái Linh còn viết một bộ tác phẩm Hồng lâu mộng yểm (Ác mộng lầu hồng), trình bày những kiến giải độc đáo khác người đó, Trương Ái Linh đã hình dung ra khảo chứng Hồng lâu mộng thực sự là một việc điên rồ. Vì thế mới có câu rằng: “Thập niên vị giác mê khảo chứng, doanh đắc hồng lâu mộng yểm danh” (Dịch nghĩa: mười năm chưa tỉnh cơn mê khảo chứng, chỉ giành được cái danh ác mộng lầu hồng).
[2'> Cao Ngạc (khoảng 1738 – 1815), người thời nhà Thanh. Trước năm 1791, Hồng lâu mộng có tên là Thạch đầu ký và chỉ có 80 chương. Cao Ngạc đã viết thêm 40 ch
