ẻ khoắn sau một giấc ngủ say kéo dài.

Bấy giờ tôi nghĩ đến những cảm giác mới đây của tôi về sự thất vọng và kiêu hãnh, và tôi nhận thấy đã thiếu thốn những gì. Ngày hôm nay chẳng có gì hành hạ hoặc quấy rầy tôi nữa. Tôi lại nghe cái hoà âm thanh khiết đó và đã kinh nghiệm cái giấc mơ tuổi trẻ của tôi cho những phạm vi của hoà âm đó. Tôi lại bách bộ, suy tư và hít thở cho cái giai điệu nội tâm đó, đời sống lại có ý nghĩa và tôi đã hướng về một tương lại tốt đẹp hơn. Không ai để ý đến sự đổi thay trong tôi, không có ai đủ thân thiết.

Chỉ có Teiser, với tính tình giản dị như trẻ con của ông ta, trong khi tập dượt tại hí viện đã vỗ vào vai tôi một cách thân mật và nói:

– Đêm rồi anh ngủ ngon có phải không?

Tôi nghĩ đến một cái gì để làm hài lòng ông và trong giờ tạm nghỉ sau đó, tôi nói:

– Teiser, mùa hè này ông sẽ đi đâu?

Tức thì ông cười một cách rụt rè và mặt mày đỏ rần hệt như một cô gái đã đính ước được hỏi về ngày cưới của nàng và nói:

– Chết chửa, tuy rằng đó là một cuộc hành trình lâu dài, nhưng này, tôi đã có sẵn vé rồi đây” – ông lấy từ túi áo gi lê ra – Lần này khởi hành từ Bodensee, rồi thung lũng sông Rhine, Furstentum, Liechtenstein, Chier, Albula, Thượng lưu Engadine, Malozia, Bergell và hồ Como. Tuy tôi vẫn chưa biết về cuộc hành trình bận về.

Ông lấy vĩ cầm lên và nhìn tôi với sự hãnh diện và thích thú chiếu sáng trên cặp mắt xám xanh như trẻ con của ông, cặp mắt ấy như chẳng bao giờ thấy bất cứ cái gì là bẩn thỉu và buồn sầu trên cõi đời này. Tôi cảm thấy có một ý thức quan hệ họ hàng với ông ta và cái cách mà ông hướng tới cuộc hành trình nghỉ phép lâu dài của ông, để được tự do và vô tư lự hợp nhất với mặt trời, không khí và mặt đất. Đồng thời tôi đã cảm thấy thích thú một lần nữa ở việc chỉ nghĩ đến tất cả những con đường trong đời tôi mà nó đã nằm trước mặt tôi như thể được chiếu rọi bởi một mặt trời rực rỡ, và do đó tôi nghĩ rằng tôi có thể lãng du trên đó một cách quả quyết với đôi mắt long lanh và một con tim thuần khiết.

Hiện thời, khi tôi nhìn lại, tất cả đều có vẻ như rất xa vời biền biệt, song tôi vẫn còn ý thức đến một vài tia sáng trước đây, dẫu rằng nó không làm quáng mắt đến như vậy. Ngay cả hiện giờ cũng như trong quá khứ, đấy là một điều an ủi dỗ dành tôi vào những lúc chán nản ngã lòng và làm tan tác bụi bặm từ linh hồn tôi khi tôi thốt lên cái tên Gertrude và nghĩ làm sao mà nàng đã đến với tôi trong phòng nhạc tại nhà thân phụ nàng một cách phơi phới như một con chim và tự nhiên như một người bạn thế kia.

Hôm đó tôi đã viếng thăm Muoth, người mà tôi đã lẩn tránh được bao nhiêu hay bấy nhiêu kể từ sự thú nhận đau đớn của Lottie. Anh ta đã để ý đến điều đó, và, tôi đã biết, quá kiêu hãnh và quá lãnh đạm để làm bất kỳ điều gì về chuyện đó, thế nên chúng tôi đã không gặp gỡ riêng trong nhiều tháng. Hiện giờ một lần nữa tôi lại tin vào đời sống và những ý định tốt lành, điều đó hình như rất quan trọng cho tôi để lại đi đến với người bạn lẩn tránh ấy. Có một ca khúc tôi mới sáng tác để cho tôi tạ lỗi vì việc làm như vậy. Tôi quyết định đề tặng anh ta. Nó cũng giống như bài Sầu ca, bài hát mà anh ta ưa thích, và lời nhạc như sau:

Giờ đã khuya rồi, tôi thổi đi ngọn nến của tôi;

Bên cánh cửa sổ mở, tôi đón chào đêm tối

Đêm tối ôm choàng tôi một cách dịu dàng, gọi tôi là anh em

Và hứa hẹn với tôi tình thân hữu trong cảnh ngộ buồn rầu của tôi

Chúng ta đều mòn mỏi với niềm ao ước tương tự

Các giấc mơ của chúng ta thì đằng đẵng và tối tăm

Chúng ta đã thì thầm về những ngày xưa cũ

Khi chúng ta còn trẻ trung, khoẻ mạnh và yêu đời

Tôi chép lại và viết lên phía trên “Đề tặng bạn tôi,Heinrich Muoth”.

Rồi tôi đến thăm anh ta vào giờ khi đó tôi biết anh ta sẽ có ở nhà. Tôi nghe anh ta hát khi anh ta đi lui đi tới nghe lại trong phòng riêng của anh ta. Anh ta tiếp tôi một cách điềm tĩnh:

– Trời ơi, anh Kuhn đấy à! Tôi nghĩ là anh sẽ không đến nữa chứ!

– Vâng – tôi nói – tôi đây này. Anh mạnh giỏi chứ?

– Cũng như bao giờ. Tốt cho anh đến và gặp lại tôi.

– Phải, tôi đã không trung thành lắm vừa mới đây.

– Đó là chuyện rất hiển nhiên và tôi biết tại sao.

– Tôi không nghĩ vậy.

– Vâng, tôi thì tôi nghĩ vậy. Lottie đã một lần đến gặp anh có phải không?

– Phải, nhưng tôi không nói về chuyện đó.

– Kể gì chuyện ấy. Dù sao, anh lại có mặt tại đây.

– Tôi có mang theo cái này – tôi đưa anh ta bản nhạc.

– Ồ, một ca khúc mới! Tuyệt đấy. Tôi e rằng anh có thể cắm đầu cắm cổ chỉ với âm nhac đàn dây chán ngắt chứ. Đã đề tặng sẵn nữa. Sao, cho tôi à? Anh có ý định gì thế?

Tôi đã ngạc nhiên là nó đem đến cho anh ta nhiều thích thú như thế. Bề nào tôi cũng đã mong đợi một sự đùa cợt nào đó về sự đề tặng ấy chứ.

– Dĩ nhiên là tôi rất thích thú – anh ta nói một cách chân thành – Tôi luôn luôn vui sướng khi người có giá trị tưởng đến tôi, và đặc biệt là anh. Tôi đã tống anh ra khỏi cái danh sách của tôi rồi.

– Anh có một danh sách à?

– Chứ sao, khi người ta có hay đã có nhiều bạn hữu như tôi…tôi có thể lập một cuốn catalogue nữa kìa. Tôi luôn luôn nghĩ nhiều nhất đến kẻ có luân lý