thu dài.

Đêm dài không ngủ, trời mãi chẳng sáng.

Lẻ loi đèn tàn, bóng in trên vách,

Mưa đêm rả rích, tiếng đập ngoài song,

Ngày xuân trôi chầm chậm

Ngày chầm chậm, ngồi một mình, trời mãi chẳng chiều.

Oanh trong cung líu lo trăm giọng, buồn nghe đã chán tai.

Én đậu sóng đôi trên giường nọ, tuổi già không còn ghen tị.

Oanh về, én tếch, cảnh vẫn im lìm.

Xuân lại thu quan, bao năm không nhớ,

Duy ở chốn cung sâu, ngắm nhìn trăng sáng.

Đông rồi lại tây, từng đã bốn năm trăm độ tròn (4)

Ngày nay trong cung, tuổi mình già nhất.

Mọi người đặt xa xôi cho cái tên : cụ Thượng.

Đôi hài nhọn mũi, áo quần hẹp bó,

Sáp đen lánh vẽ đôi mày nhỏ và dài.

Người ngoài trông thấy, trông thấy hẳn cười:

“Đấy! Lối điểm trang cuối đời Thiên Bảo!” (5)

Người cung Thượng Dương khổ rất nhiều,

Trẻ cũng khổ, già cũng khổ.

Trẻ khổ già khổ, hai đường biết sao?

Người há chẳng thấy bài phú “Người đẹp” của Lã Thượng (6) ngày trước ?

Lại há chẳng thấy khúc hát “Đầu bạc” của người cung Thượng Dương ngày nay?

(1): Thượng Dương cung : Một trong những cung dành cho những cung phi bị Đường Minh Hoàng bỏ sau khi Dương Quí Phi vào cung

(2) Huyền Tông:Đường Minh Hoàng

(3)Nàng Dương : Dương quí phi

(4)Thời gian độ bốn mươi năm

(5)Thiên Bảo: niên hiệu Đường Minh Hoàng

(6) Cuối năm Thiên Bảo, Minh Hoàng ngầm sai người đi tìm gái đẹp. Người ta gọi bọn này là hoa điểu sứ. Thủa ấy có Lã Thượng làm bài Mỹ nhân phú ngụ ý chê Đường Minh Hoàng

*Bản dịch thơ:

Người Thượng Dương

Người Thượng Dương

Má phấn phai hồng mái tóc sương,

Thái giám cắt vào việc giữ cửa,

Đã mấy mươi xuân chịu bẽ bàng.

Năm ngoái Huyền Tông mới kén vào,

Khi vào mười sáu, nay sáu mươi

Trăm người kén vào cung một lúc,

Mòn mỏi xuân xanh suốt cả đời.

Nhớ lúc ra đi biệt họ hàng,

Dìu lên xe tiễn cấm buồn thương,

Bảo vào cung cấm, được sung sướng,

Mày mặt tươi hồng, ngực nở nang.

Chưa được đức vua nhìn thấy mặt,

Đã bị Dương Phi để ý ngầm.

Ghen bắt đầy vào cung Thượng Dương,

Phòng không từ đó sống âm thầm.

Đêm thu dài,

Đêm dài không ngủ giời tối hoài.

Bên ngọn đèn tàn ngơ ngẩn bóng,

Tí tách mưa đêm dội cửa ngoài.

Ngày xuân chẩy,

Ngày chẩy, võ võ trời lâu tối,

Oanh vàng hát mãi chẳng buồn nghe,

Trông én đậu đôi già chẳng ngơi

Oanh đi én lại bao âm thầm

Xuân tới thu qua chẳng nhớ năm

Cung sâu chỉ biết nhìn trăng sáng

Tình tuần trăng đã bốn năm trăm

Ngay nay trong cung tuổi già nhất

Ai nấy gọi đùa cụ Thượng thư

Giày dép đi chật, áo quần hẹp

Sáp xanh tô mày, mày nhỏ sẹp,

Người ngoài không nhìn, nhìn phải cười,

Cuối đời Thiên Bảo thế mới đẹp.

Người Thượng Dương khổ rất nhiều,

Trẻ cũng khổ, già cũng khổ,

Trẻ khổ già khổ đều ra sao ?

Anh không thấy bài phú “Mỹ nhân” xưa kia của Lã Thượng,

Lại không thấy bài ca “người Thượng Dương tóc bạc” ngày nay ru?

(Doãn Kế Thiện)

Chương 10

帝王画眉

Đế Vương Họa Mi

Tác giả: 曦宁若海月-Hi Trữ Nhược Hải Nguyệt

Dịch giả: Dương Mỹ Nhân

Biên tập: Khán Nguyệt Quang

Link: vantuongvi.

Chương 10

山雨欲来风满楼

Sơn Vũ Dục Lai Phong Mãn Lâu

Tối hôm đó, ánh trăng tròn vành vạnh chiếu sáng cổng hoàng thành, vạn vật chìm trong tĩnh lặng.

Bên ngoài Càn Thanh Cung, ba vị thống lĩnh cấm vệ quân, cẩm y vệ, nội thị vệ cùng thuộc hạ đang quỳ rạp trên mặt đất.

Đông Noãn Các bên trong Càn Thành Cung, các đại thần dập đầu xuống thảm, Phó Diêu quỳ phía trước, không ai dám thở mạnh, chỉ duy nhất hai vị vương gia vẫn đứng đó.

Thánh Cảnh Đế ngồi trên bệ rồng, ánh mắt lạnh lùng nhìn về phía các đại thần, lửa giận càng lúc càng bốc lên cao, cơ hồ sắp bùng nổ. Không khí trong phòng sôi sùng sục tựa nham thạch đang phun trào. Cao Viễn đứng im lặng, trong lòng thở dài cảm thán. Không ngờ quý phi xuất cung lần này lại phát sinh chuyện! Quý phi gặp nạn, may mắn nhờ khối ngọc bội trước ngực đỡ hộ một đao, bằng không đã nguy cấp đến tính mạng. Thiên tử nổi giận, thi thể ngàn dặm, máu đổ khắp nơi, quả thật đáng sợ! Lý gia có tội ắc sẽ phải báo ứng, chỉ là hình phạt “ngũ mã phanh thây” cũng không tránh khỏi quá mức tàn nhẫn.

Tùng xẻo, chém nửa người, ngũ mã phanh thây, từ lúc khai quốc đến nay Thái Tổ Hoàng Đế đã hạ chỉ phế bỏ vì hình phạt này quá mức tàn nhẫn. Tiên Đế có tấm lòng nhân từ độ lượng, dù là tội phạm “mãi quốc cầu vinh” cũng không dùng qua ba loại hình pháp này. Nhưng hôm nay Thánh Cảnh Đế long nhan phẫn nộ, muốn trực tiếp dùng ngũ mã phanh thây để xử trí phụ tử Lý thị, các đại thần vô cùng hoảng sợ khi nghe được tin tức, bọn họ đồng loạt tiến cung dâng tấu chương, ngay cả hai vị Vương gia cũng bị kinh động. Mặc cho các đại thần nói khàn cả giọng, Thánh Cảnh Đế vẫn nghiêm mặt lạnh lùng không hé nửa lời, cũng không tức giận, thái độ này càng khiến các thần tử vốn đã sợ càng thêm sợ, bọn họ quỳ rạp không dám động đậy.

“Hoàng huynh, thần đệ cũng cho rằng hình pháp ngũ mã phanh thây quá mức tàn nhẫn, người của Lý gia đều đã bị hạ ngục, thỉnh hoàng huynh lưu cho bọn họ một cái chết toàn thây!”, người vừa mở miệng là Minh Vương. Minh Vương mặc dù giết địch vô số trên chiến trường nhưng lại là một người nhân hậu. Nhìn các đại thầ