g, trong khi mắt vẫn không rời màn hình tivi: “Em còn nhớ di thư của Vương Uyển Vi không?”
Giản Dao hồi tưởng lại. Lúc đó Bạc Cận Ngôn khẳng đinh di thư là thật, bởi vì đó là bức thư thật nên mới không trôi chảy, có nhiều sơ hở và mang màu sắc văn phong cá nhân. Nếu là bức thư giả sẽ ngắn gọn, chặt chẽ và rõ ràng.
Từ góc độ này, lời khai của Hoắc Tiểu Lộ đúng là giống ở vế sau hơn. Nhưng chỉ vì lời khai trôi chảy mà nhận định nó là giả thì lý do có vẻ không thuyết phục.
Dường như nhìn ra sự nghi hoặc của Giản Dao, Bạc Cận Ngôn thong thả mở miệng: “Lần trước là viết ra, lần này là trần thuật bằng miệng, phương pháp phân tích đương nhiên khác nhau.
“Vâng.”
Bạc Cận Ngôn liếc cô một cái: “Phương pháp phân tích càng đơn giản hơn, bởi vì lúc biểu đạt bằng lời nói, con người sẽ có nhiều đặc điểm chung.”
Giản Dao mỉm cười: “Xin hãy chỉ bảo.”
Bạc Cận Ngôn nhếch miệng: “E.T, em đến trái đất nên chịu khó đọc sách. Đây là phương pháp phân tích cơ bản nhất.”
“Em sẽ đọc, anh mau nói đi.”
“Thứ nhất, thứ dẫn dắt ký ức con người là tình cảm chứ không phải trật tự thời gian.” Bạc Cận Ngôn đột ngột thốt ra một câu.
Giản Dao mù mờ.
Tuy nhiên những lúc như thế này, giống Bạc Cận Ngôn từng nói “chưa bao giờ ỷ vào ưu thế chuyên môn miệt thị người khác”, anh không hề tỏ ra khinh thường hay chế nhạo mà từ tốn mở miệng:
“Tôi lấy một ví dụ đơn giản, nếu bây giờ bảo em kể chuyện tối nay em bị ngã cho bạn em nghe. Em sẽ nói thế nào?”
Giản Dao ngẫm nghĩ, trả lời: “Hôm nay mình bị ngã trong lúc đi điều tra vụ án. Khi tìm ra hung thủ ở hiện trường, mình không cẩn thận bị mẹ của hung thủ đầy xuống cầu thang, ngã rất đau. Lúc đó hơn chín giờ tối…”
“Dừng.” Bạc Cận Ngôn cắt ngang lời cô: “Em đã thấy chưa? Khi em hồi tưởng lại sự việc “bị ngã”, đầu tiên em sẽ nghĩ tới bộ phận sâu nhất chạm đến tình cảm của em trong toàn bộ sự kiện. Đó là em bị mẹ của hung thủ đẩy xuống cầu thang và ngã đau, chứ không phải trật tự thời gian.
Vì vậy em sẽ không kể một cách nhạt nhẽo và cứng nhắc: “Chín giờ rưỡi tối nay, tôi túm tay mẹ Tiểu Lộ. Lúc đó tôi và chị ta đứng bên mép cầu thang, chẳng may bị chị ta đẩy người. Do có một khả năng giữ thăng bằng khiến Bạc Cận Ngôn hết sức thất vọng nên tôi mới ngã xuống dưới. Sau khi rơi xuống cầu thang, tôi cảm thấy rất đau…”
Giản Dao ngẫm nghĩ. Đúng thế, bình thường nhớ lại một sự việc nào đó, con người sẽ không kể như Bạc Cận Ngôn, câu nói của anh rất không tự nhiên.
Nghĩ đến đây, Giản Dao lập tức rút quyển sổ ghi chép, tìm đến lời khai của Hoắc Tiểu Lộ và các bạn học.
Bọn họ mở đầu như thế nào?
Hoắc Tiểu Lộ: “Khoảng tám giờ tối, Hoài Hoài thu xong tiền ăn của các bạn…”
Thích Tiểu Nhiễm: “Nếu biết Hoài Hoài xảy ra chuyện, cháu nhất định sẽ ở bên cạnh bạn ấy…”
Trắng đen phân biệt rõ ràng trong giây lát.
Giọng nói trầm trầm của Bạc Cận Ngôn lại vang lên: “Đối với đám nữ sinh này, chuyện người bạn thân bị giết chết khiến họ bị shock nặng về mặt tình cảm. Bất cứ người nào khi nhớ lại sự việc cũng có cảm xúc mãnh liệt, cho dù ở trước mặt cảnh sát. Nhưng Hoắc Tiểu Lộ không thể hiện điều đó, lời khai của con bé dựa theo trình tự thời gian. Chứng tỏ con bé đã có sự chuẩn bị từ trước, nó đang trần thuật chứ không phải hồi tưởng lại.”
Giản Dao gật đầu.
Đúng như phân tích của Bạc Cận Ngôn, đạo lý quả thực đơn giản. Phần lớn con người khi hồi tưởng và kể ra một sự việc nào đó sẽ dựa theo cảm xúc của bản thân. Nhưng nếu Bạc Cận Ngôn không chỉ rõ, người bình thường chắc không chú ý đến điểm này.
Bạc Cận Ngôn nói tiếp: “Thứ hai, lời khai của Hoắc Tiểu Lộ đầy rẫy những chi tiết nhỏ không liên quan đến sự việc và chủ thể. Bởi vì người nói dối thường cho rằng, chi tiết mới thể hiện tính chân thật, mới mang lại cảm giác an toàn cho bản thân. Nhưng trên thực tế, tình cảm mới là yếu tố dẫn dắt hồi ức. Đối diện với sự kiện bị đả kích nặng nề về mặt tình cảm như vậy, liệu em có nhớ mà khai với cảnh sát: “pha một cốc nước đường đỏ không?”
Giản Dao xem lại lời khai. Quả nhiên là vậy: “Khối lớp 12 được nghỉ, các khối khác vẫn đang tự học buổi tối”, “pha một cốc nước đường đỏ”…
“Thứ ba.” Bạc Cận Ngôn nói tiếp: “Nếu gặp chuyện gây shock, sau khi kể xong quá trình, con người thường có thói quen thêm một câu mang cảm xúc cá nhân. Đây là nhu cầu tình cảm của con người, cảm xúc càng sâu sắc, câu cuối cùng này sẽ càng tình cảm. Nhưng kẻ nói dối sẽ không có câu cuối cùng, bởi vì anh ta hoặc cô ta cho rằng kể xong là hết chuyện.”
Giản Dao chăm chú lắng nghe. Bạc Cận Ngôn nói tiếp: “Em hãy giở ghi chép của em, xem Hoắc Tiểu Lộ và Thích Tiểu Nhiễm kết thúc như thế nào. Đây chính là một ví dụ sống động.”
Giản Dao mở ra xem.
Hoắc Tiểu Lộ: “Cháu pha một cốc nước đường đỏ, lên giường đọc sách, sau đó chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay.” Nó chỉ nói đến đấy là hết, cho đến khi điều tra viên chủ động hỏi nó vấn đề quan hệ nam nữ của nạn nhân.
Sau khi kể xong mọi chuyện, Thích Tiểu Nhiễm cất giọng nghẹn ngào: “Hôm nay cháu thật sự bị shock khi nghe tin, sao lại có người giết bạn ấy? Sang năm thi đại học rồi, vậy mà bạn ấy…”
Đêm tối
