
cao đồ sao diện mạo hung hăng dữ vậy?
Tam Tạng nói:
– Tuy là tướng dữ mà lòng lành, lại có phép lực nữa. Bần tăng cũng nhờ ba anh em nó bảo hộ, nên mới đi đặng tới đây .
Nói rồi lên chùa lạy Phật.
Khi Tam Tạng lạy Phật rồi, xuống phương trượng đàm đạo, xảy có các hòa thượng khác chạy ra hỏi rằng:
– Lão sư ở Trung Hoa, nay đến đây có chuyện chi?
Tam Tạng nói:
– Tôi vâng chỉ Ðường thiên tử qua Tây Phương lạy Phật thỉnh kinh, nay đi ngang qua đây, gặp bửu tự càng mừng lắm, nên ghé vào mà lạy Phật, và hỏi thăm đây là xứ chi, rồi dùng càn hương, sẽ lên đường kẻo trễ .
Các sải nghe nói mừng rỡ, hối nhau dọn cơm.
Hai ba Hòa Thượng xuống nhà trù kêu mấy sải khác mà dặn rằng:
– Mau mau ra phương trượng mà coi người Trung huê, té ra là trung huê cũng có người tốt kẻ xấu. Người thì lịch sự nhu tranh vẽ, kẽ thì mặt quá sơn đen, người thời như Thái tuế Lôi Công, kẻ lại giống Ngưu đầu Mã điện!
Mấy sải kia nghe nói lấy làm lạ, thừa dịp bưng trà ra mà coi thử cho rõ ràng.
Viện chủ mời TamTạng uống. Tam Tạng uống rồi hỏi thăm rằng:
– Chẳng hay đây là xứ chi?
Các sải nói:
– Ðây là quận Thiên trúc, gọi là phủ Kim Binh .
TamTạng hỏi:
– Từ phủ này cách núi Linh Sơn chừng bao nhiêu dặm?
Các sải nói:
– Từ đây tới kinh đô hơn hai ngàn dặm, chúng tôi thường đi nên biết chừng, chớ thuở nay chúng tôi chưa đi tới núi Linh Sơn, không biết còn cách bao xa nên không dám nói bướng .
Kế dọn sơm chay đãi bốn thầy trò xong xả, Tam Tạng tạ ơn và giã từ.
Các sải đồng cầm rằng:
– Xin Lão sư ở nán lại vài bửa mà coi hội Nguyên tiêu, rồi sẽ đi cũng không trễ .
TamTạng giựt mình nói rằng:
– Ðệ tử mảng lo đi mà quên hết ngày tháng, chẳng hay còn mấy bữa nữa tới tiết Nguyên tiêu?
Các sải cười và nói rằng:
– Lão sư có lòng thỉnh kinh, nên không nhớ ngày tháng. Chớ nay là ngày mười ba tháng giêng rồi. Nên tối nay thử đèn, ngày mai dọn dẹp xong xả, khuya lại thắp đèn khắp nơi cho tới mười tám, mười chín mới mản hội. Bởi tục lệ xứ này vua vui chơi lắm, quan Thái thú lại thương dân như con đỏ, nên thắp đèn khắp một phủ không bỏ chỗ nào, thiệt là ở với bá tính cong bình lắm! Vã lại đời xưa có lưu truyền cái Kim Ðăng kiều, đến nay xinh tốt hơn hết, xin lão sư nán lại coi ít bữa cho vui, chúng tôi đủ sức phụng dưởng .
Tam Tạng cùng chẳng đã phải ở nán lại.
Ðến tối, nghe trên chùa chuông trống vang đầy, ấy là lối xóm đem dưng đèn cúng Phật.
Bốn thầy trò ra trước chùa mà xem đèn, rồi trở lại phương trượng mà nghỉ ngơi.
Bữa sau cơm nước xong xả, bốn thầy trò đi ngoạn kiểng sau vườn, ăn cơm chiều rồi rủ nhau đi dạo ngoài chùa coi đèn giàng vừa đủ, coi đến canh hai mới trở lại chùa mà ngủ.
Bữa rằm Tam Tạng nói:
– Ðệ tử có lời nguyện, gặp tháp thì quét tháp. Nay gặp tiết thượng Nguyên, xin viện chủ mở cửa cho tôi quét .
Các sải y lời mở cửa tháp, và đưa chỗi mới cho Tam Tạng.
Tam Tạng lên chùa thắp hương lạy Phật, vái rồi cầm chỗi đi quét tháp; quét tới chiều mới rồi.
Cơm nước xong thì đã tôi, các sải nói:
– Hai đêm nay chúng ta coi đèn tại xóm không lấy làm vui, đêm nay chánh Nguyên tiêu, hãy đếnthành mà xem đèn mới thú!
Tam Tạng y lới, bốn thầy trò đồng đi với các sải vào thành. Ngó thấy đèn nhiều như sao mọc, đêm sáng như ban ngày, bởi đêm ấy quan Kim ngô không cấm nên trai gái già trẻ đều đi chơi. Trên thì thắp đèn, dưới thì hát bội, tốp thì múa rối, tốp thì cởi voi, tốp thì mang lớp thú mà nhào, tốp đội mặt yêu mà nhảy, bên này lấn lại, bên kia lấn qua, bốn thầy trò coi đả mản nhản. Tam Tạng chen lấn tớ cầu Kim Ðăng, thấy trên chong ba ngọn đèn vàng rất lớn, sức bằng cái mát: Trên ba ngọn đèn ấy có mành mành bằng vàng, làm có tua như lâu đài rực rở, hơi đầu bay ra thơm ngát, ba ngọn đèn sáng tới chơn thành.
Tam Tạng hỏi thăm các sải rằng:
– Chẳng hay thắp dầu chi mùi thơm lạ lắm?
Các sải nói:
– Bởi lão sư chưa rõ, trong phủ này có huyện Mân thiên, huyện ấy rộng tới một trăm bốn chục dặm, cọng nội huyện làhai trăm bốn mươi nóc gia lớn chịu bạc mua dầu, mỗi nhà phải đậu hai trăm lượng bạc dầu mà thắp đèn ấy, song dầu này là dầu tô diệp không phải dầu thường, giá một lượng dầu tới hai lượng bạc! Thì một cân dầu tới ba mươi hai lượng, nên hai trăm bốn mươi nhà giàu, mỗi nhà chịu hai trăm lượng bạc, cọng bốn muôn tám ngàn lượng bạc, mà mau có một ngàn năm trăm cân dầu, đủ đồ đầy ba mái ấy, vì mỗi mái đựng năm trăm cân dầu, Phủ huyện còn ráng ra chủ khác đậu thêm hai ngàn lượng bạc mà sắm các vật phục tùng, tính cọng là năm muộn lượng bạc mới đủ hội này, song sở phí thì lớn mà thắp có ba đêm!
Tôn Hành Giả hỏi rằng:
– Lẽ nào thắp ba đêm hết bấy nhiêu dầu ấy?
Các sải nói:
– Mỗi mái dầu tới bốn chục tim đèn, tim đèn ấy bó tim bức với bông vải, kết bằng chỉ tơ, lớn bằng cái trứng gà, hể cháy hết tím này thì thay tim khác Thắp hai đêm trước với đêm nay là ba, thì Phật giáng thế hiện hình mà chứng minh, thì đêm mai dầu khô rom, thắp không cháy nữa!
.
Khi ấy Bát Giới đứng gần đó, nghe nói cười rằng:
– Có khi Phật thâu mới thô rom như vậy .
Các sải nói:
– Phải, xưa nay lưu truyền cũng nói như vậy, nếu thấy khô dầu thì nói